Đáp án Khoa học 5 kết nối tri thức Bài 29: Tác động của con người và một số biện pháp bảo vệ môi trường

BÀI 29. TÁC ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI VÀ MỘT SỐ BIỆN PHÁP BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

Mở đầu: Quan sát hình 1, dự đoán sự thay đổi của thực vật và đàn chà vá chân đen nếu rừng bị tàn phá.

Hướng dẫn chi tiết:

- Thực vật: Sự tàn phá rừng có thể dẫn đến mất mát đa dạng sinh học và suy giảm diện tích rừng, gây ra sự giảm số lượng và loài cây. Điều này có thể ảnh hưởng đến chuỗi thức ăn và sinh thái của rừng.

- Đàn chà vá chân đen: Sự tàn phá rừng làm mất môi trường sống tự nhiên của chúng và làm giảm nguồn thức ăn. Điều này có thể gây ra sự giảm số lượng và có thể dẫn đến sự di cư hoặc tiệt trủng.

1. TÁC ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI ĐẾN MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

Hoạt động khám phá

Câu 1: Quan sát hình 2, cho biết hoạt động nào của con người tác động tích cực, tiêu cực đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên. Giải thích.

Hướng dẫn chi tiết:

Hoạt động của con người có thể tác động tích cực hoặc tiêu cực đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên như sau:

1. a) Đốt rừng lấy đất sản xuất nông nghiệp: Hoạt động này tác động tiêu cực bằng cách làm mất môi trường sống tự nhiên của đa dạng sinh học và giảm diện tích rừng.
2. b) Trồng rừng: Hoạt động này tác động tích cực bằng cách tạo ra một môi trường sống mới cho động vật, cải thiện chất lượng không khí và giữ đất lại.
3. c) Phun thuốc trừ sâu hoa học cho cây trồng: Hoạt động này có thể tác động tiêu cực bằng cách gây ô nhiễm cho môi trường, làm suy giảm sự đa dạng sinh học và ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
4. d) Sản xuất điện từ năng lượng mặt trời và e) Sản xuất điện từ gió: Cả hai hoạt động này đều tác động tích cực bằng cách giảm lượng khí thải carbon, giữ cho không khí sạch và giảm áp lực lên tài nguyên nhiên liệu hóa thạch.
5. g) Xả rác thải, nước thải chưa qua xử lý xuống sông, hồ: Hoạt động này tác động tiêu cực bằng cách gây ô nhiễm nước, làm suy giảm nguồn nước sạch và gây hại cho động vật sống trong môi trường nước.
6. h) Khai thác vàng trái phép gây sạt lở đất: Hoạt động này tác động tiêu cực bằng cách phá hủy môi trường sống tự nhiên, làm mất mát đa dạng sinh học và có thể gây nguy hiểm cho cộng đồng sống trong khu vực đó.

Câu 2: Kể những hoạt động khác của con người tác động tích cực hoặc tiêu cực đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

Hướng dẫn chi tiết:

Tác động tích cực:

- Trồng cây: Giúp cải thiện chất lượng không khí, giữ đất lại, và tạo ra môi trường sống mới cho động vật.

- Sử dụng năng lượng tái tạo: Giảm lượng khí thải carbon và giảm áp lực lên tài nguyên nhiên liệu hóa thạch.

- Bảo vệ khu vực tự nhiên: Bảo tồn các khu vực sinh thái quan trọng để bảo vệ đa dạng sinh học và các loài quý hiếm.

Tác động tiêu cực:

- Xả rác thải và nước thải chưa qua xử lý vào môi trường: Gây ô nhiễm nước và đất, làm suy giảm nguồn nước sạch và gây hại cho động vật sống trong môi trường nước.

- Khai thác tài nguyên tự nhiên không bền vững: Gây mất mát rừng, sạt lở đất, và làm mất đi các môi trường sống tự nhiên.

- Sử dụng hóa chất độc hại: Gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe con người và động vật.

Luyện tập, vận dụng

Tìm hiểu tác động của con người đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên theo gợi ý:

- Thu thập thông tin, bằng chứng về tác động tích cực, tiêu cực của con người tới môi trường (đất, nước, không khí) và tài nguyên thiên nhiên.

- Trình bày thông tin, bằng chứng dưới dạng bài viết hoặc tranh vẽ.

- Chia sẻ cảm nhận của em về tác động của con người đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

Hướng dẫn chi tiết:

- Tranh vẽ:

- Cảm nhận về tác động của con người đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên:

Quan điểm của em về tác động của con người đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên là một hình ảnh phức tạp. Tuy rằng chúng ta đã tiến bộ trong việc bảo vệ môi trường và sử dụng tài nguyên một cách bền vững, nhưng vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết. Con người đã gây tổn thương đến môi trường thông qua khai thác không bền vững và ô nhiễm, tuy nhiên, chúng ta cũng có khả năng thực hiện các hành động tích cực để cải thiện tình hình. Em cho rằng cần tăng cường ý thức và hành động cá nhân, đồng thời cần có sự hỗ trợ từ chính phủ và cộng đồng để giảm thiểu tác động tiêu cực và bảo vệ môi trường và tài nguyên cho thế hệ tương lai.

2. MỘT SỐ VIỆC LÀM BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN  NHIÊN

Hoạt động khám phá:

Câu 1: Quan sát hình 3 và cho biết ý nghĩa của mỗi hoạt động đối với việc bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên.

Hướng dẫn chi tiết:

1. a) Ủ phân hữu cơ từ rác thải: Giảm lượng rác thải, tái chế nguồn tài nguyên và giảm ô nhiễm đất.
2. b) Kiểm lâm tuần tra rừng: Bảo vệ rừng, ngăn chặn khai thác trái phép và phòng chống cháy rừng.
3. c) Khu bảo tồn thiên nhiên: Bảo tồn đa dạng sinh học, nghiên cứu khoa học và du lịch sinh thái.
4. d) Xử lí nước thải trước khi xả ra môi trường: Giảm ô nhiễm nước và bảo vệ hệ sinh thái nước.
5. e) Tắt điện khi không sử dụng: Tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính và giảm ô nhiễm môi trường.

Câu 2: Kể những hoạt động khác và nêu ý nghĩa của hoạt động đó với việc bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên

Hướng dẫn chi tiết:

- Sử dụng phương tiện công cộng thay vì ô tô riêng: Giảm khí thải và ô nhiễm không khí.

- Tách rác và tái chế: Giảm lượng rác thải đổ ra môi trường và tận dụng lại nguồn tài nguyên.

- Sử dụng sản phẩm hữu cơ và thân thiện với môi trường: Giảm sử dụng hóa chất độc hại và ô nhiễm môi trường.

- Tham gia các hoạt động tình nguyện làm sạch môi trường: Giúp duy trì sạch sẽ và đẹp mắt cho môi trường, ngăn chặn ô nhiễm.

- Tham gia các chiến dịch bảo vệ động vật hoang dã: Giữ gìn hệ sinh thái và giảm tình trạng tuyệt chủng của các loài.

Luyện tập, vận dụng

Câu 1: Nêu một số việc làm để góp phần bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học.

Hướng dẫn chi tiết:

Một số việc làm để góp phần bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học:

- Tách rác và tái chế.

- Tiết kiệm năng lượng và nước.

- Sử dụng phương tiện giao thông công cộng hoặc đi xe đạp.

- Tham gia các hoạt động tình nguyện làm sạch môi trường.

- Bảo vệ rừng và cây xanh.

- Hỗ trợ các chương trình bảo vệ động vật hoang dã và bảo tồn đa dạng sinh học.

Câu 2: Thảo luận với bạn: Mỗi người nên làm gì để giảm lượng rác thải hằng ngày ra môi trường? Chia sẻ với gia đình để mọi người cùng góp ý và thực hiện.

Hướng dẫn chi tiết:

Mỗi người có thể giảm lượng rác thải bằng cách:

• Sử dụng túi mua sắm bền vững hoặc túi vải thay vì túi nhựa mỗi khi đi mua sắm.
• Tách rác và tái chế các vật liệu như giấy, nhựa, kim loại.
• Sử dụng các sản phẩm tái sử dụng hoặc tái chế.
• Tránh sử dụng sản phẩm có bao bì không cần thiết hoặc có thể tái sử dụng.
• Hạn chế sử dụng sản phẩm một lần sử dụng.

Câu 3: Xây dựng nội dung vận động mọi người cùng sống hoà hợp với thiên nhiên, bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học ở địa phương theo gợi ý:

Hướng dẫn chi tiết: