Giáo án và PPT Ngữ văn 12 cánh diều bài 5: Viết bài nghị luận về vai trò của văn học đối với tuổi trẻ

TIẾT   : VIẾT BÀI NGHỊ LUẬN VỀ VAI TRÒ CỦA VĂN HỌC ĐỐI VỚI TUỔI TRẺ

A. KHỞI ĐỘNG

- GV tổ chức cho HS trả lời câu hỏi mở đầu

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Tri thức về kiểu bài

- Trình bày khái niệm thế nào là kiểu bài viết bài văn nghị luận về vai trò của văn học đối với tuổi trẻ?

- Những lưu ý khi viết bài văn này?

Kết luận:

- Vấn đề trọng tâm của bài văn là nêu lên và làm sáng tỏ vai trò, tác dụng của văn học với đời sống tâm hồn, cũng như văn học đã góp phần bồi dưỡng phẩm chất, nhân cách đọc như thế nào. Như vậy, viết bài văn nghị luận về vai trò của văn học đối với tuổi trẻ thực chất là trả lời các câu hỏi sau đây:

+ Văn học là gì?

+ Văn học có tác dụng như thế nào đối với đời sống tâm hồn và sự phát triển phẩm chất, nhân cách của con người nói chung và đặc biệt với người trẻ?

+ Liệu trong tương lai, khi khoa học và công nghiệp phát triển mạnh mẽ, văn hóa nghe nhìn lấn át văn hóa đọc… văn học có còn vai trò và tác dụng nữa không?

- Lưu ý

+ Lựa chọn vấn đề cần bàn luận: đó là vấn đề gì? Vấn dề đó có phải là hiện tượng phổ biến và có ý nghĩa với tuổi trẻ không? Dựa vào đâu để xác định điều đó?

+ Tìm hiểu một cách đầy dủ và chính xác các thông tin về vấn đề cần bàn luận.

+ Phân tích đánh giá về vấn đề cần bàn luận từ các góc nhìn khác nhau.

+ Cần tránh những định kiến hoặc bị chi phối, dẫn dắt bởi những quan điểm nào đó, cần có những suy nghĩ riêng mang dấu ấn cá nhân người viết.

2. Thực hành viết theo quy trình

a. Quy trình viết bài 

+Tóm tắt quy trình viết bài văn nghị luận về vai trò của văn học đối với tuổi trẻ??

+ HS tiến hành tìm ý, lập dàn ý như thế nào?

Kết luận:

• Lưu ý trong từng bước thực hiện viết bài

*Bước 1:  Chuẩn bị viết

+ Đọc kĩ các nội dung nêu lên ở mục định hướng. Tìm hiểu đề bài để biết các thông tin trước khi viết như trọng tâm vấn đề, kiểu văn bản, phạm vi bàn luận….

+ Xác định tác phâm có dấu ấn sâu đậm đối với cá nhân em.

+ Nhớ lại nội dung chính của tác phẩm văn học ấy.

*Bước 2: Tìm ý và lập dàn ý

- Trả lời các câu hỏi:

+ Đó là tác phẩm nào? Nội dung chính của tác phẩm là gì? Hình thức nghệ thuật của tác phẩm có gì đặc sắc?

+ Tác phẩm đã để lại trong tâm hồn em những ấn tượng gì?

+ Vì sao tác phẩm lại có tác động mạnh mẽ đến tâm hồn em?

+ Tác phẩm đã làm thay đổi nhận thức, hành động, suy nghĩ, tình cảm của em như thế nào?

*Bước 3: Viết bài

+ Trình bày luận điểm rõ ràng, ngắn gọn. Kết hợp nêu luận điểm với lí lẽ bằng chứng để tăng tính thuyết phục.

+ Tách đoạn hợp lí và sử dụng các phương tiện liên kết để tăng sức thuyết phục, hấp dẫn.

+ Có thể kết hợp với thuyết minh, tự sự, biểu cảm để tăng tính thuyết phục.

….. 

*Bước 4: Xem lại và chỉnh sửa.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP 

- GV tổ chức cho HS trình bày ngắn gọn trình tự của bài văn đã viết. 

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG 

HS thực hành viết đoạn văn giải nghĩa nhan đề của văn bản.