Giáo án gộp Lịch sử 10 chân trời sáng tạo kì II

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: GV chia HS thành 4 – 6 nhóm, đọc tư liệu, tổ chức cho HS hoạt động, thảo luận giải quyết các nhiệm vụ học tập bằng kĩ thuật công não viết và tìm câu trả lời về khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử Việt Nam.

1. Khối đại đoàn kết dân tộc được hình thành từ những cơ sở nào? Tinh thần đoàn kết của cộng đồng các dân tộc Việt Nam trong lịch sử được thể hiện như thế nào?

2. Em hãy kể tên một số anh hùng thuộc cộng đồng dân tộc ít người trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm của Việt Nam. Hãy kể tên một số bài hát ca ngợi các anh hùng của dân tộc Việt Nam mà em biết.

3. Em hãy nêu ý nghĩa của việc củng cố khối đại đoàn kết dân tộc đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn hiện nay.

4. Theo em, nội dung chính yếu trong bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi Đại hội các dân tộc thiểu số miền Nam tại Pleiku là gì? Câu nói: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết – Thành công, thành công, đại thành công” là của ai. Câu nói đó nhắc nhở em điều gì khi học về cộng đồng các dân tộc Việt Nam?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ

- HS làm việc theo các nhóm, thảo luận, đọc thông tin và tư liệu SGK để giải quyết vấn đề GV đưa ra.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận, giải quyết vấn đề

Bước 4 : Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, nêu kết luận 

- GV mở rộng: Lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm của Việt Nam đã xuất hiện nhiều anh hùng xuất thân từ cộng đồng dân tộc người. Một số anh hùng tiêu biéu trong thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ như NTrang Lơng (người Mnông), Kim Đồng (tức Nông Văn Dền, người Nùng), Vừ A Dính (người Hmông), Đinh Núp (Anh hùng Núp, người Ba-na), Bế Văn Đàn (dân tộc Tày),...

1. Khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử Việt Nam

a. Sự hình thành khối đại đoàn kết dân tộc

- Xuất phát từ nhu cầu thuỷ lợi và trị thuỷ, phát triển nông nghiệp, đấu tranh chống lại các cuộc xâm lược của ngoại bang... các dân tộc trên đất nước Việt Nam đã sớm hình lối đại thành tinh thần đoàn kết và được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Nhà nước Việt Nam qua các thời kì cũng đã thực hiện nhiều chính sách nhằm xây dựng mối quan hệ hữu nghị, tình đoàn kết, gắn bó giữa các dân tộc. Chính quá trình này cũng  góp phần hình thành khối đại đoàn kết dân tộc ở Việt Nam trong lịch sử.

b. Vai trò của khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử dựng nước và giữ nước

- Cộng đồng các dân tộc trên lãnh thổ Việt Nam đã khai phá đất đai, tiến hành sản xuất nông nghiệp và thủ công nghiệp, sáng tạo các giá trị vật chất và tinh thần,... 

- Hoạt động kinh tế, văn hoá của cộng đồng các dân tộc đã góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng đất nước Việt Nam.

- Cộng đồng các dân tộc Việt Nam đã chung vai sát cánh trong các cuộc đấu tranh chống lại sự xâm lược và thống trị của ngoại bang, có sự tham gia của đồng bào các dân tộc thiểu số vào cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng, Lý Bí, Phùng Hưng,.. trong thời kì Bắc thuộc.

- Sang thời kì phong kiến độc lập, các dân tộc thiểu số có những đóng góp trong các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống, Mông Nguyên, Minh, Thanh.

- Từ nửa sau thế kỉ XIX đến nửa đầu thế kỉ XX, đồng bào các dân tộc Khmer, Xtiêng, Mnông, Ba-na, Mường, Thái, Hmông, Dao,.. đã tổ chức và tham gia các cuộc đấu tranh lật đồ ách thống trị của thực dân Pháp, quân phiệt Nhật Bản.

- Sau Cách mạng tháng Tam 1945, đồng bào dân tộc tích cực đóng góp sức người, sức của làm nên thắng lợi của các cuộc kháng chiến chống Pháp, Mỹ.

c. Vai trò của khối đại đoàn kết dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay

- Mối quan hệ hoà hợp, tương trợ và tôn trọng lẫn nhau giữa các dân tộc sẽ tạo ra môi trường hoà bình, ổn định cho việc phát triển kinh tế, văn hoá.

