Câu hỏi tự luận Tiếng Việt 5 kết nối Bài 6: Viết bài văn tả người (Bài viết số 1)

CHỦ ĐỀ: VẺ ĐẸP CUỘC SỐNG

VIẾT: VIẾT BÀI VĂN TẢ NGƯỜI 

(BÀI VIẾT SỐ 1)

(12 câu)

I. NHẬN BIẾT (04 CÂU)

Câu 1: Bài văn tả người có nhiệm vụ gì?

Trả lời: 

Bài văn tả người có nhiệm vụ giúp người đọc hình dung rõ nét về một người nào đó thông qua việc miêu tả ngoại hình, tính cách, hành động và những đặc điểm nổi bật của người đó.

Câu 2: Các đặc điểm nào của người có thể được miêu tả trong bài văn tả người?

Trả lời: 

• Ngoại hình:

Khuôn mặt: Hình dáng khuôn mặt, đôi mắt, mũi, miệng, làn da, nụ cười.

Tóc: Màu tóc, kiểu tóc, độ dài và sự bóng mượt của tóc.

Thân hình: Dáng người, chiều cao, cân nặng, các phần cơ thể như vai, tay, chân, bụng.

Trang phục: Quần áo, phụ kiện, cách ăn mặc, phong cách cá nhân.

- Tính cách:

Cảm xúc, thái độ: Vui vẻ, buồn bã, cứng rắn, dịu dàng, kiên nhẫn, nhanh nhẹn, nhiệt tình.

Lối sống và thói quen: Cách sống, thái độ đối với công việc, bạn bè, gia đình.

Cảm nhận, ứng xử với mọi người: Chân thành, hòa đồng, nghiêm túc, hay giúp đỡ, lắng nghe.

- Hoạt động, hành động:

Hành động trong cuộc sống thường ngày: Cách làm việc, cách đối mặt với khó khăn, sự chăm chỉ, cẩn thận, hay giúp đỡ người khác.

Cử chỉ, điệu bộ: Cách di chuyển, cách nói chuyện, cử chỉ tay chân, ánh mắt, nụ cười.

Thói quen, sở thích: Thích làm gì, hay tham gia vào những hoạt động nào, cách thức sinh hoạt.

Câu 3: Để tả một người, em cần quan sát những gì?

Trả lời: 

Câu 4:Tại sao cần miêu tả các hoạt động của người trong bài văn tả người?

Trả lời: 

II. KẾT NỐI (05 CÂU)

Đọc bài văn sau và thực hiện yêu cầu: 

“Ầu ơ … Con ơi, con ngủ cho ngoan…” Câu ca dao bà ru mẹ, mẹ ru con từ đời này qua đời khác mà sao nghe vẫn cứ ngậm ngùi và da diết đến thế! Mẹ thương con từ những câu hát ru đến lời thương, câu mắng và trong từng cái ôm dịu dàng…

Như bao người nông dân ở những vùng quê nghèo khác, mẹ tôi là một người phụ nữ nông dân giản dị, chân chất. Mang vẻ đẹp của người phụ nữ Á Đông truyền thống, mẹ mang dáng người cân đối, gương mặt trái xoan ưa nhìn và nước da đã không còn mịn màng bởi dạn dày sương gió. Cái dịu dàng và nhẹ nhàng đã thấm vào mẹ tôi từ lời ăn tiếng nói, dáng đi và cách ứng xử của mẹ với mọi người và với cuộc sống.

