Câu hỏi tự luận hóa học 7 kết nối tri thức Bài 5: Phân tử. Đơn chất. Hợp chất

CHƯƠNG II: PHÂN TỬ. LIÊN KẾT HÓA HỌC

BÀI 5 - PHÂN TỬ - ĐƠN CHẤT - HỢP CHẤT

I. NHẬN BIẾT (4 câu)

Câu 1: Nêu khái niệm và đặc điểm của đơn chất.

Trả lời:

• Đơn chất là những chất được tạo nên từ một nguyên tố hóa học.
• Một nguyên tố thường chỉ tạo nên một dạng đơn chất. Tuy nhiên, một số nguyên tố có thể tạo nên các dạng đơn chất khác nhau.
• Đơn chất được phân loại thành kim loại, phi kim, khí hiếm tạo nên từ nguyên tố kim loại, phi kim và khí hiếm tương ứng.

Câu 2: Nêu khái niệm và đặc điểm của hợp chất.

Trả lời:

• Hợp chất là chất được tạo nên từ hai hay nhiều nguyên tố hóa học. Hiện nay, đã biết hàng chục triệu hợp chất khác nhau.
• Hợp chất được phân loại thành:
• Hợp chất vô cơ
• Hợp chất hữu cơ

Câu 3: Nêu khái niệm và đặc điểm của phân tử.

Trả lời:

• Phân tử là hạt đại diện cho chất, gồm một số nguyên tử liên kết với nhau và thể hiện đẩy đủ tính chất hóa học của chất.
• Phân tử đơn chất được tạo nên bởi các nguyên tử của cùng một nguyên tố hóa học.
• Phân tử hợp chất được tạo nên bởi nguyên tử của các nguyên tố hóa học khác nhau.

Câu 4: Trình bày về khối lượng phân tử.

Trả lời:

• Khối lượng phân tử của một chất bằng tổng khối lượng của các nguyên tử trong phân tử chất đó.
• Khối lượng của một phân tử được tính theo đơn vị amu.

II. THÔNG HIỂU (5 câu)

Câu 1: Ở điều kiện thường, các đơn chất tồn tại dưới dạng nào?

Trả lời:

• Các kim loại như đồng, sắt, nhôm … tồn tại ở thể rắn (trừ Hg tồn tại ở thể lỏng);
• Các phi kim có thể tồn tại ở thể rắn (như sulfur, carbon, …), thể khí (như hydrogen, nitrogen, …) và thể lỏng như bromine.
• Các khí hiếm tồn tại ở thể khí.

Câu 2: Lấy ví dụ về đơn chất.

Trả lời:

Ví dụ:

• Đồng (copper) được tạo nên từ một nguyên tố đồng.
• Khí hydrogen được tạo nên từ nguyên tố hydrogen.

Câu 3: Lấy ví dụ về hợp chất, hợp chất vô cơ, hợp chất hữu cơ.

Trả lời:

• Hợp chất:
• Nước là hợp chất được tạo nên từ hai nguyên tố H và O.
• Calcium carbonate là hợp chất được tạo nên từ 3 nguyên tố Ca, C và O.
• Hợp chất vô cơ: nước, carbon dioxide; muối ăn; calcium carbonate…
• Hợp chất hữu cơ: glucose; protein; saccharose; …

Câu 4: Lấy ví dụ về phân tử đơn chất.

Trả lời:

Ví dụ:

• Hai nguyên tử nitrogen liên kết với nhau tạo thành phân tử nitrogen.
• Hai nguyên tử oxygen liên kết với nhau tạo thành phân tử oxygen.

Câu 5: Lấy ví dụ về phân tử hợp chất.

Trả lời:

Ví dụ:

• Phân tử methane gồm 1 nguyên tử C liên kết với 4 nguyên tử H.
• Phân tử nước gồm 1 nguyên tử O liên kết với 2 nguyên tử H.

III. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Em hãy nêu một số ứng dụng khác của đồng, hydrogen và carbon mà em biết.

Trả lời:

• Đồng (copper): dùng làm lõi dây điện, đúc tượng, chế tạo chi tiết máy, chế tạo thiết bị dùng trong công nghiệp đóng tàu biển
• Hydrogen: dùng làm nhiên liệu chính cho nhiều động cơ như xe ô tô, tên lửa…, dùng trong chăm sóc sức khỏe con người, dùng làm chất khử
• Carbon: than chì dùng làm ruột bút chì, kim cương dùng làm đồ trang sức, mũi khoan

Câu 2: Phân biệt đơn chất oxygen và hợp chất carbon dioxide

Trả li:

• Đơn chất oxygen được tạo nên từ 1 nguyên tố là: oxygen (O)
• Hợp chất carbon dioxide được tạo nên từ 2 nguyên tố là: carbon (C) và oxygen (O)
• Oxygen duy trì sự sống và sự cháy. Carbon dioxide không duy trì sự sống và sự cháy

Câu 3: Phân tử nitrogen được tạo bởi 2 nguyên tử N. Hãy tính khối lượng của phân tử nitrogen theo đơn vị amu.

Trả lời:

Phân tử nitrogen được tạo bởi 2 nguyên tử N (có khối lượng nguyên tử = 14)

=> Khối lượng phân tử của nitrogen bằng: 14.2 = 28 (amu)

Câu 4: Ở các tòa nhà thường được trang bị bình chữa cháy. Trong bình có chứa phân tử chất khí gì? Phân tử đó gồm những nguyên tố nào? Số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố có trong phân tử chất khí này là bao nhiêu?

Trả lời:

Carbon dioxide không duy trì sự cháy nên được dùng để dập tắt các đám cháy nhỏ. Hơn nữa trong điều kiện thường, carbon dioxide ở thể khí => Không lưu lại chất chữa cháy trên đồ vật

=> Phân tử đó gồm 2 nguyên tố là C và O. Trong đó có 1 nguyên tử C và 2 nguyên tử O

IV. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Tại sao hỗn hợp không phải là một hợp chất mà chỉ là một sự pha trộn của các chất khác nhau?

Trả lời:

• Hỗn hợp và hợp chất là hai khái niệm khác nhau trong hóa học, và sự phân biệt chính đó là cấu trúc phân tử.
• Hỗn hợp là một sự pha trộn của ít nhất hai chất khác nhau mà không xảy ra phản ứng hóa học giữa chúng. Trong hỗn hợp, các chất tham gia vẫn giữ nguyên cấu trúc và tính chất của chúng. Mỗi thành phần của hỗn hợp vẫn có thể được tách ra mà không gây thay đổi tính chất cơ bản của các chất đó.
• Hợp chất là chất được tạo nên từ hai hay nhiều nguyên tố hóa học. Cấu trúc phân tử của hợp chất là kết hợp cố định giữa các nguyên tố hoặc hợp chất tham gia phản ứng. Hợp chất không thể được tách ra thành các thành phần riêng lẻ mà vẫn giữ nguyên tính chất ban đầu của chúng.
• Vì vậy, hỗn hợp không phải là một hợp chất mà chỉ đơn thuần là sự pha trộn của các chất khác nhau mà không có phản ứng hóa học xảy ra giữa chúng.

Câu 2: Nêu một số ứng dụng của đơn chất phi kim trong cuộc sống.

Trả lời:

• Oxygen có 2 ứng dụng quan trọng trong đời sống là sự hô hấp và dùng để đốt nhiên liệu. Khí oxygen cần thiết cho cả sự sống của con người, động vật. Những thợ lặn, nhà thám hiểm biển… đều cần dùng bình khí oxygen đặc biệt khi xuống biển; Các nhiên liệu cháy trong oxi tạo nhiệt độ cao hơn trong không khí. Trong sản xuất gang thép, người ta thổi khí oxygen vào lò để tạo nhiệt độ cao, nâng cao hiệu suất cũng như chất lượng thành phẩm.
• Nitrogen: ứng dụng trong bảo quản thực phẩm đóng gói, luyện kim, hàn đường ống, bơm lốp ô tô, máy bay…
• Clo:Sử dụng trong điều chế nước gia – ven, clorua vôi, tẩy trắng vải sợ, bột giấy, điều chế nhựa PVC, cao su…
• Lưu huỳnh:
• Tham gia cấu tạo nên protein, hoocmon, insulin.
• Thuốc tẩy, giải độc chì, thủy ngân
• Tẩy uế phòng người mắc bệnh truyền nhiễm
• Hydrogen:Được sử dụng làm đèn xì – oxi hàn cắt kim loại, bơm khinh khí cầu, làm nhiên liệu cho động cơ tên lửa, động cơ ô tô thay thế xăng…
• Flo: Là một vi chất dinh dưỡng tham gia vào các quá trình phát triển răng, tạo ngà và men răng.