Giáo án và PPT Địa lí 10 cánh diều Bài 14: Vỏ địa lí. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh

BÀI 14: VỎ ĐỊA LÍ. QUY LUẬT THỐNG NHẤT VÀ HOÀN CHỈNH

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Yếu tố nào là nguyên nhân cơ bản làm thay đổi lượng nước của sông ngòi?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Vỏ địa lí

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Em hãy cho biết vỏ địa lí là?

Sản phẩm dự kiến:

- Vỏ địa lí là võ của Trái Đất, ở đó có sự xâm nhập và tác động lẫn nhau của các vỏ bộ phận (thạch quyển, khí quyển, thuỷ quyền và sinh quyển).

- Giới hạn trên của vỏ địa lí tiếp giáp lớp ô-zon, giới hạn dưới kéo đến đáy vực thẳm của đại dương và đến hết lớp vỏ phong hoá ở lục địa; độ dày của vỏ địa lí khoảng 30-35 km.

- Vỏ địa lí hình thành và phát triển theo những quy luật địa lí chung, trong đó có một số quy luật chính là: quy luật thống nhất và hoàn chỉnh, quy luật địa đới, quy luật phi địa đới.

Hoạt động 2. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của vỏ địa lí

GV đưa ra câu hỏi: Khái niệm quy luật thống nhất và hoàn chỉnh?

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh là quy luật về mối quan hệ quy định lẫn nhau giữa các thành phần của toàn bộ cũng như của mỗi bộ phận lãnh thổ trong vỏ địa lí.

- Biểu hiện: 

+ Ví dụ 1: Sự biến đổi khí hậu toàn cầu bắt đầu từ sự thay đổi của một yếu tố khi quyền. Do lượng khí các-bo-nic tăng lên quá mức nên làm cho nhiệt độ không khí trên Trái Đất tăng lên. Từ đó, băng ở hai cực sẽ tan, nước biển dâng cao, nhiều vùng đất thấp ven biển bị ngập; các hiện tượng thời tiết cực đoan như: bão, mưa lớn, lũ lụt, hạn hán, rét đậm... xảy ra nhiều hơn, với tần suất dày hơn.

+ Ví dụ 2: Phá rừng bừa bãi ở nhiều nơi trên Trái Đất đã làm thay đổi nhiều thành phần tự nhiên.

- Ý nghĩa thực tiễn: Do vỏ địa lí có tính thống nhất và hoàn chỉnh nên khi tác động vào tự nhiên, con người có thể dự bảo được các thay đổi của thành phần tự nhiên và cảnh quan theo chiều hướng tích cực hay tiêu cực đối với mình, từ đó có biện pháp hợp lí để sử dụng và bảo vệ tự nhiên.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Chiều dày của vỏ địa lí khoảng từ

• A. 25 - 30km.
• B. 35 - 40km.
• C. 20 - 25km.
• D. 30 - 35km.

Câu 2: Phạm vi phân bố của lớp vỏ địa lí là

• A. từ bề mặt Trái Đất đến hết tầng bình lưu và xuống đến tầng đá bazan chỗ tiếp giáp với Manti.
• B. từ giới hạn dưới của tầng ôzôn đến đáy vực thẳm đại dương; ở lục địa xuống hết lớp vỏ phong hoá.
• C. từ giới hạn dưới của tầng ôzôn xuống đến hết tầng đá bazan chỗ tiếp giáp với lớp Manti.
• D. từ phía bên trên của bề Trái Đất đến nơi tiếp giáp với lớp Manti và phía trên của các tầng đá.

Câu 3: Nguyên nhân tạo nên quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lí là do tác động của

• A. vũ trụ và con người.
• B. nội lực và con người.
• C. ngoại lực và vũ trụ.
• D. nội lực và ngoại lực.

Câu 4: Nhận định nào dưới đây là tác động tích cực của con người tới các thành phần tự nhiên?

• A. Con người chặt phá rừng bừa bãi.
• B. Trồng rừng ngập mặn ven biển.
• C. Thải nhiều khí CO2
•  vào môi trường.
• D. Bón phân, phun nhiều thuốc trừ sâu.

Câu 5: Giới hạn dưới của lớp vỏ địa lí ở đại Dương là

• A. độ sâu khoảng 5000m.
• B. độ sâu khoảng 9000m.
• C. đáy vực thẳm đại dương.
• D. phía trên tầng đá bazan.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Lớp vỏ địa lí được cấu tạo bởi các thành phần nào sau đây?

Câu 2: Khí hậu chuyển từ khô hạn sang ẩm ướt dẫn đến sự biến đổi của dòng chảy, thảm thực vật, thổ nhưỡng là biểu hiện của sự biến đổi theo quy luật nào sau đây?