   Mẹ tôi vẫn luôn mang theo quan niệm của những người nông dân những vùng quê nghèo: mong ước con mình chỉ cần chăm ngoan học giỏi thì chịu bao nhiêu vất vả, đau khổ mẹ cũng chịu được. Những con người vì cuộc sống mưu sinh mà luôn dang dở ước mơ với những con chữ nên đã gửi cả ước mơ và hạnh phúc của mình vào những bước chân đến trường của con. Nhưng ngày ấy tôi không hiểu được điều đó…

Từ khi tôi biết đến những con chữ và việc học, mẹ luôn nhắc nhở tôi phải học, cố gắng học và học cho thật giỏi. Hoàn cảnh nhà không có điều kiện như bạn bè cùng trang lứa, nhưng mẹ không bao giờ để cho tôi làm những việc mưu sinh, nặng nhọc của mẹ. Và tôi chỉ có việc học, học và học. Nhưng nhìn thấy mẹ mình, ngày ngày vất vả ngược xuôi, đi gom nhặt ve chai từ sáng sớm đến tối muộn mới về, tôi không chịu được. Tôi thường giúp mẹ phân loại đống ve chai mà mẹ đã đem về. Mẹ không đồng ý, nhưng vì tôi hứa là mình đã làm xong bài tập cứ xông vào đống ve chai nên mẹ cũng đành hết cách.

Buổi tối hôm đó, tôi thấy mẹ về muộn hơn thường lệ. Chưa làm xong bài kiểm tra hôm đó, nhưng thấy mẹ về là tôi đã vội chạy ra đón. “Hôm nay công việc sẽ rất nhiều đây. Nhiều thế này sao có thể để mẹ làm một mình rồi”- tôi nghĩ thế và chắc chắn sẽ phải giúp mẹ. Tôi chắc chắn với mẹ là mình đã hoàn thành xong các bài tập, và cả học bài nữa. Vì vậy, mẹ có thể yên tâm để tôi giúp mẹ. Vậy mà, công việc đến gần đêm mới xong, không biết mẹ làm một mình thì đến bao giờ?

Thành tích của tôi luôn rất tốt, đứng trong top đầu của lớp. Nhưng tối hôm trước, tôi đã không làm bài. Vì thế, tôi nhận một con 0 đầu tiên trong bao nhiêu năm đi học của mình. “Làm sao bây giờ, mẹ mà biết thì, thì …”, tôi không dám tưởng tượng hậu quả đâu. Tôi không sợ mẹ mắng, mẹ đánh mà chỉ sợ mẹ buồn thôi. Nhưng về nhà, tôi thấy mẹ ở đó, không nói năng gì cả. Mẹ đã biết rồi. Tôi lo lắng, rồi sợ hãi. Mẹ không nói, mẹ chỉ khóc. Giọt nước mắt mẹ lăn dài xen với tiếng nức nở làm lòng tôi đau như cắt. Tôi không thể chịu nổi như thế nên đã quyết định nói gì đó, nhưng tất cả chỉ có ba chữ “Con xin lỗi” được thốt ra.

Mẹ khóc là vì mẹ mà việc học của con mới bị ảnh hưởng. Mẹ đã không làm tốt vai trò người mẹ. Mẹ …

Cuối cùng mẹ cũng chịu nói. Đúng, đó là lỗi của mẹ. Mẹ đã không cho tôi được thể hiện tình yêu của mình với mẹ, nên tôi mới phải nói dối để làm thế. Mẹ đã dành cả tình yêu cho tôi nhưng đã không đúng cách, mẹ đã không hiểu tôi. Vì thế, cả tôi, cả mẹ đều không đúng.

Và mẹ và tôi đã khóc. Những giọt nước mắt khởi đầu cho những niềm vui và tình yêu mới. Ngoài kia, những tia nắng vàng mới rực rỡ đến như vậy.

.

(Bài viết của học sinh)

Câu 1: Đoạn mở bài của bài văn trên được viết theo cách nào? Vì sao?

Trả lời: 

Đoạn mở bài của bài văn trên được viết theo cách gián tiếp. Tác giả không trực tiếp miêu tả về mẹ ngay từ đầu mà bắt đầu bằng cách nhắc đến một câu ca dao thể hiện tình cảm đối với mẹ (“Ầu ơ … Con ơi, con ngủ cho ngoan…”). Sau đó, tác giả bày tỏ cảm xúc khi nghĩ về mẹ và giới thiệu về người mẹ của mình. 

Câu 2: Bài viết đã miêu tả những đặc điểm nổi bật về ngoại hình của người mẹ như thế nào?

