Câu hỏi tự luận Lịch sử 10 kết nối tri thức Ôn tập chủ đề 3

ÔN TẬP CHỦ ĐỀ 3. MỘT SỐ NỀN VĂN MINH THẾ GIỚI THỜI CỔ - TRUNG ĐẠI

Câu 1: Nêu những hiểu biết của em về văn minh.

Trả lời:

- Văn minh là những thành tựu đã đạt được khi văn hoá phát triển đến một mức độ nhất định. Văn minh là trạng thái tiến bộ về cả vật chất và tinh thần của xã hội loài người, tức là trạng thái phát triển cao của tiền văn hoá. - Văn minh là những thành tựu đã đạt được khi văn hoá phát triển đến một mức độ nhất định. Văn minh là trạng thái tiến bộ về cả vật chất và tinh thần của xã hội loài người, tức là trạng thái phát triển cao của tiền văn hoá.

Câu 2: Trình bày điều kiện hình thành văn minh Hy Lạp thời cổ trung đại.

Trả lời:

– Vùng đất của thế giới Hy Lạp cổ đại lớn hơn nước Hy Lạp ngày nay rất nhiều, nó gồm miền Nam bán đảo Ban Căng (Balkans), các đảo trên biển Êgiê (Aegean) và phía tây Tiểu Á. Trung tâm của thế giới Hy Lạp cổ đại nằm ở phía nam bán đảo Ban Căng.

– Đất đai Hy Lạp không được phì nhiêu, không thuận lợi cho việc trồng cây lương thực, địa hình lại còn bị chia cắt thành nhiều vùng đồng bằng nhỏ hẹp. Nhưng bù lại, Hy Lạp có nhiều vũng, vịnh, thuận lợi cho việc lập những hải cảng. Ở đây còn có nhiều khoáng sản lại tương đối dễ khai thác như đồng, vàng, bạc…Chính vì vậy, kinh tế Hy Lạp cổ đại chú trọng phát triển về công, thương nghiệp hơn nông nghiệp, nhất là buôn bán đường biển. Đặc điểm này của kinh tế cũng làm cho nền văn minh Hy Lạp cổ tuy phát triển sau văn minh Ai Cập cố, nhưng những lái buôn Hy Lạp trong quá trình ngang dọc trên Địa Trung Hải cũng học được nhiều điều hay từ Ai Cập và Lưỡng Hà.

– Về dân cư, dân Hy Lạp cổ đại gồm nhiều tộc người như người Êôliêng (Eolien), Akêăng (Acheen), Đô Riêng (Dorien)…Lúc đầu các tộc người này đều gọi theo tên riêng từ thời bộ lạc của mình, tới thế kỉ VIII-VII TCN các tộc người đó đều tự gọi một tên chung là Helen (Hellenes) và gọi đất nước mình là Hella (Hella) tức Hy Lạp .

Câu 3: Nêu một số nền văn minh của thế giới và Việt Nam.

Trả lời:

- Một số nền văn minh thế giới như: Văn minh Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Quốc, Ấn Độ, Hy Lạp, La Mã thời cổ – trung đại. - Một số nền văn minh thế giới như: Văn minh Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Quốc, Ấn Độ, Hy Lạp, La Mã thời cổ – trung đại.

- Một số nền văn minh của Việt Nam như: Văn minh Văn Lang – Âu Lạc hay còn gọi là Văn minh sông Hồng, Văn minh Đại Việt thời phong kiến độc lập, tự chủ,... - Một số nền văn minh của Việt Nam như: Văn minh Văn Lang – Âu Lạc hay còn gọi là Văn minh sông Hồng, Văn minh Đại Việt thời phong kiến độc lập, tự chủ,...

Câu 4: Trình bày điều kiện hình thành văn minh La Mã thời cổ trung đại.

Trả lời:

– Bán đảo Italia, nơi hình thành nhà nước La Mã cổ đại nằm ở Nam Âu như một chiếc chân người chìa ra Địa Trung Hải.

– Bán đảo Italia có nhiều đồng bằng, tương đối thuận lợi cho việc phát triển nông nghiệp, trong lòng đất lại chứa nhiều khoáng sản, thuận lợi cho nghề luyện kim. Địa hình ở đây lại không bị chia cắt, tạo điều kiện cho sự thống nhất. Bờ biển ở phía nam bán đảo có nhiều vịnh, cảng thuận tiện cho tàu bè trú ẩn khi thời tiết xấu. Do điều kiện địa lí như vậy nên bán đảo Italia có điều kiện tiếp xúc với những nền văn minh phát triển sớm ở phương Đông.

– Người dân có mặt sớm nhất ở trên bán đảo Italia được gọi là Italiot, trong đó bộ phận sống trên đồng bằng latium được gọi là người Latinh (Latin), ngoài ra còn có một số nhỏ người gốc Gôloa, gốc Hy Lạp.

Câu 5: Các nền văn minh phương Đông được hình thành trên các dòng sông nào?

Trả lời:

- Trong thời kì cổ đại, ở phương Đông có bốn trung tâm văn minh lớn là Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Hoa và Ấn Độ. - Trong thời kì cổ đại, ở phương Đông có bốn trung tâm văn minh lớn là Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Hoa và Ấn Độ.

- Các nền văn minh này được hình thành trên các dòng sông lớn, đó là: - Các nền văn minh này được hình thành trên các dòng sông lớn, đó là:

+ Văn minh Ai Cập được hình thành trên lưu vực sông Nin. + Văn minh Ai Cập được hình thành trên lưu vực sông Nin.

+ Văn minh Lưỡng Hà được hình thành trên lưu vực sông Ti-gơ-rơ và Ơ-phơ-rát. + Văn minh Lưỡng Hà được hình thành trên lưu vực sông Ti-gơ-rơ và Ơ-phơ-rát.

+ Văn minh Trung Hoa được hình thành trên lưu vực sông Hoàng Hà và Trường Giang. + Văn minh Trung Hoa được hình thành trên lưu vực sông Hoàng Hà và Trường Giang.

+ Văn minh Ấn Độ được hình thành trên lưu vực sông Hằng và sông Ấn. + Văn minh Ấn Độ được hình thành trên lưu vực sông Hằng và sông Ấn.

Câu 6: Điều kiện hình thành chung của văn minh Hy Lạp và La Mã thời cổ trung đại.

Trả lời:

– Là các quốc gia thuộc khu vực Địa Trung Hải, đường biên giới có 3 mặt tiếp giáp biển. Chính vì thế, địa hình ở đây gọi là địa hình mở (khác với Phương Đông là địa hình khép kín), có điều kiện giao lưu mạnh mẽ với các nền văn minh Phương Đông, đặc biệt là với Ai Cập và Lưỡng Hà. Do đó, người ta còn gọi đây là văn minh mở hay văn minh biển (phân biệt với văn minh khép kín, văn minh sông nước ở Phương Đông cổ đại).

– Điều kiện đất đai không thuận lợi cho việc trồng các loại cây lương thực. Phần lớn là loại đất cứng, khô, do vậy chỉ đến khi đồ sắt xuất hiện thì khối cư dân ở đây mới có điều kiện phát triển, nhà nước mới xuất hiện.

– Nằm trong khu vực khí hậu ôn đới Địa Trung Hải – loại hình khí hậu được xem là lý tưởng đối với cuộc sống của con người, hoạt động sản xuất và sinh hoạt văn hóa ngoài trời. Với loại hình khí hậu này, cảnh vật trở nên thơ mộng, sáng sủa và màu sắc được định hình rõ nét hơn.

– Có đường biên giới biển dài, khúc khuỷu, hình răng cưa, biển Địa Trung Hải thì hiền hòa, thuận lợi cho việc đi lại, trú ngụ của tàu thuyền và hình thành các hải cảng tự nhiên, đặc biệt là các hoạt động đánh bắt hải sản và mậu dịch hàng hải.
 – Có một diện tích đảo khá lớn nằm rải rác trên Địa Trung Hải, đặc biệt là Hy Lạp, nơi ra đời và tồn tại nhiều thành thị và trung tâm thương mại từ rất sớm.
 – Nguồn tài nguyên khoáng sản khá phong phú: tài nguyên rừng đa dạng cùng nhiều khoáng sản quý như đồng, chì, sắt, vàng, đá quý, đất sét (Hy Lạp)…

Câu 7: Điều kiện hình thành những thành tựu cơ bản của văn minh Trung Quốc  thời cổ trung đại?

