Đáp án Ngữ văn 12 cánh diều Bài 3: Khúc tráng ca nhà giàn

VĂN BẢN: KHÚC TRÁNG CA NHÀ GIÀN

CHUẨN BỊ

Câu 1: Văn bản viết về vấn đề gì?

Hướng dẫn chi tiết: 

Văn bản viết về quyết định của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong việc xây dựng hệ thống nhà giàn trên các bãi ngầm có tiềm năng kinh tế và ý nghĩa chiến lược về an ninh - quốc phòng.

Câu 2: Những thông tin xác thực được điều tra, ghi chép… của văn bản nhằm mục đích gì? 

Hướng dẫn chi tiết: 

Những thông tin xác thực được điều tra, ghi chép… của văn bản nhằm mục đích gì để xác định chủ quyền của Việt Nam tại khu vực thềm lục địa. Điều này được thực hiện vào tháng 10 năm 1938 khi một số nước khác đang quan sát vùng biển của Việt Nam.

Câu 3: Chi tiết nào của văn bản gây ấn tượng đối với em? Vì sao?

Hướng dẫn chi tiết: 

Chi tiết gây ấn tượng đối với em nằm ở cuối đoạn trích, tác giả đã thể hiện những suy nghĩ, cảm xúc khi chứng kiến, lắng nghe, trải nghiệm chuyến đi. Tác giả vô cùng trầm trồ, khâm phục, ngưỡng mộ trước tài năng, sức mạnh của những chiến sĩ nhà giàn khi có thể xây dựng được hệ thống nhà nước, cắm được hệ thống cọc vững vàng, kiên cố xuống biển sâu. Đồng thời tác giả cũng bày tỏ sự kính trọng, yêu mến, tự hào trước lý tưởng cao đẹp của các chiến sĩ cũng như niềm tin tưởng vào tương lai tươi sáng của thế hệ sau.

Câu 4: Sự kết hợp thủ pháp miêu tả với trần thuật của văn bản có tác dụng gì?

Hướng dẫn chi tiết: 

Sự kết hợp thủ pháp miêu tả với trần thuật của văn bản đã để lại trong lòng bạn đọc nhiều ấn tượng sâu sắc về con người và thiên nhiên vùng biển nói chung và Ba Kè nói riêng.

Câu 5: Vấn đề tác giả nêu trong văn bản có ý nghĩa như thế nào đối với xã hội và bản thân.

Hướng dẫn chi tiết: 

Đối với xã hội: tác phẩm là một lời tri ân sâu sắc đến những người lính trên nhà giàn, những người đã không ngần ngại hi sinh bản thân để bảo vệ chủ quyền biển đảo của đất nước. Đây cũng là một cách để nâng cao nhận thức của xã hội về tầm quan trọng của việc bảo vệ chủ quyền biển đảo, và tầm quan trọng của sự đóng góp của những người lính trên nhà giàn.

Đối với bản thân: qua việc đọc và và hiểu vấn đề mà tác giả đưa ra, người đọc có thể nhìn nhận lại bản thân, nhận thức rõ hơn về trách nhiệm của mình đối với xã hội và đất nước. Đồng thời, tác phẩm cũng giúp người đọc thấy được giá trị của sự hi sinh, lòng dũng cảm, và tinh thần kiên trì.

Câu 6: Đọc trước văn bản Khúc tráng ca nhà giàn; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Xuân Ba.

Hướng dẫn chi tiết: 

Xuân Ba tên khai sinh là Trịnh Huyên, sinh năm 1954, quê tại làng Lon Biện Thượng Thanh Hóa (nay là thôn Việt Yên, xã Vĩnh Hùng, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa).

Xuân Ba sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống ấm nhạc

Ông theo học khoa Văn trường Đại học tổng hợp Hà Nội năm 1976

Năm 1988, ông trở thành Hội viên hội Hội nhà văn Việt Nam.

Phong cách sáng tác của Xuân Ba đều mang hơi hướng đọc diễn, mỗi một thể loại đều hằn chứa màu sắc, phong cách độc đáo riêng của ông.

Tác phẩm nổi tiếng: Vẫn phải tin vào những giọt nước mắt (1995), Khang khác mây thường (2004), Chuyện buồn kể muộn (2005)…

ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Chú ý bối cảnh của chuyến đi?

Hướng dẫn chi tiết: 

Bối cảnh của chuyến đi:

• Thời gian: 4 giờ sáng khi bầu trời còn là màn đêm
• Không gian: trên tài giữa biển khơi

Câu 2: Giá trị ẩn trong đảo chìm là gì?

Hướng dẫn chi tiết: 

Giá trị ẩn trong đảo chìm là: Những nước phát triển như Nhật Bản chẳng hạn vớ được đảo chìm như thế quả bằng vớ được kim cương”.

Câu 3: Khu vực Ba Kè có gì đặc biệt

Hướng dẫn chi tiết: 

Khu vực Ba Kè không cồn, không nhô lên những mỏm để tạo nên thứ đảo chìm nhưng đã tạo ra một độ sâu vừa phải cho phép dựng những chòi canh lênh khênh trên đó mà bây giờ ta quen gọi là nhà giàn.

Các vị trí nhà giàn xây dung lại với nhau, vây bọc nhau, đủ tạo thành thế trận để giữ cho chủ quyền, đất nước những khoảng san hô quý giá mà tiềm ẩn quanh đó là những mỏ dầu, túi khí,

Câu 4: Chú ý nội dung phần 2

Hướng dẫn chi tiết: 

Nội dung của phần 2: Sự hi sinh của những cán bộ chiến sĩ khi thực hiện nhiệm vụ ở biển cả dữ dội.

Câu 5: Hình dung sự dữ dội của biển cả.

Hướng dẫn chi tiết: 

Sự dữ dội của biển cả “Biển vẫn làm trò tung hứng chiếc xuống như một thứ đồ chơi mỏng manh”. Biển cả dữ dội, nguy hiểm với những cơn sóng trào cuồn cuộn khiến cho chiếc xuồng trở nên lung lay.

Câu 6: Chuyện xảy ra vào giai đoạn nào?

Hướng dẫn chi tiết: 

Chuyện xảy ra vào giai đoạn: từ năm 1990, 1996, 1999 và sau chót là năm 2000 đã lần lượt thụi và thốc những cú ác liệt vào nhà giàn.

Câu 7: Chú ý những chi tiết về sự hi sinh của cán bộ, chiến sĩ.

Hướng dẫn chi tiết: 

Những chi tiết về sự hi sinh của cán bộ, chiến sĩ:

• Mười bốn cán bộ chiến sĩ nhà giàn đã hi sinh trong một số trận bão
• Nhà đổ, liệt sĩ Thượng úy Nguyễn Hữu Quang, Chủ nhiệm Chính trị giàn 1:3 Phúc Tần đã bơi nhiều ngày trên biển. Trong lúc sóng to gió lớn còn nhường miếng lương khô cuối cùng cho đồng đội và chiếc phao cá nhân. Sau đó mới chịu xuống biển.
• Liệt sĩ đại úy Vũ Quang Chương, chỉ huy nhà giàn 2A Phúc Nguyên trong trận bão số 8 năm 1998, chòi sắp đổ vẫn bình tĩnh chỉ huy bộ đội.

Câu 8: Nội dung phần 3 kể chuyện gì?

Hướng dẫn chi tiết: 

Nôi dung phần 3 kể lại câu chuyện vè quá trình phát triển cũng như sự khác nhau của ba thế hệ nhà gian theo thời gian: Thời kì đầu chỉ là những cái cọc bê tông cắm xuống nền san hô, trên bắc hoặc thưng ván hoặc bạt. Sang thế hệ thứ hai, có sự xuất hiện của công binh, dựng những công trình lô cốt chỉ hở ra khung cửa. Tới thế hệ thứ ba, phát triển thành tổ hợp kiến trúc nói chung.

Câu 9: Chú ý điểm khác nhau của ba thế hệ nhà giàn.

Hướng dẫn chi tiết: 

Điểm khác nhau của ba thế hệ nhà gian: Thời kì đầu chỉ là những cái cọc bê tông cắm xuống nền san hô, trên bắc hoặc thưng ván hoặc bạt. Sang thế hệ thứ hai, có sự xuất hiện của công binh, dựng những công trình lô cốt chỉ hở ra khung cửa. Tới thế hệ thứ ba, phát triển thành tổ hợp kiến trúc nói chung. Từ xa ngó như cái nhà, không một biệt thự màu trắng ba, bốn tầng đột ngột nhỏ giữa đại dương.

Câu 10: Tác giả bày tỏ thái độ và cảm xúc như thế nào ở phần cuối? 

Hướng dẫn chi tiết: 

Tác giả vô cùng khâm phục, ngưỡng mộ trước tài năng, sức mạnh của những chiến sĩ nhà giàn khi có thể xây dựng được hệ thống nhà giằn, cắm được hệ thống cọc trụ vững, kiên cố xuống biển sâu như vậy “Ngạc nhiên khi biết được cái nhà giàn chót vùng biển đất Mũi Cà Mau cũng do quân của tướng Nam đây thiết kế thi công”; “Tôi ngó xuống làn nước thăm thẳm kia để rùng rình không biết anh em công binh làm cách nào…”

Tác giả cũng thể hiện sự kính trọng, yêu mến, tự hào và lý tưởng cao đẹp của các chiến sĩ cũng như niềm tin tưởng vào tương lai tươi sáng của thế hệ mai sau “sẽ cắm hệ thống cọc hiện đại – bà đỡ cho nền móng thành phố, sân bay trên biển của nước Việt Nam mới”.

SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Phóng sự Khúc tráng ca nhà giàn viết về vấn đề gì? Tóm tắt nội dung chính của mỗi phần được đánh số trong văn bản.

Hướng dẫn chi tiết: 

Phóng sự Khúc tráng ca nhà giàn viết về vấn đề: Sự thay đổi của ba thế hệ nhà giàn theo thời gian. Đồng thời thể hiện cuộc sống gian khổ, nhiều mất mát hi sinh của các cán bộ ở quần đảo Trường Sa.

Nội dung chính của mỗi phần:

• Phần 1: Những cái nhìn của tác giả về khu vực Ba Kè
• Phần 2: Những cán bộ chiến sĩ hi sinh bởi sự dữ dội của biển cả
• Phần 3: Điểm khác nhau của ba thế hệ nhà giàn
• Phần 4: Niềm vui mừng, sự tự hào của tác giả về quân của tướng Nam.

Câu 2: Tính phi hư cấu của bài phóng sự trên được thể hiện ở những yếu tố nào? Điều đó có tác dụng gì đối Với việc thể hiện nội dung, ý nghĩa của tác phẩm?

Hướng dẫn chi tiết: