ĐỀ KIỂM TRA 15 PHÚT – BÀI 4: XUNG ĐỘT NAM - BẮC TRIỀU VÀ TRỊNH - NGUYỄN

I. DẠNG 1 – ĐỀ KIỂM TRA TRẮC NGHIỆM

ĐỀ 1

(Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)

Câu 1: Đến đầu thế kỉ XVI, tình trạng của nhà Lê như thế nào?

1. Có sự phát triển vượt bậc
2. Dần suy thoái
3. Lâm vào tình trạng khủng hoảng
4. Bị quân Minh đánh bại hoàn toàn

Câu 2: Đến đầu thế kỉ XVI, Mạc Đăng Dung đã làm gì để tiêu diệt các thế lực đối địch và thâu tóm mọi quyền hành?

1. Lợi dụng xung đột giữa các phe phái
2. Đem quân đi tạo phản
3. Mua chuộc các phe phái
4. Tất cả các đáp án trên.

Câu 3: Khi nhà Mạc được thành lập thì một bộ phận quan lại trung thành với triều Lê đã:

1. Chuyển sang trung thành với triều Mạc.
2. Ra sức chống lại nhằm khôi phục vương triều Lê.
3. Bị Mạc Đăng Dung giết sạch.
4. Tất cả các đáp án trên.

Câu 4: Nguyễn Kim khi còn ở triều Lê là:

1. Một quan văn
2. Một quan võ
3. Một Hầu tước
4. Qúy tộc

Câu 5: Câu nào sau đây đúng về Trịnh Kiểm?

1. Là người có tài thao lược và có sức khoẻ hơn người
2. Từng theo Nguyễn Kim đánh dẹp nhà Mạc
3. Khi đi đánh nhà Mạc, ông đã lập được nhiều chiến công nên được trao binh quyền.
4. Là người có tài thao lược, từng theo Nguyễn Kim đánh dẹp nhà Mạc. Khi đi đánh nhà Mạc, ông đã lập được nhiều chiến công nên được trao binh quyền.

Câu 6: cuộc xung đột giữa hai thế lực Trịnh – Nguyễn bùng nổ năm nào?

1. 1592
2. 1627
3. 1545
4. 1672

Câu 7 Năm 1545 có sự kiện gì?

1. Nguyễn Hoàng chết, thế lực của Nguyễn Kim ngày càng lớn mạnh.
2. Nguyễn Kim chết, thế lực của Nguyễn Hoàng ngày càng lớn mạnh.
3. Nguyễn Kim chết, con rể là Trịnh Kiểm lên thay, nắm toàn bộ binh quyền.
4. Trịnh Kiểm chết, con rể là Nguyễn Hoàng lên thay, nắm toàn bộ binh quyền.

Câu 8: Đâu là hệ quả của xung đột Trịnh – Nguyễn?

1. Làm suy kiệt sức người, sức của; tàn phá đồng ruộng, xóm làng;
2. Giết hại nhiều người dân vô tội; chia cắt đất nước
3. Làm ảnh hưởng đến sự phát triển chung của quốc gia – dân tộc.
4. Làm suy kiệt sức người, sức của; tàn phá đồng ruộng, xóm làng; giết hại nhiều người dân vô tội; chia cắt đất nước, làm ảnh hưởng đến sự phát triển chung của quốc gia – dân tộc.

Câu 9: Đây là bài thơ “Thương loạn” của Nguyễn Bỉnh Khiêm. Bài thơ phản ánh hệ quả của cuộc chiến nào?

Cả một vùng từ đông sang tây

Đồng ruộng chẳng có gì cày cấy

Chiến tranh cứ nối tiếp nhau

Tai hoạ thật là cùng cực.