Trả lời:

- Lãnh thổ Trung Quốc ngày nay rộng mênh mông nhưng Trung Quốc thời cổ đại nhỏ hơn bây giờ nhiều. Địa hình Trung Quốc đa dạng, phía Tây có nhiều núi và cao nguyên, khí hậu khô hanh, phía đông có các bình nguyên châu thổ phì nhiêu, thuận lợi cho việc làm nông nghiệp. - Lãnh thổ Trung Quốc ngày nay rộng mênh mông nhưng Trung Quốc thời cổ đại nhỏ hơn bây giờ nhiều. Địa hình Trung Quốc đa dạng, phía Tây có nhiều núi và cao nguyên, khí hậu khô hanh, phía đông có các bình nguyên châu thổ phì nhiêu, thuận lợi cho việc làm nông nghiệp.

- Trong hàng ngàn con sông lớn nhỏ ở Trung Quốc, có hai con sông quan trọng nhất là Hoàng Hà và Trường Giang (Dương Tử). Hai con sông này đều chảy theo hướng tây-đông và hàng năm đem phù sa về bồi đắp cho những cánh đồng ở phía đông Trung Quốc. Trung Quốc gồm nhiều dân tộc nhưng đông nhất là người Hoa-Hạ. - Trong hàng ngàn con sông lớn nhỏ ở Trung Quốc, có hai con sông quan trọng nhất là Hoàng Hà và Trường Giang (Dương Tử). Hai con sông này đều chảy theo hướng tây-đông và hàng năm đem phù sa về bồi đắp cho những cánh đồng ở phía đông Trung Quốc. Trung Quốc gồm nhiều dân tộc nhưng đông nhất là người Hoa-Hạ.

- Người Hoa ngày nay tự cho tổ tiên họ gốc sinh sống ở ven núi Hoa thuộc tỉnh Thiểm Tây và sông Hạ thuộc tỉnh Hồ Bắc ngày nay.(Dân núi Hoa sông Hạ). - Người Hoa ngày nay tự cho tổ tiên họ gốc sinh sống ở ven núi Hoa thuộc tỉnh Thiểm Tây và sông Hạ thuộc tỉnh Hồ Bắc ngày nay.(Dân núi Hoa sông Hạ).

- Trong gần 100 dân tộc hiện sinh sống trên đất Trung Quốc ngày nay, có 5 dân tộc đông người nhất là Hán, Mãn, Mông, Hồi, Tạng. Những điều kiện về địa hình và dân cư đó đã hình thành cho thế giới một nền văn minh mới. - Trong gần 100 dân tộc hiện sinh sống trên đất Trung Quốc ngày nay, có 5 dân tộc đông người nhất là Hán, Mãn, Mông, Hồi, Tạng. Những điều kiện về địa hình và dân cư đó đã hình thành cho thế giới một nền văn minh mới.

Câu 8: Hãy trình bày những thành tựu cơ bản của văn minh Hy Lạp và La Mã trên các lĩnh vực triết học, khoa học, kiến trúc, điêu khắc.

Trả lời:

* Về triết học:

– Chia làm hai trường phái chính: triết học duy vật và triết học duy tâm.

- Triết học duy vật gồm những đại diện tiêu biểu là Ta-lét, Hê-ra-clit. - Triết học duy vật gồm những đại diện tiêu biểu là Ta-lét, Hê-ra-clit.

- Triết học duy tâm gồm những đại diện tiêu biểu là A-rit-xuốt, Xô-crát, Pờ-la-tong - Triết học duy tâm gồm những đại diện tiêu biểu là A-rit-xuốt, Xô-crát, Pờ-la-tong

- Triết học Hy Lạp và La Mã cổ đại được xem là những thành tựu rực rỡ của văn minh phương Tây, tạo nên cơ sở hình thành của châu Âu sau này. - Triết học Hy Lạp và La Mã cổ đại được xem là những thành tựu rực rỡ của văn minh phương Tây, tạo nên cơ sở hình thành của châu Âu sau này.

* Về khoa học:

- Chủ yếu các lĩnh vực: toán, lý, sử, địa. - Chủ yếu các lĩnh vực: toán, lý, sử, địa.

