Giáo án và PPT KHTN 7 kết nối Bài 32 Thực hành: Chứng minh thân vận chuyển nước và lá thoát hơi nước

BÀI 32: THỰC HÀNH: CHỨNG MINH THÂN VẬN CHUYỂN NƯỚC VÀ LÁ THOÁT HƠI NƯỚC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV tổ chức hoạt động “Vòng quay may mắn” để chọn ngẫu nhiên HS lên trả lời câu hỏi.

- Câu 1: Một cành hoa héo sau khi được cắm vào nước một thời gian thì cành hoa tươi trở lại. Cấu trúc nào của cây có vai trò quan trọng trong hiện tượng trên?

- Câu 2: Ở thực vật, chất nào được vận chuyển từ rễ lên lá?

- Câu 3: Chất nào được vận chuyển theo chiều từ trên xuống dưới?

- Câu 4: Quá trình thoát hơi nước diễn ra thông qua bộ phận nào ở lá?

- Câu 5: Ý nghĩa của quá trình thoát hơi nước là gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tiến hành thí nghiệm chứng minh thân vận chuyển nước

GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin trong sách giáo khoa & hoàn thành phần quy trình thực hiện thí nghiệm và trả lời câu hỏi:

a. Tại sao trong thí nghiệm chứng minh thân vận chuyển nước ta phải sử dụng nước pha màu?

b. Đệm mà chúng ta nằm hàng ngày được làm từ mủ của cây cao su, mủ cao su chính là chất hữu cơ được vận chuyển trong mạch rây. Tại sao khi thu hoạch mủ, người ta lại rạch chéo thân cây mà không rạch ngang mặc dù rạch ngang thu được nhiều mủ hơn?

c. Tại sao gọi dòng vận chuyển đi lên lại gọi là mạch gỗ? 

d. Tại sao gọi dòng vận chuyển đi xuống là mạch rây?

Sản phẩm dự kiến:

I.Tìm hiểu về chuẩn bị & quy trình tiến hành thí nghiệm

- Dụng cụ: Cốc thủy tinh, dao mổ, kính lúp, túi nylon trong suốt.

- Mẫu vật, hóa chất:

+ Cây cần tây hoặc cành hoa màu trắng

+ Nước pha màu

II. Tiến hành Thí nghiệm chứng minh thân vận chuyển nước:

Bước 1: Dùng dao mổ cắt ngang qua cuống là cần tây rồi cắm vào cốc nước màu, để ra chỗ thoáng từ 30 - 60 phút, quan sát sự thay dổi màu của cuống lá.

Bước 2: Dùng dao mổ cắt ngang phần cuống lá cần tây có lá bị nhuộm màu tành các đoạn ngắn.

Bước 3: Sử dụng kính lúp để quan sát phần mạch dẫn trong các đoạn cuống lá.

Ở thí nghiệm 1: nước chứa màu trong từng cốc được các tế bào lông hút của cây cây hấp thụ qua mạch gỗ lên các bộ phận của cây

ð Thí nghiệm chứng minh sự hấp thụ nước & vận chuyển nước của cây

Hoạt động 2: Tiến hành thí nghiệm chứng minh lá thoát hơi nước

GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin trong sách giáo khoa & hoàn thành phần quy trình thực hiện thí nghiệm và trả lời câu hỏi:

a. Tại sao trong thí nghiệm chứng minh lá thoát hơi nước phải trùm túi nylon trong suốt, kín toàn bộ phần lá cây?

b. Tại sao vào những ngày hè nóng bức, đứng dưới bóng cây, chúng ta lại có cảm giác mát mẻ, dễ chịu?

c. Vì sao vào những ngày mùa hè, ta cần tưới nhiều nước hơn cho cây trồng?

d. Tại sao khi tưới cây không nên tưới vào lúc giữa trưa mà nên tưới vào sáng sớm hoặc chiều muộn?

Sản phẩm dự kiến:

I. Tìm hiểu về chuẩn bị & quy trình tiến hành thí nghiệm

- Dụng cụ: kính lúp, túi nylon trong suốt.

- Mẫu vật, hóa chất: Hai cây trồng trong chậu đất ẩm

II. Tiến hành thí nghiệmchứng minh lá thoát hơi nước

Bước 1: Đánh dấu hai chậu cây là chậu cây A & chậu câu B

Bước 2: Ngắt toàn bộ lá cây ở chậu A & cây ở chậu B giữ nguyên lá

Bước 3: Trùm túi nylon trong suốt lên cây trong chậu A và chậu B

Bước 4: Sau khoảng 15 phút đến 30 phút quan sát hiện tượng trong túi nylon trùm trên cây chậu A và cây chậu B.

Ở thí nghiệm 2: Do ở chậu B cây có hiện tượng thoát hơi nước làm cho túi ni lông bị mờ đi. Chậu A không có.

ð Thí nghiệm đã chứng minh được ở cây có lá đã có hiện tượng thoát hơi nước, cây không có lá không có hiện tượng đó.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Nước được vận chuyển ở thân chủ yếu

A. Qua mạch rây theo chiều từ trên xuống.     

B. Từ mạch gỗ sang mạch rây

C. Từ mạch rây sang mạch gỗ

D. Qua mạch gỗ

Câu 2: Một cành hoa bị héo, sau khi ngâm trong nước, hoa bỗng tươi trở lại. Hiện tượng trên phản ánh vai trò của bộ phận nào đối với đời sống thực vật ?

 A. Mạch gỗ

B. Mạch rây

C. Ruột

D. Nội bì

Câu 3: Khi cắm một cành hoa trắng vào dung dịch tím thì sau một thời gian, màu sắc của cánh hoa sẽ thay đổi như thế nào?

A. Cánh hoa chuyển sang màu xanh 

B. Cánh hoa không chuyển màu

C. Cánh hoa chuyển sang màu đỏ

D. Cánh hoa chuyển sang màu tím

Câu 4: Khi tiến hành thí nghiệm chứng minh lá thoát hơi nước, nên chọn túi có đặc điểm gì để trùm lên lá?

A. Túi nilon kín trong suốt 

B. Túi có đục lỗ thủng

C. Túi nilon kín màu đen

D. Túi vải

Câu 5: Khẳng định nào sau đây sai:

A. Mạch gỗ vận chuyển nước & muối khoáng trong thân

B. Khi tiến hành thí nghiệm chứng minh lá thoát hơi nước, nên ngừng tưới nước cho cây để đất trong chậu thật khô

C. Trong thí nghiệm chứng minh lá thoát hơi nước, thời gian quan sát thấy hơi nước ở túi nilon có thể thay đổi tùy thuộc loài cây, điều kiện thời tiết

D. Nên sử dụng cành hoa màu trắng trong thí nghiệm chứng minh thân vận chuyển nước.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS phát triển năng lực tự học & năng lực tìm hiểu đời sống trả lời các câu hỏi thực tế:

Câu 1: Học sinh viết lại quy trình chăm sóc 1 cây hoa hoặc cây cảnh

Câu 2: Tại sao phải sử dụng hoa có màu trắng?