- Là nguồn sức mạnh để cộng Đồng các dân tộc Việt Nam bảo vệ" độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS phân tích, làm rõ các vấn đề sau: 

1. Các nguyên tắc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp nhau cùng phát triển trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước có mối quan hệ như thế nào?

2. Phân tích các nguyên tắc cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước hiện nay. Thế nào là bình đẳng và tôn trọng giữa các dân tộc? Việc thực hiện nguyên tắc bình đẳng, tôn trọng giữa các dân tộc đưa lại những lợi ích như thế nào?

3. Nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Em sẽ làm gì để góp phần giữ gìn khối đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam?

- GV tổ chức cho HS làm việc, yêu cầu mỗi nhóm trình bày: Em sẽ làm gì để góp phần giữ gìn khối đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam? (Ý thức tôn trọng sự bình đẳng giữa các dân tộc, góp phần giữ gìn khối đại đoàn kết dân tộc bằng những hành động cụ thể như thế nào?)

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ

- HS các nhóm tiếp tục thảo luận, trả lời các câu hỏi trong SGK 

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày.

1. Việt Nam là một quốc gia đa dân tộc. Vì vậy, chính sách dân tộc có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc giải quyết mối quan hệ giữa các dân tộc, giữ gìn khối đại đoàn kết dân tộc, bảo đảm sự ổn định để phát triển kinh tế, xã hội và văn hoá của đất nước.

Chính sách dân tộc của Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước Việt Nam là một hệ thống các chủ trương, giải pháp nhằm thực hiện quyền bình đẳng về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội giữa các dân tộc, trong đó có sự quan tâm đến các dân tộc thiểu số có trình độ phát triển kinh tế – xã hội thấp".

2.

+ Nguyên tắc cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước Việt Nam về chính sách dân tộc: bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau giữa các dân tộc, tạo mọi điều kiện để các dân tộc cùng phát triển.

+ Phân tích các nguyên tắc cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước hiện nay: Bình đẳng giữa các dân tộc: Bình đẳng giữa các dân tộc là một trong những nguyên tắc cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng Cộng sản Việt Nam.

3. Nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước Việt Nam, bao gồm: Các chính sách phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội, phát triển sản xuất, đẩy nhanh công tác xoá đói giảm nghèo vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Các chính sách về phát triển văn hoá, xã hội, giáo dục – đào tạo, y tế.

Các chính sách về xây dựng hệ thống chính trị và đội ngũ cán bộ dân tộc thiểu số, xây dựng thế trận quốc phòng, an ninh vững chắc.

- GV mời đại diện các nhóm nhận xét, đặt câu hỏi cho nhóm bạn (nếu chưa rõ). 

Bước 4 : Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, nêu kết luận: Việc thực hiện những chính sách về kinh tế, văn hoá, xã hội đã góp phần quan trọng vào việc cải thiện, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các dân tộc. Đồng thời, các chính sách này cũng góp phần thúc đẩy cộng đồng các dân tộc Việt Nam tăng cường đoàn kết, ngày càng phát triển về mọi mặt.

2. Chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước hiện nay

a. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về chính sách dân tộc

- Quan điểm, đường lối về chính sách dân tộc, Đảng và Nhà nước xác định các nguyên tắc cơ bản là bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ lẫn nhau.

- “Thực hiện chính sách bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau giữa các dân tộc, tạo mọi điều kiện để các dân tộc cùng phát triển, gắn bó mật thiết với sự phát triển chung của cộng đồng dân tộc. Việt Nam".

- Các nguyên tắc cơ bản trong chính sách dân tộc:

+ Bình đẳng

+ Đoàn kết

+ Tôn trọng và giúp đỡ nhau cùng phát triển

b. Nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước Việt Nam

- Nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước Việt Nam, bao gồm:

+ Các chính sách phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội, phát triển sản xuất, đẩy nhanh công tác xoá đói giảm nghèo vùng dân tộc thiểu số và miền núi. 

+ Các chính sách về phát triển văn hoá, xã hội, giáo dục – đào tạo, y tế.

+ Các chính sách về xây dựng hệ thống chính trị và đội ngũ cán bộ dân tộc thiểu số, xây dựng thế trận quốc phòng, an ninh vững chắc.