- Các nhà khoa học nổi tiếng như: toán học có Pi-ta-go, Ta-lét, O-clit; vật lí có Ác-si-mét; y học có Hi-pô-crát, sử học có Hê-rô-đốt, Tuy-xi-đít,... - Các nhà khoa học nổi tiếng như: toán học có Pi-ta-go, Ta-lét, O-clit; vật lí có Ác-si-mét; y học có Hi-pô-crát, sử học có Hê-rô-đốt, Tuy-xi-đít,...

- Họ đã tìm ra được những định lý, định đẻ, tiễn để khoa học. - Họ đã tìm ra được những định lý, định đẻ, tiễn để khoa học.

- Những hiểu biết về khoa học của cư dân Hy Lạp và La Mã được ứng dụng hiệu quả trong cuộc sống và cũng là nền tảng của khoa học hiện đại. - Những hiểu biết về khoa học của cư dân Hy Lạp và La Mã được ứng dụng hiệu quả trong cuộc sống và cũng là nền tảng của khoa học hiện đại.

- Khoa học đến thời Hy Lạp, La Mã mới thực sự trở thành khoa học vì có độ chính xác của khoa học, đạt tới trình độ khái quát thành định lý, lý thuyết. - Khoa học đến thời Hy Lạp, La Mã mới thực sự trở thành khoa học vì có độ chính xác của khoa học, đạt tới trình độ khái quát thành định lý, lý thuyết.

* Về kiến trúc, điêu khắc:

Nhiều công trình kiến trúc, điêu khắc tinh xảo, như đến Pác-tê-nông ở A-ten (Hy Lạp); đấu trường Co-li-de ở La Mã, tượng lực sĩ ném đĩa, tượng thần Vệ nữ Mi-lo...

Câu 9: Liên hệ và cho biết ảnh hưởng của những thành tựu văn minh phương Đông đối với Việt Nam.

Trả lời:

Ảnh hưởng của những thành tựu văn minh phương Đông đối với Việt Nam: Việt Nam kế thừa thành tựu còn đến ngày nay như:

●     Ai Cập: chữ viết, hệ đếm 60, một số công trình kiến trúc, âm lịch, bánh xe, cái cày,...

●     Ấn Độ: Phật giáo, Ấn Độ giáo, sử thi Ma-ha-ba-ha-ra-ta và Ra-ma-ya-na, chữ số, công trình kiến trúc.

●     Trung Hoa: Phật giáo, thơ Đường, công trình kiến trúc.

Câu 10: Ph. Ăngghen đã viết: "Không có cơ sở của nền văn minh Hy Lạp và đế chế La Mã thì không có châu Âu hiện đại". Em có đồng ý với nhận định này không? Vì sao?

Trả lời:

- Đồng ý với ý kiến của Ph. Ăng-ghen "Không có cơ sở của nền văn minh Hy Lạp và đế chế La Mã thì không có châu Âu hiện đại". - Đồng ý với ý kiến của Ph. Ăng-ghen "Không có cơ sở của nền văn minh Hy Lạp và đế chế La Mã thì không có châu Âu hiện đại".

- Giải thích: - Giải thích:

+ Văn minh Hy Lạp - La Mã là cơ sở hình thành văn minh phương Tây. Trong thời kì hậu trung đại, sự phục hưng của nhiều giá trị từ văn minh Hy Lạp, La Mã và những tiến bộ không ngừng của các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, chính trị đã khiến văn minh Tây Âu đạt được nhiều thành tựu, tạo cơ sở cho sự phát triển của châu Âu trong thời kì cận và hiện đại.  + Văn minh Hy Lạp - La Mã là cơ sở hình thành văn minh phương Tây. Trong thời kì hậu trung đại, sự phục hưng của nhiều giá trị từ văn minh Hy Lạp, La Mã và những tiến bộ không ngừng của các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, chính trị đã khiến văn minh Tây Âu đạt được nhiều thành tựu, tạo cơ sở cho sự phát triển của châu Âu trong thời kì cận và hiện đại.

+ Văn minh Hi Lạp và La Mã cổ đại đã có nhiều đóng góp cho nhân loại với hàng loạt phát hiến vĩ đại trong suốt chiều dài lịch sử, trong đó có nhiều lĩnh vực là nền tảng cho sự phát triển của nhân loại hiện nay. + Văn minh Hi Lạp và La Mã cổ đại đã có nhiều đóng góp cho nhân loại với hàng loạt phát hiến vĩ đại trong suốt chiều dài lịch sử, trong đó có nhiều lĩnh vực là nền tảng cho sự phát triển của nhân loại hiện nay.

- Điểm nổi bật của văn minh Hy Lạp và La Mã: - Điểm nổi bật của văn minh Hy Lạp và La Mã:

+ Tính kế thừa (do văn minh Hy Lạp và La Mã ra đời muộn hơn nên được kế thừa nhiều thành tựu văn hóa của cư dân phương Đông cổ đại). + Tính kế thừa (do văn minh Hy Lạp và La Mã ra đời muộn hơn nên được kế thừa nhiều thành tựu văn hóa của cư dân phương Đông cổ đại).

+ Mang tính hệ thống, thực tiễn và tính khái quát cao. + Mang tính hệ thống, thực tiễn và tính khái quát cao.

+ Dấu ấn cá nhân được đề cao. + Dấu ấn cá nhân được đề cao.

Câu 11: Em hãy giải thích vì sao "Cuộc diễu hành vàng của Pha-ra-ông" được tổ chức trang trọng? Hãy đề xuất một số giải pháp để góp phần bảo tồn và tôn vinh các giá trị, thành tựu văn minh thế giới.

Trả lời:

- "Cuộc diễu hành vàng của Pha-ra-ông" được tổ chức trang trọng vì: cho thấy sự vĩ đại của một nền văn minh độc đáo trải dài lịch sử, khơi dậy niềm tự hào về lịch sử đất nước trong mỗi người dân Ai Cập, đồng thời đây là cách để họ thêm gắn bó với quá khứ. - "Cuộc diễu hành vàng của Pha-ra-ông" được tổ chức trang trọng vì: cho thấy sự vĩ đại của một nền văn minh độc đáo trải dài lịch sử, khơi dậy niềm tự hào về lịch sử đất nước trong mỗi người dân Ai Cập, đồng thời đây là cách để họ thêm gắn bó với quá khứ.

- Đề xuất một số giải pháp để góp phần bảo tồn và tôn vinh các giá trị, thành tựu văn minh thế giới: - Đề xuất một số giải pháp để góp phần bảo tồn và tôn vinh các giá trị, thành tựu văn minh thế giới:

+ Học tập văn hóa, lịch sử tích cực. + Học tập văn hóa, lịch sử tích cực.

+ Tham quan bảo tàng, theo dõi và tìm hiểu trên các phương tiện truyền thông đại chung về văn minh thế giới. + Tham quan bảo tàng, theo dõi và tìm hiểu trên các phương tiện truyền thông đại chung về văn minh thế giới.

+ Tuyên truyền, giới thiệu về một số điểm nổi bật của các nền văn minh trên thế giới. + Tuyên truyền, giới thiệu về một số điểm nổi bật của các nền văn minh trên thế giới.

Câu 12: Hãy sưu tầm tư liệu (qua sách, báo, internet) và giới thiệu một thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Hy Lạp - La Mã cổ đại hoặc nền văn minh Tây Âu thời kì Phục hưng.

Trả lời:

Giới thiệu một thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Hy Lạp - La Mã cổ đại:

Tượng Lực sĩ ném đĩa là một bức tượng kinh điển của Hy Lạp cổ đại. Người vận động viên đang thực hiện việc ném đĩa với một dáng vẻ hoàn hảo. Cơ bắp và biểu hiện tập trung của anh tạo ra ấn tượng như một mũi tên đang căng trên dây cung trước khi được thả ra. Hiện nguồn gốc của bức tượng này chưa được xác định rõ, nhưng các nhà nghiên cứu xác định tượng được hoàn thành vào cuối giai đoạn 260-450 TCN. Nó được biết đến qua nhiều bản sao La Mã.

Một số ý kiến cho rằng bức tượng Lực sĩ ném đĩa miêu tả lại hình thể, hành động, tư thế của một vận động viên olympic thời bấy giờ. Tuy nhiên, các chuyên gia hiện vẫn chưa biết rõ tại sao những vận động viên thi đấu trong các kỳ Olympic thuở ban đầu lại khỏa thân. Tuy nhiên, một số người cho rằng, nó bắt nguồn từ một sự kiện hy hữu, khi một vận động viên chiến thắng cuộc thi chạy 200m sau khi để mất quần và các đối thủ đã nhanh chóng bắt chước anh ta.