1. Chiến tranh Nam – Bắc triều
2. Trịnh – Nguyễn phân tranh
3. Nguyễn Huệ đại phá quân Thanh
4. Quân Minh tấn công quân của Lê Lợi

Câu 10: Khi mâu thuẫn giữa hai dòng họ Trịnh – Nguyễn dần bộc lộ và ngày càng trở nên gay gắt thì:

1. Người con thứ của Nguyễn Kim là Nguyễn Hoàng đã xin vào trấn thủ ở Thuận Hoá để tìm cách gây dựng sự nghiệp.
2. Người con rể của Nguyễn Kim là Trịnh Kiểm đã xin vào trấn thủ ở Thuận Hoá để tìm cách gây dựng sự nghiệp.
3. Người con trưởng của Nguyễn Hoàng là Nguyễn Phúc Nguyên đã tuyên chiến với thế lực của Trịnh Kiểm.
4. Người cháu của Trịnh Kiểm là Trịnh Cán đã tìm cách tạo phản nhưng không thành.

ĐỀ 2

(Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)

Câu 1: Nhận thấy sự bất lực của nhà Lê, năm 1527, Mạc Đăng Dung đã:

1. Đưa quân di dẹp loạn, đảm bảo sự yên bình cho triều đình
2. Ép vua Lê nhường ngôi, lập ra triều Mạc
3. Thay vua Lê nhiếp chính
4. Về quê quy ẩn

Câu 2: Năm 1545 có sự kiện gì?

1. Nguyễn Hoàng chết, thế lực của Nguyễn Kim ngày càng lớn mạnh.
2. Nguyễn Kim chết, thế lực của Nguyễn Hoàng ngày càng lớn mạnh.
3. Nguyễn Kim chết, con rể là Trịnh Kiểm lên thay, nắm toàn bộ binh quyền.
4. Trịnh Kiểm chết, con rể là Nguyễn Hoàng lên thay, nắm toàn bộ binh quyền.

Câu 3: Hai thế lực Trịnh – Nguyễn lấy gì làm ranh giới chia cắt đất nước thành Đàng Trong và Đàng Ngoài?

1. Luỹ Thầy
2. Sông Gianh
3. Thành Đông Quan
4. Đèo Hải Vân

Câu 4: Câu nào sau đây không đúng về Mạc Đăng Dung?

1. Mạc Đăng Dung quê ở làng Cổ Trai (Kiến Thụy, Hải Phòng), là cháu bảy đời của Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi (thời Trần).
2. Là người có sức khoẻ và giỏi võ, thi đỗ lực sĩ và được sung vào đội Túc vệ.
3. Khi vào triều, ông dần được thăng các chức quan trong triều Lê và được trọng dụng
4. Đến năm 1527, ông được phong là An Dương Vương.

Câu 5: Năm 1533, Nguyễn Kim đã làm gì?

1. Đem 50 vạn quân trong tay, dựng lá cờ chính nghĩa, tấn công triều Mạc, thiết lập vương triều mới: Bắc triều.
2. Đem 50 vạn quân trong tay, dựng lá cờ chính nghĩa, tấn công triều Mạc, thiết lập vương triều mới: Nam triều.
3. Vào Thanh Hoá, lấy danh nghĩa “phù Lê diệt Mạc” đưa một người con của vua Lê lên ngôi, thiết lập lại vương triều.
4. Phò trợ Mạc Đăng Dung, tiếp quản vùng đàng trong.

Câu 6: Dưới đây là bản đồ năm 1590. Nhà Mạc là phần màu gì?

1. Xanh lục
2. Xanh dương
3. Xanh da trời
4. Hồng nhạt

Câu 7: Đây là bài thơ “Thương loạn” của Nguyễn Bỉnh Khiêm. Bài thơ phản ánh hệ quả của cuộc chiến nào?

Cả một vùng từ đông sang tây

Đồng ruộng chẳng có gì cày cấy

Chiến tranh cứ nối tiếp nhau

Tai hoạ thật là cùng cực.

1. Chiến tranh Nam – Bắc triều
2. Trịnh – Nguyễn phân tranh
3. Nguyễn Huệ đại phá quân Thanh
4. Quân Minh tấn công quân của Lê Lợi

Câu 8: Khi mâu thuẫn giữa hai dòng họ Trịnh – Nguyễn dần bộc lộ và ngày càng trở nên gay gắt thì:

1. Người con thứ của Nguyễn Kim là Nguyễn Hoàng đã xin vào trấn thủ ở Thuận Hoá để tìm cách gây dựng sự nghiệp.
2. Người con rể của Nguyễn Kim là Trịnh Kiểm đã xin vào trấn thủ ở Thuận Hoá để tìm cách gây dựng sự nghiệp.
3. Người con trưởng của Nguyễn Hoàng là Nguyễn Phúc Nguyên đã tuyên chiến với thế lực của Trịnh Kiểm.
4. Người cháu của Trịnh Kiểm là Trịnh Cán đã tìm cách tạo phản nhưng không thành.

Câu 9: Đâu không phải hệ quả của chiến tranh Nam – Bắc triều?

1. Chiến tranh diễn ra trong một thời gian dài, đất nước bị chia cắt
2. Cả vùng Thanh – Nghệ và đồng bằng Bắc Bộ đều là chiến trường.
3. Làng mạc bị tàn phá; sản xuất nông nghiệp, thủ công nghiệp bị đình trệ; trao đổi buôn bán giữa các vùng gặp nhiều khó khăn.
4. Người dân có thêm kinh nghiệm sống trong đói khổ.

Câu 10: Vì sao ở Đàng Ngoài hình thành cục diện “vua Lê – chúa Trịnh”?

1. Vì tuy nắm toàn quyền thống trị, nhưng họ Trịnh vẫn phải dựa vào danh nghĩa vua Lê
2. Vì vua Lê và chúa Trịnh vẫn đem quân đi đánh nhau.
3. Vì đây là một cơ chế tổ chức nhà nước mới mà Đại Việt có được.
4. Vì đây là cục diện mà triều đình vua Lê học tập ở nước ngoài.

II. DẠNG 2 – ĐỀ KIỂM TRA TỰ LUẬN

ĐỀ 1

Câu 1 (6 điểm). Trình bày những nét chính về sự ra đời của Vương triều Mạc.

Câu 2 (4 điểm). Em hiểu gì về các cụm từ “vua Lê – chúa Trịnh”, “chúa Nguyễn”, “Đàng Trong – Đàng Ngoài”?

ĐỀ 2

Câu 1 (6 điểm). Giải thích nguyên nhân bùng nổ cuộc xung đột Nam – Bắc triều.

Câu 2 (4 điểm). Nêu hệ quả của cuộc xung đột Trịnh - Nguyễn.

III. DẠNG 3 – ĐỀ TRẮC NGHIỆM VÀ TỰ LUẬN

ĐỀ 1

1. Phần trắc nghiệm (4 điểm)

(Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)

Câu 1: Nguyễn Kim khi còn ở triều Lê là:

1. Một quan văn
2. Một quan võ
3. Một Hầu tước
4. Qúy tộc

Câu 2: Câu nào sau đây đúng về Trịnh Kiểm?

1. Là người có tài thao lược và có sức khoẻ hơn người
2. Từng theo Nguyễn Kim đánh dẹp nhà Mạc
3. Khi đi đánh nhà Mạc, ông đã lập được nhiều chiến công nên được trao binh quyền.
4. Là người có tài thao lược, từng theo Nguyễn Kim đánh dẹp nhà Mạc. Khi đi đánh nhà Mạc, ông đã lập được nhiều chiến công nên được trao binh quyền.

Câu 3: cuộc xung đột giữa hai thế lực Trịnh – Nguyễn bùng nổ năm nào?

1. 1592
2. 1627
3. 1545
4. 1672

Câu 4: Năm 1545 có sự kiện gì?

