Giáo án điện tử KHTN 7 chân trời – Phần sinh học bài 35: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của sinh vật (3 tiết)

BÀI 35. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN CỦA SINH VẬT (3 TIẾT)

1. KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi tình huống: Khi cây trồng trong nhà hoặc các phòng làm việc, tại sao người ta thường đặt chậu cây ở vị trí gần cửa sổ?

Hình ảnh (1.Khởi động)

Trả lời: Cây cần quang hợp → trồng cây gần cửa sổ → đảm bảo ánh sáng

1. NỘI DUNG BÀI HỌC
2. Ảnh hưởng của một số nhân tố chủ yếu đến sinh trưởng và phát triển của sinh vật
3. Ứng dụng sinh trưởng và phát triển trong thực tiễn

III. PHẦN TRIỂN KHAI KIẾN THỨC

1. Ảnh hưởng của một số nhân tố chủ yếu đến sinh trưởng và phát triển của sinh vật

• Tìm hiểu ảnh hưởng của nhiệt độ

Hoạt động nhóm: Quan sát hình 35.1 và bảng 35.1 để trả lời câu hỏi:

C1. Quan sát Hình 35.1, hãy cho biết:

• Giới hạn nhiệt độ của cá rô phi ở Việt Nam.
• Khoảng nhiệt độ thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của cá rô phi.

Hình ảnh (2.Hình 35.1)

C2. Từ bảng 35.1, nêu ảnh hưởng của nhiệt độ đến tỉ lệ sống, số lá, độ dài, bề rộng của tán cây lan hồ điệp.

Bảng 35.1

Trả lời

C1. Quan sát hình, ta nhận thấy :

• Giới hạn nhiệt độ của cá rô phi ở Việt Nam: 5,6^oC và 42^o
• Nhiệt độ thuận lợi: 23^oC đến 37^o

à Nhiệt độ → sinh trưởng của động vật, giới hạn nhiệt độ khác nhau. Ngoài ngưỡng nhiệt độ, sinh trưởng, phát triển của cá rô phi sẽ bị ức chế.

C2. Ảnh hưởng của nhiệt độ đến cây lan hồ điệp:

Câu hỏi mở rộng: Hãy liệt kê một số sinh vật thích nghi với nhiệt độ khác nhau bằng cách hoàn thành bảng theo mẫu sau vào vở học tập.

Trả lời

• Tìm hiểu ảnh hưởng của ánh sáng

Hoạt động nhóm: Quan sát hình 35.2 và 35.3 để trả lời câu hỏi:

Hình ảnh (3.Hình 35.2; 4.Hình 35.3)

C3. Quan sát Hình 35.2, cho biết ý nghĩa của sự phân tầng thực vật trong rừng mưa nhiệt đới đối với thực vật.

C4. Một số động vật như chó, mèo hay hoạt động về đêm, ban ngày chúng thường nằm dài sưởi nắng. Việc đó có lợi cho sự phát triển của chúng như thế nào?

Trả lời

C3. Ý nghĩa của sự phân tầng thực vật trong rừng mưa nhiệt đới:

- Đáp ứng nhu cầu ánh sáng giữa các loài thực vật.

+  Loài ưa sáng: ở tầng tán rừng và tầng vượt tán.

+ Loài ưa tối: ở tầng dưới tán và tầng thảm xanh.

à Đảm bảo sinh vật tận dụng nguồn sống (ánh sáng, thức ăn,…) tối ưu nhất

C4. Sưởi nắng ban ngày → chó, mèo tăng hấp thụ vitamin D → phát triển xương.

Hoạt động luyện tập: Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi: Tại sao khi trồng các cây ngày dài ở miền Bắc vào mùa đông thường cho năng suất thấp hơn khi trồng ở miền Nam của Việt Nam?

Trả lời: Cây ngày dài thích nghi với điều kiện nhiều ánh sáng nên:

- Mùa đông (miền Bắc): nhanh tối → năng suất thấp hơn miền Nam.

- Mùa đông (miền Nam): thời gian chiếu sáng của Mặt Trời dài hơn miền Bắc.

Câu hỏi mở rộng: Vì sao việc tắm nắng vào sáng sớm có lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của trẻ nhỏ?

Trả lời: Tắm nắng sáng sớm lợi sinh trưởng, phát triển của trẻ nhỏ vì: ánh nắng sáng sớm ít gây hại cho da trẻ, tăng vitamin D → phát triển xương.

• Tìm hiểu ảnh hưởng của nước

Hoạt động nhóm (Kĩ thuật think – pair – share): Quan sát hình 35.4 – 35.6, suy nghĩ câu trả lời, sau đó ghép cặp, chốt câu trả lời:

C5. Quan sát Hình 35.4 đến 35.6, hãy cho biết những hậu quả xảy ra đối với thực vật, động vật và con người khi thiếu nước?

Hình ảnh (5.Hình 35.4; 6.Hình 35.5; 7.Hình 35.6)

C6. Em hãy lấy ví dụ về vai trò của nước đối với thực vật

Trả lời

C5. Khi thiếu nước, cả thực vật, động vật và con người không thể thực hiện hoạt động sống bình thường → cây bị héo, hạt đậu không nảy mầm, con người mệt mỏi, sốt, ... → sinh trưởng, phát triển của sinh vật.

C6. Trồng hai cây đậu trong hai cốc thủy tinh:

• Tìm hiểu ảnh hưởng của dinh dưỡng

Hoạt động nhóm: Quan sát hình 35.7 – 35.10 và trả lời câu hỏi:

C7. Quan sát Hình 35.7,35.8,35.9, cho biết sự khác nhau về hình thái giữa cây thiếu dinh dưỡng, cây thừa dinh dưỡng và cây đủ dinh dưỡng.

Hình ảnh (8.Hình 35.7; 9.Hình 35.8; 10.Hình 35.9)

C8. Chế độ dinh dưỡng có liên quan đến sự phát triển về thể trạng của em bé trong Hình 35.10 như thế nào?

Hình ảnh (11.Hình 35.10)