Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
Giao tiếp và hợp tác: có thói quen trao đổi, giúp đỡ nhau trong học tập; biết cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập theo sự hướng dẫn của thầy cô.
Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, có sáng tạo khi tham gia các hoạt động địa lí.

- Năng lực địa lí:

Năng lực nhận thức địa lí: giải thích hiện tượng và quá trình địa lí dân cư-xã hội.
Năng lực tìm hiểu địa lí: sử dụng công cụ địa lí.
Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng Địa lí vào cuộc sống: Áp dụng những kiến thức về Dân cư, xã hội châu Âu vào những tình huống cần thiết.

Phẩm chất

Yêu thiên nhiên, có ý thức bảo vệ thiên nhiên.
Yêu khoa học, ham học hỏi.
Biết khám phá, tìm hiểu các vấn đề xã hội.

THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Đối với giáo viên

- SGK, SGV, SBT Lịch sử và Địa lí 7 – phần Địa lí.

- Bản đồ tỉ lệ dân đô thị và một số đô thị ở châu Âu, năm 2020.

- Các bảng số liệu về dân cư châu Âu.

- Hình ảnh, video về dân cư, đô thị,… ở châu Âu.

- Máy tính, máy chiếu.

Đối với học sinh

- SGK, SBT Lịch sử và Địa lí 7.

- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến chủ đề Dân cư và xã hội châu Âu.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: HS chia sẻ những hiểu biết về dân cư, xã hội châu Âu, đồng thời GV cũng biết được những kiến HS đã có để kết nối với nội dung bài mới.
Nội dung:

- Dân cư và xã hội châu Âu có những nét khác biệt so với các châu lục khác. Điều này tác động tới nhiều mặt đời sống của người dân châu Âu.

- Hãy nêu một số hiểu biết của em về dân cư, xã hội ở châu Âu.

Sản phẩm học tập: HS nêu được một số thông tin về dân cư, xã hội châu Âu từ vốn kiến thức sẵn có.
Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu cho HS quan sát hình ảnh một số thành phố lớn của châu Âu.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

+ Em có thể đoán tên các thành phố trong ảnh không?

+ Theo em, đây là những thành phố đông dân hay thưa dân?

+ Hãy nêu một số hiểu biết của em về dân cư, xã hội ở châu Âu. Ở châu Âu, phần lớn dân cư tập trung ở nông thôn hay thành thị?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát tranh và dựa vào các hiểu biết của mình để trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 1-2 HS trả lời câu hỏi:

+ Các thành phố trong hình lần lượt là: London, Paris, Roma, Moscow

+ Đây là những thành phố tập trung đông đúc dân cư.

+ Ở châu Âu, phần lớn dân cư tập trung ở các đô thị, dân cư phân bố ở các vùng nông thôn khá thưa thớt.

- GV mời HS khác nhận xét và bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: “Mặc dù có diện tích không lớn nhưng châu Âu là một châu lục có tốc độ phát triển và đô thị hóa cao. Dân cư và xã hội châu Âu có những nét khác biệt so với các châu lục khác. Điều này tác động tới nhiều mặt đời sống của người dân châu Âu. Để biết thêm những đặc điểm về dân cư, xã hội châu Âu, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 2: Đặc điểm dân cư, xã hội châu Âu

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Cơ cấu dân cư

Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Trình bày được đặc điểm cơ cấu dân cư ở châu Âu.

- Phân tích được bảng số liệu về dân cư.

Nội dung: GV hướng dẫn HS đọc thông tin và khai thác bảng số liệu 1, 2 trong mục 1 SGK tr.101-102, HS làm việc cá nhân, nêu đặc điểm cơ cấu dân cư ở châu Âu.
Sản phẩm học tập: HS nêu và ghi được vào vở những nét khái quát về đặc điểm cơ cấu dân cư châu Âu.
Tổ chức hoạt động :

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN – HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc theo cặp, hướng dẫn HS đọc thông tin mục 1 và quan sát Bảng 1, 2 SGK tr.101-102, sau đó trả lời câu hỏi:

+ Em hãy cho biết những đặc điểm nổi bật của dân cư châu Âu?

+ Nêu hậu quả của cơ cấu dân số già đối với nền kinh tế châu Âu.

Bảng 1. Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi ở châu Âu năm 1990 và năm 2020 (%)

Nhóm tuổi

Năm

0-14 tuổi

15-64 tuổi

Từ 65 tuổi trở lên

1990

20,5

66,9

12,6

2020

16,1

64,8

19,1

Bảng 2. Cơ cấu dân số theo giới tính của

châu Âu Giai đoạn 1990 – 2020 (%)

Năm

Giới tính

1990

2000

2010

2020

Nam

48,1

48,2

48,3

Nữ

51,9

51,8

51,7

*Mở rộng về vấn đề già hóa dân số ở châu Âu:

Dự kiến đến năm 2050, số người từ 65 tuổi trở lên ở châu Âu sẽ chiếm 27% - hơn ¼ dân số (theo WHO). Để giải quyết vấn để dân số già, các quốc gia châu Âu đã đưa ra nhiều biện pháp, một trong số đó là tăng tỉ lệ sinh. Theo Liên hợp quốc, 2/3 các quốc gia ở châu Âu đã đưa ra các biện pháp để tăng tỉ lệ sinh như thưởng tiền, nghỉ phép có lương cho các cha mẹ khi sinh con,...

Ví dụ:

+ Ở Hy Lạp, mỗi đứa bé sinh ra sẽ được tặng 2 000 Ơ-rô để khuyến khích người dân sinh thêm con.

+ Ở Phần Lan, ngoài khoản tiền thưởng 10 000 Ơ-rô khi sinh con, các ông bố cũng sẽ được nghỉ thai sản có lương giống như các bà mẹ.

+ Ở Hung-ga-ri, khi một phụ nữ sinh con thứ tư, sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân vĩnh viễn.

Bước 2 : HS thực hiện nhiệm vụ học tập

-HS đọc thông tin và khai thác bảng số liệu 1, 2 trong mục 1 SGK tr.101-102, làm việc cá nhân, nêu đặc điểm cơ cấu dân cư ở châu Âu.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3 : Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày những nét khái quát về đặc điểm cơ cấu dân cư châu Âu.

- GV mời các HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4 : Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức và chuyển sang nội dung mới.

1. Cơ cấu dân cư

- Năm 2020, dân số chây Âu là 747 triệu người, đứng thứ 4 thế giới.

- Châu Âu có cơ cấu dân số già:

+ Tỉ lệ người dưới 15 tuổi thấp và có xu hướng giảm;

+ Tỉ lệ người từ 65 tuổi trở lên cao và có xu hướng tăng.

- Châu Âu có tình trạng mất cân bằng giới tính với số nữ nhiều hơn số nam.

- Dân cư châu Âu có trình độ học vấn cao, ảnh hưởng rõ rệt đến năng suất lao động ở châu Âu.

Hoạt động 2: Đô thị hóa

Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Trình bày được đặc điểm đô thị hóa ở châu Âu.

- Đọc được bản đồ tỉ lệ dân đô thị và một số đô thị ở châu Âu, năm 2020.

Nội dung: GV hướng dẫn HS đọc thông tin trong mục 2 và bản đồ Hình 1 SGK tr.102-103, HS trình bày các đặc điểm đô thị hóa ở châu Âu và kể tên các đô thị từ 5 triệu người trở lên.
Sản phẩm học tập: HS nêu và ghi được vào vở đặc điểm đô thị hóa ở châu Âu và kể tên được các đô thị lớn ở châu lục này.
Tổ chức hoạt động :

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN – HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV dẫn dắt: “Châu Âu được biết đến là một châu lục có nền công nghiệp triển mạnh, đi kèm với đó là sự hình thành các đô thị, siêu đô thị.”

- GV cho HS quan sát một số hình ảnh đô thị ở châu Âu:

Đô thị làng quê ở châu Âu

Thủ đô Paris của Pháp

- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục 2 và quan sát bản đồ Hình 1 SGK tr.102-103 và trả lời câu hỏi:

+ Em hãy cho biết các đặc điểm đô thị hóa ở châu Âu.

+ Dựa vào hình 1, hãy kể tên các đô thị từ 5 triệu người trở lên ở châu Âu.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin mục mục 2, quan sát bản đồ Hình 1 SGK tr.102-103 và trả lời câu hỏi.