1. Nguyễn Hoàng chết, thế lực của Nguyễn Kim ngày càng lớn mạnh.
2. Nguyễn Kim chết, thế lực của Nguyễn Hoàng ngày càng lớn mạnh.
3. Nguyễn Kim chết, con rể là Trịnh Kiểm lên thay, nắm toàn bộ binh quyền.
4. Trịnh Kiểm chết, con rể là Nguyễn Hoàng lên thay, nắm toàn bộ binh quyền.

1. Phần tự luận (6 điểm)

Câu 1: Giải thích nguyên nhân dẫn đến cuộc xung đột Trịnh – Nguyễn.

Câu 2: Đoạn tư liệu dưới đây cho em biết gì hệ quả của xung đột Nam – Bắc triều?

“Năm ấy (1572), các huyện ở Nghệ An, đồng ruộng bỏ hoang, không thu được hạt thóc nào, dân đói to, lại bị bệnh dịch, chết đến quá nửa, nhiều người xiêu giạt, kẻ thì lần vào Nam, người thì giạt ra Bắc, trong hạt rất tiêu điều”.

(Ngô Sĩ Liên và các sử thần triều Hậu Lê, Đại Việt sử ký toàn thư, Tập 3,

NXB Khoa học xã hội, Hà Nội, tr.147)

ĐỀ 2

1. Phần trắc nghiệm (4 điểm)

(Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)

Câu 1: Năm 1533, Nguyễn Kim đã làm gì?

1. Đem 50 vạn quân trong tay, dựng lá cờ chính nghĩa, tấn công triều Mạc, thiết lập vương triều mới: Bắc triều.
2. Đem 50 vạn quân trong tay, dựng lá cờ chính nghĩa, tấn công triều Mạc, thiết lập vương triều mới: Nam triều.
3. Vào Thanh Hoá, lấy danh nghĩa “phù Lê diệt Mạc” đưa một người con của vua Lê lên ngôi, thiết lập lại vương triều.
4. Phò trợ Mạc Đăng Dung, tiếp quản vùng đàng trong.

Câu 2: Dưới đây là bản đồ năm 1590. Nhà Mạc là phần màu gì?

1. Xanh lục
2. Xanh dương
3. Xanh da trời
4. Hồng nhạt

Câu 3: Đây là bài thơ “Thương loạn” của Nguyễn Bỉnh Khiêm. Bài thơ phản ánh hệ quả của cuộc chiến nào?

Cả một vùng từ đông sang tây

Đồng ruộng chẳng có gì cày cấy

Chiến tranh cứ nối tiếp nhau

Tai hoạ thật là cùng cực.

1. Chiến tranh Nam – Bắc triều
2. Trịnh – Nguyễn phân tranh
3. Nguyễn Huệ đại phá quân Thanh
4. Quân Minh tấn công quân của Lê Lợi

Câu 4: Khi mâu thuẫn giữa hai dòng họ Trịnh – Nguyễn dần bộc lộ và ngày càng trở nên gay gắt thì:

1. Người con thứ của Nguyễn Kim là Nguyễn Hoàng đã xin vào trấn thủ ở Thuận Hoá để tìm cách gây dựng sự nghiệp.
2. Người con rể của Nguyễn Kim là Trịnh Kiểm đã xin vào trấn thủ ở Thuận Hoá để tìm cách gây dựng sự nghiệp.
3. Người con trưởng của Nguyễn Hoàng là Nguyễn Phúc Nguyên đã tuyên chiến với thế lực của Trịnh Kiểm.
4. Người cháu của Trịnh Kiểm là Trịnh Cán đã tìm cách tạo phản nhưng không thành.
5. Phần tự luận (6 điểm)

Câu 1: Nêu những biểu hiện cho thấy sự suy yếu về chính quyền và dòng họ Lê sau thời kì Lê Sơ.

Câu 2: Em hãy đưa ra một số lí do thuyết phục để phản đối các cuộc xung đột Nam – Bắc triều và Trịnh – Nguyễn.