Câu 13: Sự khác biệt trong cơ sở hình thành của nền văn minh Ấn Độ thời kì cổ - trung đại so với văn minh Trung Hoa.

Trả lời:

Văn minh Ấn Độ và văn minh Trung Hoa có những sự khác biệt đáng kể trong cơ sở hình thành của họ.

- Ấn Độ có một hệ thống tôn giáo phong phú và đa dạng, như Hindu và Phật giáo, đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành cơ sở văn hóa và xã hội của họ. - Ấn Độ có một hệ thống tôn giáo phong phú và đa dạng, như Hindu và Phật giáo, đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành cơ sở văn hóa và xã hội của họ.

- Trong khi đó, Trung Hoa có một lịch sử dài với tín ngưỡng Phi Lý và Công Lý, và hệ thống triết học phong phú như Nho giáo và Đạo giáo cũng có ảnh hưởng lớn đến văn minh của họ. - Trong khi đó, Trung Hoa có một lịch sử dài với tín ngưỡng Phi Lý và Công Lý, và hệ thống triết học phong phú như Nho giáo và Đạo giáo cũng có ảnh hưởng lớn đến văn minh của họ.

Ngoài ra, trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, Trung Hoa đã có những đóng góp đáng kể với việc phát minh lần đầu tiên của giấy, la bàn, thuốc súc miệng và pháo, trong khi Ấn Độ nổi tiếng với việc phát triển toán học và các khái niệm toán học như số 0 và hệ thập phân.

Câu 14: Ý nghĩa của nền văn minh Hy Lạp - La Mã đến ngày nay

Trả lời:

Văn minh Hy Lạp - La Mã cổ đại đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến ngôn ngữ, chính trị, hệ thống giáo dục, triết học, khoa học, nghệ thuật và kiến trúc của thế giới cận đại, thúc đẩy phong trào Phục Hưng tại Tây Âu cũng như làm sống lại các phong trào tân Cổ điển tại châu Âu và châu Mỹ thế kỷ XVIII và XIX.

Nền văn minh Hy-La đã đóng góp cho nhân loại nhiều phát kiến vĩ đại, tạo nền tảng vững chắc, có tầm ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực của văn minh phương Tây cổ đại trong suốt chiều dài lịch sử của châu Âu. Bởi đến giờ con người vẫn không ngừng học hỏi, bổ sung và hoàn thiện những tri thức từ những nền văn minh này; đảm bảo sự đi lên của tinh hoa nhân loại, bởi sự thịnh vượng của nhân loại không chỉ đến từ một nền tảng mà phải đến từ tư duy luôn vận động và phát triển.

Câu 15: Văn minh Ai Cập cổ trung đại có ảnh hưởng như thế nào đến thế giới?

Trả lời:

- Văn minh Ai Cập cổ trung đại có ảnh hưởng to lớn đến nền văn minh thế giới. Cùng với sự phát triển của xã hội, kinh tế và chính trị, văn minh Ai Cập cổ đại đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nhiều lĩnh vực. - Văn minh Ai Cập cổ trung đại có ảnh hưởng to lớn đến nền văn minh thế giới. Cùng với sự phát triển của xã hội, kinh tế và chính trị, văn minh Ai Cập cổ đại đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nhiều lĩnh vực.

- Về mặt văn hóa, Ai Cập cổ đại là nơi xuất hiện các di sản văn hóa vĩ đại như các đền thờ và kim tự tháp. Điều này đã ảnh hưởng đến kiến trúc và nghệ thuật toàn cầu, đặc biệt là trong việc xây dựng các công trình kiến trúc hoành tráng và sử dụng các phương pháp kỹ thuật tiên tiến. - Về mặt văn hóa, Ai Cập cổ đại là nơi xuất hiện các di sản văn hóa vĩ đại như các đền thờ và kim tự tháp. Điều này đã ảnh hưởng đến kiến trúc và nghệ thuật toàn cầu, đặc biệt là trong việc xây dựng các công trình kiến trúc hoành tráng và sử dụng các phương pháp kỹ thuật tiên tiến.

- Ngoài ra, hệ thống chính trị phong kiến, cũng như triết lý tín ngưỡng và đạo đức của người Ai Cập cổ đại cũng đã ảnh hưởng rất lớn đến nền văn minh phương Đông và cả thế giới phương Tây. - Ngoài ra, hệ thống chính trị phong kiến, cũng như triết lý tín ngưỡng và đạo đức của người Ai Cập cổ đại cũng đã ảnh hưởng rất lớn đến nền văn minh phương Đông và cả thế giới phương Tây.

