Câu hỏi tự luận địa lí 7 chân trời Bài 11: Phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên châu Phi
Bộ câu hỏi tự luận địa lí 7 chân trời sáng tạo. Câu hỏi và bài tập tự luận Bài 11: Phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên châu Phi. Cấu trúc tuần tự trong thuật toán. Bộ tài liệu tự luận này có 4 mức độ: Thông hiểu, nhận biết, vận dụng và vận dụng cao. Phần tự luận này sẽ giúp học sinh hiểu sâu, sát hơn về môn học địa lí 7 chân trời sáng tạo.
BÀI 11: PHƯƠNG THỨC CON NGƯỜI KHAI THÁC, SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ THIÊN NHIÊN Ở CHÂU PHI
(11 câu)
1. Nhận biết (2 câu)
Câu 1: Trình bày sự đa dạng sinh học của châu Phi?
Trả lời:
Châu Phi nổi tiếng với sự đa dạng của các loài động vật hoang dã. Tuy nhiên, nạn săn trộm và mua bán bất hợp pháp các sản phẩm như ngà voi, sừng tê giác,... làm cho số lượng các loài động vật hoang dã suy giảm đáng kể. Đây chính là vẫn đề nan giải của châu Phi trong công cuộc bảo vệ thiên nhiên.
Câu 2: Trình bày sự đa dạng tài nguyên khoáng sản của châu Phi?
Trả lời:
Châu Phi chiếm tới 12% trữ lượng dầu mỏ, 10% trữ lượng khí tự nhiên và 10% nguồn nước sạch có thể tái tạo của thế giới. Châu lục này cũng cung cấp tới 80% nhu cầu bạch kim, 40% nhu cầu kim cương, 25% nhu cầu vàng và 27% cô-ban (cobalt) cho thế giới; đồng thời sở hữu nguồn tài nguyên đất nông nghiệp phong phú và hệ động, thực vật quý giá.
2. Thông hiểu (4 câu)
Câu 1: Người dân châu Phi đã khai thác thiên nhiên ở môi trường xích đạo như thế nào?
Trả lời:
Môi trường xích đạo ẩm có khí hậu nóng. mưa nhiều, đất đai màu mỡ, rừng rậm Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, con người đã sử dụng đất để trồng cây công nghiệp quy mô lớn như: cọ dầu, ca cao, cao su và cây lương thực như ngô, lúa nước. Bên cạnh đó, các quốc gia cũng tiến hành khai thác khoáng sản như dầu mỏ, bô-xít,... Tuy vậy, người dân nơi đây đang phải đối mặt với những thách thức do diện tích rừng bị suy giảm, đất đai xói mòn,... ảnh hưởng đến hiệu quả của các hoạt động khai thác thiên nhiên.
Câu 2: Người dân châu Phi đã khai thác thiên nhiên ở môi trường nhiệt đới như thế nào?
Trả lời:
Môi trường nhiệt đới có hệ động vật và thực vật đặc trưng, do đó, nhiều quốc gia đã tận dụng ưu thế này để thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên nhằm bảo vệ đa dạng sinh học và thu hút khách du lịch. Một số mỏ khoáng sản có giá trị như vàng, đồng,... đang được khai thác.
Khu vực Đông Nam châu Phi với lượng ẩm tương đối lớn, đang được khai thác để trồng cây công nghiệp (cà phê, chê), cây ăn quả xuất khẩu. Ở các vùng ven sa mạc, người dân tham gia các dự án trồng rừng ngăn chặn hiện tượng sa mạc hoá. Đỏi với khu vực xavan Nam Xa-ha-ra, các loại cây trồng như lạc, bông và vật nuôi như dê, cừu... được lựa chọn để phù hợp với điều kiện tự nhiên. Tuy vậy, thoái hoá đất và nguồn nước hạn chế là những khó khăn đáng kể của người dân sinh sống trong môi trường này.
Câu 3: Người dân châu Phi đã khai thác thiên nhiên ở môi trường hoang mạc như thế nào?
Trả lời:
Với hoang mạc chiếm phần lớn diện tích và dang có xu hướng mở rộng, hoạt động khai thác thiên nhiên nơi đây diễn ra không thuận lợi như các môi trường khác. Vì vậy, một số quốc gia đã ứng dụng công nghệ mới có thể thích ứng với điều kiện khắc nghiệt của tự nhiên nhằm khai thác lãnh thổ có hiệu quả như khai thác, chế biến dầu mỏ và khí tự nhiên trong hoang mạc Xa-ha-ra, nhất là phần lãnh thổ thuộc Li-bi (Libya) và An-giê-ri (Algeria); dùng công nghệ tưới tiết kiệm nước và công nghệ nhà kính để thành lập các trang trại ở ốc đảo xây dựng các nhà máy điện mặt trời tổ chức các giải thể thao như đua xe trên hoang mạc tổ chức các hoạt động du lịch khám phá
Câu 4: Người dân châu Phi đã khai thác thiên nhiên ở môi trường cận nhiệt như thế nào?
Trả lời:
Ở khu vực ven Địa Trung Hải và rịa Nam Phi có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển các loại cây trông cận nhiệt như lúa mì, nho, ô liu và chân nuôi cứu. Hoạt động du lịch nghĩ dưỡng cũng được phát triển mạnh với các trung tâm du lịch nổi tiếng như Cai-rô (Cairo), Kép-tao (Cape Town)....
Ngoài ra, hoạt động khai thác khoáng sản ở môi trường này diễn ra khá mạnh với khai thác dầu khí ở phía bắc và vàng, kim cương ở phía nam. Tuy vậy, môi trường này hiện đang bị đe doạ bởi hiện tượng hoang mạc hoà, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu hiện nay.
3. Vận dụng (2 câu)
Câu 1: Các nước châu Phi đã thực hiện những chính sách gì để bảo vệ động vật hoang dã?
Trả lời:
Các quốc gia châu Phi đã và đang thực thi nhiều chính sách bảo vệ động vật hoang dã như:
- Một số quốc gia đã thành lập các khu bảo tồn tự nhiên, các vườn quốc gia, khu dự trữ sinh quyền để bảo vệ các loài động vật quý hiếm. Tính đến năm 2020, châu Phi có 218 vườn quốc gia và khu bảo tồn phân bố trên 35 quốc gia, trong đó có 79 khu dự trữ sinh quyền được công nhận.
- Tại một số quốc gia, việc săn bắn động vật hoang dã trong danh mục cấp phép với số lượng giới hạn là hợp pháp. Phần lớn các quốc gia đều có quy định rất nghiêm đối với việc săn bắn, mua bán động vật hoang dã.
Câu 2: Người dân châu Phi đã làm gì để khai thác, sử dụng thiên nhiên ở môi trường địa trung hải?
Trả lời:
Người dân đã khai thác đặc điểm thiên nhiên về nhiệt độ, lượng mưa, đất và sinh vật để trồng cây ăn quả cận nhiệt như: nho, ô liu, cam. chanh và cây lương thực như: lúa mi, ngô. Dựa vào khoảng sản sẵn có, người dân cũng đã tiến hành khai thác và xuất khẩu phốt phát, khí đốt, dầu mỏ. Tuy nhiên, tình trạng hoang mạc hoa cũng đang là thách thức lớn đối với các quốc gia ở môi trường này.
4. Vận dụng cao (3 câu)
Câu 1: Nêu những biện pháp người dân châu Phi đã thực hiện để bảo vệ thiên nhiên ở môi trường hoang mạc?
Trả lời:
Biến đổi khí hậu và việc khai thác thiên nhiên không hợp lí của con người đã khiến diện tích hoang mạc ở châu Phi ngày càng mở rộng. Các nước trong khu vực đã có nhiều biện pháp như hợp tác để thành lập "vành đai xanh” chống lại tình trạng hoang mạc hoá,...
Các quốc gia hợp tác xây dựng “Bức tường xanh vĩ đại", rộng 15 km, dài 8 000 km, phủ tới 700 triệu ha đất khô cần, nơi sinh sống của trên 230 triệu người. “Bức tường xanh vĩ đại” trở thành vành đai bảo vệ và chống lại tình trạng hoang mạc hoả, biến đổi khí hậu, suy thoái môi trường....
Câu 2: Người dân châu Phi đã thực hiện những biện pháp gì để bảo vệ thiên nhiên ở môi trường nhiệt đới?
Trả lời:
Ở môi trường nhiệt đới, cần chú ý xây dựng các công trình thuỷ lợi để đảm bảo nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của người dân trong mùa khô.
Một số quốc gia châu Phi (Kê-nia, Tan-da-ni-a,...) đã thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên (vườn quốc gia) vừa đề bảo vệ các hệ sinh thái tự nhiên, vừa phát triển du lịch sinh thái.
Câu 3: Phân biệt cách thức khai thác thiên nhiên ở các môi trường tự nhiên ở châu Phi?
Trả lời:
| Môi trường xích đạo | Môi trường nhiệt đới | Môi trường hoang mạc | Môi trường cận nhiệt |
Cách thức khai thác thiên nhiên | - Hình thành các vùng chuyên canh cây dầu, cao,...) theo quy lớn nhằm mục đích xuất khẩu hoặc cung cấp nguyên liệu cho các nhà máy chế biến. | - Tại những khu vực khô hạn làm nương rẫy vẫn là hình thức canh tác phổ biến, cây trồng chính là lạc, bông, kê,...; chăn nuôi dê, cừu,... theo hình thức chăn thả. - Ở những khu vực có khí hậu nhiệt đới ẩm hình thành các vùng trồng cây ăn quả (chuối,... ) và cây công nghiệp (mía, chè, thuốc lá, bông, cà phê,...) với mục đích xuất khẩu. - Một số nước cũng phát triển công nghiệp chế biến sản phẩm cây nông nghiệp và sản phẩm chăn nuôi. | - Tại các ốc đảo, người dân trồng cây ăn quả (cam, chanh và đặc biệt là cây chà là) và một số cây lương thực (lúa mạch,....) trên những mảnh ruộng nhỏ. - Nhờ tiến bộ của kĩ thuật khoan sâu, nhiều mỏ dầu khí lớn, các mỏ khoáng sản và các túi nước ngầm được phát hiện. - Hoạt động du lịch phát triển
| - Tận dụng lợi thế khi hậu ở môi trường cận nhiệt các nước đã trong các loài cây ăn quả (nho, cam, chanh, ô liu,... ) có giá trị xuất khẩu và một số cây lương thực (lúa mi, ngô). - Hoạt động khai thác khoáng sản rất phát triển. - Thuận lợi để phát triển các hoạt động du lịch. |