Trả lời: 

Như bao người nông dân ở những vùng quê nghèo khác, mẹ tôi là một người phụ nữ nông dân giản dị, chân chất. Mang vẻ đẹp của người phụ nữ Á Đông truyền thống, mẹ mang dáng người cân đối, gương mặt trái xoan ưa nhìn và nước da đã không còn mịn màng bởi dạn dày sương gió. Cái dịu dàng và nhẹ nhàng đã thấm vào mẹ tôi từ lời ăn tiếng nói, dáng đi và cách ứng xử của mẹ với mọi người và với cuộc sống.

Câu 3: Bài viết đã miêu tả tính cách của mẹ như thế nào?

Trả lời: 

Câu 4:Đoạn kết bài của bài văn trên được viết theo cách nào? Vì sao?

Trả lời: 

III. VẬN DỤNG (03 CÂU)

Câu 1: Em hãy viết bài văn về một nghệ sĩ hài mà em thích.

Trả lời: 

Cứ đến sáng thứ bảy, cả gia đình em lại chờ đón chương trình Gặp nhau cuối tuần của Đài Truyền hình Việt Nam. Đúng mười giờ, một bản nhạc quen thuộc vang lên, tiếp đó một nhóm nghệ sĩ hài cúi đầu chào ra mắt khán giá. Cu Bi nhà em kêu lên: “Cô Vân Dung kia kìa”. Nghệ sĩ hài Vân Dung được cả gia đình em vô cùng yêu thích.

   Để chào khán giả, cô đi một vòng quanh sân khấu. Dáng cô dong dỏng cao, mềm mại trong bộ áo dài tứ thân đang bay bay. Đầu vấn tóc đôi gà. Nhìn dáng điệu cô ai cũng muốn cười. Ô kìa! Hôm nay cô hoá trang trông ngồ ngộ làm sao, môi và má đỏ choét, dưới cằm lại có một mụn ruồi rất to. Thì ra cô đang hoá thân trong vai Thị Mầu lên Chùa.

   Mọi khi xem cô biểu diễn, em chỉ thấy cô hay nhập vai bà già hoặc một bà cô cau có khó tính, nhưng hôm nay trông cô hoàn toàn mới lạ từ dáng đi, lời nói đều thế hiện sự đỏng đảnh của một cô gái con quan nhà giàu nhưng lại thích một chú tiểu trong chùa. Những động tác lẳng lơ của cô như cầm tay, ghé sát người vào chú tiểu đều toát lên sự nhuần nhuyễn, thành thục trong sự nhập vai cùa mình. Em xem cô biểu diễn mà cứ tưởng như mình đang xem vở chèo Quan Âm Thị Kính do cô Vân Quyền biểu diễn. Cả nhà em không ai báo ai đều vỗ tay khen ngợi, cổ vũ cô. Dường như cô cũng hiểu được điều đó hay sao, sự diễn xuất của cô càng sinh động hơn, uyển chuyển hơn. Rồi bất ngờ cô cất lên một làn điệu chèo nghe thật ngọt tai. Em ngỡ ngàng vì đây là lần đầu tiên được nghe cô hát, không ngờ cô Vân Dung lại hát hay đến thế. Sau màn trêu ghẹo Thị Kính, cô Vân Dung lại múa lượn một vòng quanh sân khấu, tay cầm quạt phe phẩy, tay kia cầm oản khiến cả nhà em có một trận cười bể bụng.

   Cô Vân Dung quả là một nghệ sĩ hài tài ba, bằng diễn xuất của mình cô đã đem lại cho mọi người những phút thư giãn đầy thú vị. Em mong rằng thứ bảy tuần nào cũng được xem cô biểu diễn.

Câu 2: Viết bài văn tả lại thầy/ cô giáo, trong đó có sử dụng các biện pháp tu từ.

Trả lời: 

Câu 3: Hãy viết bài văn tả một người thân trong gia đình mà em quý mến.

Trả lời: 

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------