Câu 16: Chứng minh ảnh hưởng của những thành tựu văn minh Trung Quốc thời cổ trung đại đối với sự phát triển văn minh thế giới?

Trả lời:

- Nền tảng quan trọng về tư tưởng, thế giới quan của người Trung Hoa ảnh hưởng đến nhiều quốc gia trong khu vực như Nhật Bản, Triều Tiên, Việt Nam, ... - Nền tảng quan trọng về tư tưởng, thế giới quan của người Trung Hoa ảnh hưởng đến nhiều quốc gia trong khu vực như Nhật Bản, Triều Tiên, Việt Nam, ...

- Chữ - Chữ  viết được chỉnh lí nhiều lần và phát triển chữ Hán ngày nay. Chữ viết và văn học truyền bá đến một số nước trong khu vực.

Câu 17: Hãy phân tích bối cảnh lịch sử, tiền đề kinh tế, xã hội, văn hóa dẫn đến sự hình thành phong trào văn hóa Phục hưng.

Trả lời:

- Bối cảnh lịch sử tiền đề kinh tế, xã hội, văn hóa dẫn đến sự hình thành phong trào văn hóa Phục hưng: - Bối cảnh lịch sử tiền đề kinh tế, xã hội, văn hóa dẫn đến sự hình thành phong trào văn hóa Phục hưng:

+ Thời kì Phục hưng (thế kỉ XV-XVII) + Thời kì Phục hưng (thế kỉ XV-XVII)

+ Trên cơ sở Phục hưng những thành tựu và giá trị của nền văn minh Hy Lạp-La Mã cổ đại. + Trên cơ sở Phục hưng những thành tựu và giá trị của nền văn minh Hy Lạp-La Mã cổ đại.

+ Thế giới quan, ý thức hệ phong kiến và việc Giáo hội Cơ đốc là những trở ngại cho sự phát triển phương thức sản xuất mới. + Thế giới quan, ý thức hệ phong kiến và việc Giáo hội Cơ đốc là những trở ngại cho sự phát triển phương thức sản xuất mới.

+ Tầng lớp tư sản mới đã tìm kiếm, tiếp thu và phục hưng lại những giá trị và thành tựu rực rỡ của văn minh Hy Lạp-La Mã cổ đại. + Tầng lớp tư sản mới đã tìm kiếm, tiếp thu và phục hưng lại những giá trị và thành tựu rực rỡ của văn minh Hy Lạp-La Mã cổ đại.

+ Mâu thuẫn xã hội sâu sắc giữa quần chúng nhân dân với giai cấp phong kiến và giáo hội. + Mâu thuẫn xã hội sâu sắc giữa quần chúng nhân dân với giai cấp phong kiến và giáo hội.

Câu 18: Hãy trình bày những thuận lợi và khó khăn đối với việc hình thành nền văn minh của Hy Lạp và La Mã.

Trả lời:

- Thuận lợi: - Thuận lợi:

+ Có khí hậu ấm áp, trong lành, có biển, nhiều hải cảng, giao thông trên biển dễ dàng. + Có khí hậu ấm áp, trong lành, có biển, nhiều hải cảng, giao thông trên biển dễ dàng.

+ Những điều kiện tự nhiên này tạo thuận lợi cho sự phát triển mạnh mẽ của thủ công nghiệp, thương nghiệp và hàng hải. + Những điều kiện tự nhiên này tạo thuận lợi cho sự phát triển mạnh mẽ của thủ công nghiệp, thương nghiệp và hàng hải.

- Khó khăn: - Khó khăn:

+ Phần lớn lãnh thổ là núi và cao nguyên. + Phần lớn lãnh thổ là núi và cao nguyên.

+ Đất canh tác ít lại không màu mở, chủ yếu là đất ven dòi khô và cần nên chi thích hợp với loại cây lâu năm, thiếu lương thực nên luôn phải nhập khẩu. + Đất canh tác ít lại không màu mở, chủ yếu là đất ven dòi khô và cần nên chi thích hợp với loại cây lâu năm, thiếu lương thực nên luôn phải nhập khẩu.

Câu 19: Phân tích ảnh hưởng của Phật giáo Ấn Độ với Việt Nam.

Trả lời:

Phật giáo, hay còn gọi là Đạo Phật, đã có ảnh hưởng sâu sắc đối với Việt Nam từ hàng ngàn năm qua.

- Bắt nguồn từ Ấn Độ, Phật giáo đã đến với Việt Nam qua sự lan truyền từ các vị sư đạo Trần như Khuông Việt, Khương Tăng, Vinitaruci, và thiền sư Mardi Khuôn. Sự lan truyền của Phật giáo đã góp phần xây dựng nền văn hóa, triết học, và nhất là tâm linh của người Việt. Các ngôi chùa, đền thánh, và các nghĩa trang Phật giáo tạo nên một bức tranh văn hóa vô cùng đặc sắc của Việt Nam. - Bắt nguồn từ Ấn Độ, Phật giáo đã đến với Việt Nam qua sự lan truyền từ các vị sư đạo Trần như Khuông Việt, Khương Tăng, Vinitaruci, và thiền sư Mardi Khuôn. Sự lan truyền của Phật giáo đã góp phần xây dựng nền văn hóa, triết học, và nhất là tâm linh của người Việt. Các ngôi chùa, đền thánh, và các nghĩa trang Phật giáo tạo nên một bức tranh văn hóa vô cùng đặc sắc của Việt Nam.

- Tín đồ Phật giáo cùng với các lễ hội, nghi lễ, và truyền thống ngày càng quan trọng trong đời sống người dân. Ngoài ra, Phật giáo còn góp phần vào việc hình thành triết lý sống, xã hội, và giáo dục ở Việt Nam. - Tín đồ Phật giáo cùng với các lễ hội, nghi lễ, và truyền thống ngày càng quan trọng trong đời sống người dân. Ngoài ra, Phật giáo còn góp phần vào việc hình thành triết lý sống, xã hội, và giáo dục ở Việt Nam.

- Từ các nguyên tắc như tu tâm, tha thứ, và lòng từ bi, Phật giáo đã góp phần quan trọng vào việc hình thành nhân cách và lòng hiếu khách của người Việt.  - Từ các nguyên tắc như tu tâm, tha thứ, và lòng từ bi, Phật giáo đã góp phần quan trọng vào việc hình thành nhân cách và lòng hiếu khách của người Việt.

Câu 20: Vai trò của thủ công nghiệp đối với kinh tế Hy Lạp và La Mã cổ đại.

Trả lời:

- Ở Hy Lạp và La Mã cổ đại do điều kiện tự nhiên không thuận lợi nên nền kinh tế chủ yếu là thủ công nghiệp và thương nghiệp. Thủ công nghiệp có vai trò rất lớn trong nền kinh tế. - Ở Hy Lạp và La Mã cổ đại do điều kiện tự nhiên không thuận lợi nên nền kinh tế chủ yếu là thủ công nghiệp và thương nghiệp. Thủ công nghiệp có vai trò rất lớn trong nền kinh tế.

+ Nhiều sản phẩm nổi tiếng như đỏ gốm với đủ các loại bình, chum, bát bằng gốm tráng men trang trí hoa văn có màu sắc và hình vẻ đẹp không chỉ để dùng ở trong nước mà còn bán ra các vùng lân cận tăng thêm nguồn thu nhập cho nền kinh tế. + Nhiều sản phẩm nổi tiếng như đỏ gốm với đủ các loại bình, chum, bát bằng gốm tráng men trang trí hoa văn có màu sắc và hình vẻ đẹp không chỉ để dùng ở trong nước mà còn bán ra các vùng lân cận tăng thêm nguồn thu nhập cho nền kinh tế.

+ Nhiễu xưởng thủ công chuyên sản xuất một mặt hàng có chất lượng cao với quy mô lớn đã thu hút được nhiều người lao động.  + Nhiễu xưởng thủ công chuyên sản xuất một mặt hàng có chất lượng cao với quy mô lớn đã thu hút được nhiều người lao động.

+ Sự phát triển của thủ công nghiệp làm cho sản xuất hàng hóa tăng nhanh, quan hệ thương mại được mở rộng. + Sự phát triển của thủ công nghiệp làm cho sản xuất hàng hóa tăng nhanh, quan hệ thương mại được mở rộng.