BÀI 28: ÔN TẬP CHỦ ĐỀ CON NGƯỜI VÀ SỨC KHỎE

HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Hãy nói về những điều em thích ở chủ đề Con người và sức khoẻ.

Trả lời:

Ở chủ đề này em đã được học về dinh dưỡng ở con người (các loại thức ăn, các nhóm chất dinh dưỡng, chế độ dinh dưỡng hợp lí); một số bệnh liên quan đến dinh dưỡng và cách phòng tránh đuối nước.

Câu 1: Chia sẻ với bạn một số nội dung theo gợi ý ở sơ đồ sau:

Trả lời:

Dinh dưỡng ở người: 

- Các thực phẩm, thức ăn thường được phân chia theo bốn nhóm chất dinh dưỡng: chất bột đường, chất đạm, chất béo, vi-ta-min và chất khoáng.

- Các chất dinh dưỡng giữ vai trò quan trọng đối với mọi hoạt động của cơ thể: cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống, giúp cơ thể phát triển và lớn lên, giữ cho cơ thể khoẻ mạnh, chống lại bệnh tật.

- Để đảm bảo chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh cần ăn đủ bữa và nên:

• Phối hợp nhiều loại thức ăn.
• Ăn rau xanh, quả chín và uống đủ nước.
• Sử dụng hợp lí thức ăn có nguồn gốc từ động vật và thực vật.
• Sử dụng ít muối và đường.

Bệnh liên quan đến dinh dưỡng:

- Một số nguyên nhân dẫn đến bệnh liên quan đến dinh dưỡng như bệnh thừa cân béo phì do ăn thừa chất bột đường, chất béo, chất đạm và cơ thể ít vận động; bệnh suy dinh dưỡng thấp còi do ăn thiếu các chất dinh dưỡng; bệnh thiếu máu thiếu sắt do ăn thiếu thức ăn chứa chất sắt.

- Để phòng tránh bệnh liên quan đến dinh dưỡng cần:

• Ăn đủ bữa và đủ các nhóm chất dinh dưỡng.
• Vận động cơ thể ít nhất 60 phút mỗi ngày.
• Theo dõi chiều cao và cân nặng cơ thể thường xuyên.
• Gặp bác sĩ để kiểm tra sức khoẻ nếu cơ thể có dấu hiệu tăng cân hoặc giảm cân quá mức, mệt mỏi,...

- Thực phẩm an toàn có một số dấu hiệu như màu sắc tươi; nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm rõ ràng; còn trong thời hạn sử dụng; chế biến, bảo quản hợp vệ sinh.

- Sử dụng thực phẩm an toàn để đảm bảo sức khoẻ, phòng tránh bệnh tật; ngăn ngừa bị ngộ độc thực phẩm có thể nguy hại đến tính mạng.

Phòng tránh đuối nước:

- Một số bước để phán đoán tình huống có nguy cơ dẫn đến đuối nước: quan sát, phân tích thông tin, dự đoán các sự việc có thể xảy ra và thuyết phục các bạn tránh xa những nguy cơ.

- Để phòng tránh đuối nước:

• Nên làm: học bơi và bơi ở những nơi an toàn, có phương tiện cứu hộ và người lớn giám sát; thực hiện đúng các quy định về an toàn khi tham gia giao thông đường thuỷ; che chắn bể chứa nước, rào kín ao, khu vực ngập nước.
• Không nên làm: chơi đùa gần, đi bơi ở hồ ao, sông, suối, biển; đi qua, lại gần nơi có dòng nước lớn, các nơi ngập nước.

Câu 2: Chia sẻ với bạn kết quả vận động những người trong gia đình thực hiện một số việc làm để phòng tránh các bệnh:

Trả lời:

Để phòng tránh bệnh liên quan đến dinh dưỡng gia đình em đã:

• Ăn đủ bữa và đủ các nhóm chất dinh dưỡng.
• Vận động cơ thể ít nhất 60 phút mỗi ngày.
• Theo dõi chiều cao và cân nặng cơ thể thường xuyên.
• Gặp bác sĩ để kiểm tra sức khoẻ nếu cơ thể có dấu hiệu tăng cân hoặc giảm cân quá mức, mệt mỏi, ...

Câu 3: Em sẽ khuyên bạn như thế nào nếu:

- Bạn thường xuyên không ăn rau, thích ăn đồ chiên, rán.

- Bạn không thường xuyên uống nước.

- Bạn hay ăn quà bán vỉa hè.

- Bạn rủ đi bơi ở ao hồ, sông suối.

Trả lời:

- Thức ăn chiên rán, thức ăn nhanh cũng có nhiều năng lượng nhưng chứa chất béo không tốt cho cơ thể, nếu ăn nhiều sẽ bị mắc bệnh thừa cân béo phì. Rau xanh chứa nhiều vi-ta-min và chất khoáng làm tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể chống lại bệnh tật và tiêu hóa tốt.

- Thiếu nước có thể gây ra các tác hại lâu dài như táo bón, giảm chức năng thận và sỏi thận, gây mệt mỏi, đau đầu và mất tập trung.

- Ăn quán vỉa hè không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, nguyên liệu không rõ nguồn gốc, tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc thực phẩm như đau bụng, đi ngoài, ... và thậm chí nguy hại đến tính mạng.

- Đi bơi ở ao hồ sông suối không có biện pháp cứu hộ an toàn và người lớn giám sát có khả năng cao bị đuối nước.

Câu hỏi 4: Lựa chọn một trong ba mức độ:

Tự đánh giá mức độ thực hiện một số việc làm để phòng bệnh liên quan đến dinh dưỡng, sử dụng thực phẩm an toàn theo gợi ý:

Trả lời:

HS căn cứ vào bản thân, tự đánh giá mức độ thực hiện một số việc làm để phòng bệnh liên quan đến dinh dưỡng, sử dụng thực phẩm an toàn theo gợi ý trên.

Câu 5: Chia sẻ với bạn những việc làm em cần tiếp tục thay đổi để cơ thể khoẻ mạnh.

Trả lời:

Để đảm bảo cơ thể khoẻ mạnh em nên:

• Phối hợp nhiều loại thức ăn, ăn rau xanh, quả chín và uống đủ nước.
• Sử dụng hợp lí thức ăn có nguồn gốc từ động vật và thực vật.
• Sử dụng ít muối và đường.
• Ăn các thực phẩm an toàn.
• Vận động cơ thể ít nhất 60 phút mỗi ngày.
• Theo dõi chiều cao và cân nặng cơ thể thường xuyên.
• Gặp bác sĩ để kiểm tra sức khoẻ nếu cơ thể có dấu hiệu tăng cân hoặc giảm cân quá mức, mệt mỏi,...