Giáo án và PPT KHTN 9 kết nối bài 46: Đột biến nhiễm sắc thể

BÀI 46. ĐỘT BIẾN NHIỄM SẮC THỂ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời: Em hãy quan sát hình ảnh sau và trả lời câu hỏi:

Em hãy nhận xét đặc điểm của những loại nông sản trên?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Khái niệm đột biến nhiễm sắc thể

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Thế nào là đột biến nhiễm sắc thể?

Sản phẩm dự kiến:

Những biến đổi về cấu trúc hoặc số lượng của một hoặc nhiều NST trong tế bào. 

Hoạt động 2. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

GV đưa ra câu hỏi: Theo em, đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì? Có các dạng đột biến cấu trúc NST nào? Đột biến cấu trúc NST có ý nghĩa và tác hại như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

1. Khái niệm đột biến nhiễm sắc thể

- Khái niệm: là những biến đổi làm thay đổi cấu trúc của NST.

- Các dạng đột biến cấu trúc NST: mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn, chuyển đoạn.

2. Ý nghĩa và tác hại của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

- Ý nghĩa của đột biến cấu trúc NST

+ Có thể làm xuất hiện kiểu hình mới, cung cấp nguyên liệu cho tiến hoá và cho chọn giống. 

+ Có thể làm cho một gene có lợi được tăng số bản sao trong hệ gene.

+ Con người ứng dụng để loại bỏ các gene có hại ra khỏi hệ gene. 

- Tác hại: có thể làm hỏng gene, mất gene. Đột biến cấu trúc NST thường liên quan đến nhiều gene nên có khuynh hướng làm mất cân bằng hệ gene và gây hại cho thể đột biến như giảm sức sống, giảm khả năng sinh sản hoặc gây chết.

........................................................

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Nhận định nào không đúng khi nói đến đột biến mất đoạn?

A. Xảy ra trong quá trình nguyên phân hoặc giảm phân.

B. Đoạn bị mất có thể ở đầu mút, giữa cánh hoặc mang tâm động.

C. Đoạn bị mất không chứa tâm động sẽ bị thoái hoá.

D. Do một đoạn nào đó của NST bị đứt gãy, không nối lại được.

Câu 2: Trong chọn giống, ứng dụng đột biến nào để loại bỏ những gene không mong muốn?

A. Mất 1 cặp nucleotit.

B. Lặp đoạn.

C. Mất đoạn nhỏ.

D. Thêm 1 cặp nucleotit.

Câu 3: Đặc điểm chung của các đột biến là

A. xuất hiện ngẫu nhiên, không định hướng, không di truyền được.

B. xuất hiện ngẫu nhiên, định hướng, di truyền được.

C. xuất hiện đồng loạt, định hướng, di truyền được.

D. xuất hiện đồng loạt, không định hướng, không di truyền được.

Câu 4: Thể 1 nhiễm là thể mà trong tế bào sinh dưỡng có hiện tượng

A. thừa 2 NST ở một cặp tương đồng nào đó.

B. thừa 1 NST ở một cặp tương đồng nào đó.

C. thiếu 2 NST ở một cặp tương đồng nào đó.

D. thiếu 1 NST ở một cặp tương đồng nào đó.

Câu 5: Thể ba nhiễm (hay tam nhiễm) là thể mà trong tế bào sinh dưỡng có

A. tất cả các cặp NST tương đồng đều có 3 chiếc.

B. tất cả các cặp NST tương đồng đều có 1 chiếc.

C. tất cả các cặp NST tương đồng đều có 2 chiếc.

D. có một cặp NST nào đó có 3 chiếc, các cặp còn lại đều có 2 chiếc.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Vận dụng những kiến thức về di truyền học, giải thích cơ sở của tiêu chí hôn nhân một vợ một chồng và không nên sinh con quá sớm hoặc quá muộn.

Câu 2: Thái độ và hành động của em như thế nào trước hiện tượng lựa chọn giới tính thai nhi và trọng nam khinh nữ?