Giáo án và PPT KHTN 9 kết nối bài 47: Di truyền học với con người

BÀI 47. DI TRUYỀN HỌC VỚI CON NGƯỜI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV chiếu video: “Hệ lụy của hôn nhân cận huyết”, yêu cầu HS quan sát và trả lời các câu hỏi sau:

1. Đoạn video đề cập đến vấn đề gì? Ở đâu?

2. Những hậu quả nặng nề của vấn đề được đề cập trong đoạn video là gì?

3. Vì sao pháp luật Việt Nam lại cấm những người có họ hàng gần (trong vòng 3 đời) kết hôn với nhau?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tính trạng ở người

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Tính trạng ở người là gì? Em hãy liệt kê một số tính trạng ở người.

Sản phẩm dự kiến:

- Tính trạng ở người là các đặc điểm hình thái, cấu tạo, sinh lí của cơ thể người.

- Một số tính trạng ở người như: màu da, kiểu tóc, màu tóc, màu mắt, kiểu mí mắt….

Hoạt động 2. Bệnh và di truyền ở người

GV đưa ra câu hỏi:

- Bệnh di truyền ở người là gì? Thế nào là tật di truyền ở người? Nguyên nhân nào gây ra bệnh và tật di truyền ở người? 

- Nguyên nhân nào gây ra hội chứng Down và Turner ở người?

- Nguyên nhân của bệnh câm điếc bẩm sinh và bạch tạng ở người là gì?

- Nguyên nhân nào dẫn đến tật hở môi khe môi, hàm; tật dính thừa ngón tay, ngón chân?

Sản phẩm dự kiến:

1. Khái niệm bệnh và tật di truyền

- Bệnh di truyền ở người là những rối loạn về chức năng của các cơ quan trên cơ thể. 

- Tật di truyền là những bất thường về hình thái trên cơ thể.

- Bệnh và tật di truyền ở người do đột biến gene và đột biến NST.

2. Một số hội chứng ở người

• Down: Thừa một NST số 21 hoặc do đột biến chuyển đoạn NST số 21 hoặc đột biến ở nhiều gene.

• Turner: Thiếu một NST giới tính X hoặc do đột biến mất đoạn trên NST X

3. Một số bệnh di truyền ở người

• Bệnh câm điếc bẩm sinh: Đột biến gen lặn trên NST thường hoặc NST X

• Bệnh bạch tạng: Đột biến gene lặn trên NST thường.

4. Một số tật di truyền ở người

• Tật hở khe môi, hàm: Do đột biến gene

• Tật dính hoặc thừa ngón tay, ngón chân: Do đột biến gene.

..............................................

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Ở người, các tật xương chi ngắn, 6 ngón tay, ngón tay ngắn ...

A. là những tính trạng lặn.

B. được di truyền theo gene đột biến trội.

C. được quy định theo gene đột biến lặn.

D. là những tính trạng đa gene.

Câu 2: Phần lớn các bệnh di truyền phân tử có nguyên nhân là do các

A. đột biến NST.

B. đột biến gene.

C. biến dị tổ hợp.

D. biến dị di truyền.

Câu 3: Cha mẹ bình thường sinh một đứa con gái câm điếc bẩm sinh. Giải thích nào có khả năng xảy ra nhất trong trường hợp này?

A. Vì bố mẹ mang kiểu gen dị hợp Aa.

B. Vì ông nội bị câm điếc bẩm sinh di truyền cho cháu.

C. Vì ông ngoại bị câm điếc bẩm sinh di truyền cho cháu.

D. Do các tác nhân gây đột biến.

Câu 4: Phát biểu nào không đúng khi nói về bệnh di truyền phân tử?

A. Bệnh di truyền phân tử là bệnh di truyền được nghiên cứu cơ chế gây bệnh ở mức phân tử.

B. Thiếu máu hồng cầu hình liềm do đột biến gene, thuộc về bệnh di truyền phân tử.

C. Tất cả các bệnh lí do đột biến, đều được gọi là bệnh di truyền phân tử.

D. Phần lớn các bệnh di truyền phân tử đều do các đột biến gene gây nên.

Câu 5: Dựa trên cơ sở sinh học, tại sao pháp luật nghiêm cấm kết hôn trong phạm vi 3 đời?

A. Ảnh hưởng đến chất lượng dân số.

B. Làm cho các đột biến lặn có hại được biểu hiện ở cơ thể đồng hợp.

C. Tăng áp lực và chi phí xã hội.

D. Gây mất cân bằng sinh thái.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Dạng đột biến cấu trúc NST nào có thể được ứng dụng trong chọn giống để đem lại lợi ích cho con người?

Câu 2: Tại sao khi trồng những cây thu hoạch thân lá (như dâu tằm,...) người ta thường trồng giống đa bội hơn là giống lưỡng bội?