Giáo án và PPT Mĩ thuật 10 Thiết kế mĩ thuật sân khấu điện ảnh Kết nối Bài 2: Thiết kế mĩ thuật sân khấu một phân cảnh trong vở kịch

BÀI 2: THIẾT KẾ MĨ THUẬT SÂN KHẤU MỘT PHÂN CẢNH TRONG VỞ KỊCH

HOẠT ĐỘNG 1: KHÁM PHÁ

- GV cho HS xem một số bản vẽ liên quan đến thiết kế sân khấu để HS làm quen với các dạng bản vẽ liên quan đến thiết kế mĩ thuật sân khấu:

+ Sơ đồ mặt cắt.

+ Bản vẽ mô tả thiết kế sân khấu.

+ Bản vẽ thiết kế mĩ thuật sân khấu.

- GV đặt câu hỏi gợi mở cho HS: 

+ Các dạng bản vẽ này có gì khác nhau? 

+ Nhà thiết kế mĩ thuật sân khấu cần biết về bản vẽ thiết kế sân khấu để làm gì?

HOẠT ĐỘNG 2: NHẬN BIẾT

Nhiệm vụ 1: Sân khấu biểu diễn và đặc điểm thiết kế mĩ thuật các loại hình sân khấu

GV yêu cầu HS thảo luận nhóm và trình bày kết quả về một số nội dung sau: 

+ Sân khấu kịch thường có những loại hình nào? 

+ Về cơ bản, sân khấu kịch khác với sân khấu tạp kĩ ở đặc điểm nào? 

Sản phẩm dự kiến:

* Sâu khấu biểu diễn:

- Sân khấu trong nhà: sân khấu tương tác (thường có các hàng ghế khán giả ngồi xung quanh ba cạnh sân khấu; sân khấu vòm, sân khấu tròn; sân khấu đấu trường.

- Sân khấu ngoài trời: kích thước, chiều cao, cấu tạo, vị trí.

* Loại hình sân khấu: tuồng, chèo, cải lương, dân ca, rối nước...

* Thể loại kịch sân khấu:

- Hài kịch:

+ Là loại hình sân khấu có tính ước lệ, ẩn dụ và hài hước cao nhằm biểu đạt nội dung hài hước, châm biếm, phê phán của vở lịch

+ Đặc điểm chính:

• Màu sắc tươi sáng, bắt mắt.

• Có tính tượng trưng, phê phán.

• Trang trí, bài trí đơn giản nhưng ngộ nghĩnh, hài hước.

- Bi kịch: 

+ Là loại hình sân khấu thể hiện sự sâu sắc, mô tả hiện thực, đối lập giữa cái thiện và cái ác...

+ Đặc điểm chính:

• Màu sắc u ám, trầm.

• Không gian bài trí có chiều sâu.

• Hiện vật, phông màn có tính ẩn dụ, liên tưởng.

- Chính kịch: 

+ Là loại hình sân khấu phản ánh được nội dung, chủ đề và thông điệp chính mà vở kịch truyền đạt đến khác giả.

+ Đặc điểm chính:

• Màu sắc hiện thực, mô tả được bối cảnh của câu chuyện.

• Không gian có tâng lớp, chiều sâu

• Đạo cụ, ánh sáng thường được tập trung, có tính hiện thực.

- Tạp kĩ: phục vụ cho nhiều mục đích biểu diễn như ca hát, liên hoan, múa hát, kịch, tiểu phẩm...

+ Đặc điểm của sân khấu tạp kĩ tổng hợp:

• Sân khấu biểu diễn thường có hình tròn, vòng cung, có tầm nhìn rộng và bao quát.

• Ánh sáng, màu sắc tươi sáng, bắt mắt, có tính trang trí mĩ thuật cao.

• Các hệ bục, phông rèm thiết kế dễ sử dụng để có thể dùng cho nhiều mục đích bài trí.

• Có các hướng trong hoặc trên sân khấu phù hợp cho trang trí và thuận lợi cho việc thay đổi tiết mục, biểu diễn nhiều thể loại.

• Có tính tương tác với khán giả và công chúng.

…………………….

Nhiệm vụ 2: Quá trình thiết kế mĩ thuật sân khấu kịch

GV cho HS tìm hiểu những nội dung trong SGK tr.21 – 24 và đưa ra câu hỏi định hướng: 

+ Hoạ sĩ thiết kế mĩ thuật sân khấu cần phải thực hiện những nhiệm vụ gì trước khi tiến hành thiết kế mĩ thuật? 

+ Việc làm mô hình sân khấu được tiến hành sau bước nào? 

+ Sự cần thiết của việc thống nhất phương án thiết kế mĩ thuật để làm gì? 

+ Trong nhà trường, việc thiết kế mĩ thuật sân khấu cho một vở kịch ở trường cần tập trung vào công đoạn nào? Tại sao? 

Sản phẩm dự kiến:

- Quy trình thiết kế mĩ thuật sân khấu kịch:

+ Phác thảo và xây dựng bố cục chung cho vở diễn.

+ Làm mô hình sân khấu.

+ Thông qua đạo diễn bản thiết kế cùng mô hình để thống nhất về xử lí không gian sân khấu và những chi tiết sẽ được sử dụng cho dàn dựng.

- Các bước tiến hành hoàn thiện thiết kế mĩ thuật sân khấu kịch:

+ Vẽ phác thảo sân khấu.

+ Làm mô hình sân khấu: từ sắp đặt đơn giản đến mô hình phức tạp.

+ Vẽ thiết kế mặt bằng sân khấu và chi tiết cảnh trí, đạo cụ sân khấu.

+ Trình bày phác thảo bản vẽ thông qua Hội đồng nghệ thuật cùng với các nghệ sĩ biểu diễn.

+ Bàn giao cho nhóm họa sĩ thực hiện và thi công.

+ Tiến hành kiểm tra tất cả các chi tiết cảnh trí, hệ thóng bục bệ, chất lượng thể hiện màu sắc cảnh trí, kích thước đồ đạc, vật dụng, đạo cụ...

+ Tổng phối hợp và lắp ráp sân khấu.

……………………..

HOẠT ĐỘNG 3: THẢO LUẬN

- GV cho HS trao đổi, trả lời các câu hỏi gợi ý trong SGK tr.31:

+ Tại sao cần phải đọc kịch bản và phân cảnh trước khi lên ý tưởng thiết kế?

+ Trong quy trình và các bước thực hiện, khâu nào là cần thiết và quan trọng nhất?

+ Tại sao sau khi vẽ thiết kế mĩ thuật phân cảnh một vở kịch, cần tính đến yếu tố ánh sáng và đặt trong không gian của buổi biểu diễn?

…………………….

HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG

Em hãy lựa chọn một sự kiện sẽ tổ chức ở trường, lớp hoặc nơi sinh sống để tìm một tiểu phẩm kịch ngắn (hoặc kịch bản tự sáng tác) cho phù hợp.