Nội dung chính Công nghệ 11 - Công nghệ chăn nuôi kết nối tri thức bài 9: Bảo quản thức ăn chăn nuôi

BÀI 9: BẢO QUẢN THỨC ĂN CHĂN NUÔI

1. Khái niệm và ý nghĩa của bảo quản thức ăn chăn nuôi

- Bảo quản thức ăn chăn nuôi là quá trình xử lí nhằm ngăn chặn hoặc làm chậm quá trình giảm chất lượng hoặc hư hỏng thức ăn trong khoảng thời gian nhất định. 

- Các phương pháp bảo quản thức ăn chăn nuôi thường làm giảm quá trình oxi hóa của lipid; ngăn chặn sự phát triển của các loại vi khuẩn, nấm men, nấm mốc gây hại; hạn chế sự phá hoại của sâu, mọt và các loài gặm nhấm.

1. Phương pháp bảo quản một số loại thức ăn chăn nuôi

a) Bảo quản thức ăn chăn nuôi trong kho

- Kho bảo quản thức ăn chăn nuôi phải thoảng, mát, ngăn chặn được chuột, kiến, gián và thuận tiện cho việc cơ giới hóa quá trình xuất và nhập kho.

- Bảo quản thức ăn chăn nuôi trong kho cần lưu ý một số vấn đề sau:

+ Đối với thức ăn đổ rời (thóc, ngô,...), sàn kho phải được lót bạt chống ẩm, thức ăn đổ vào kho phải gọn, đổ đủ độ cao từ trong ra ngoài, đặt thông hơi tại các vị trí định sẵn khi đổ thức ăn

+ Đối với thức ăn đóng bao, chất liệu làm bao phải đủ bền, an toàn, có khả năng chống ẩm, các bao thức ăn phải được xếp lên kệ, không kê sát tường, không để lẫn bao thức ăn cũ và mới

b) Bảo quản thức ăn bằng phương pháp làm khô

- Nguyên lí: Lượng nước trong thức ăn chăn nuôi còn 10 – 15% sẽ kìm hãm hoạt động các enzyme có trong tế bào thực vật và sự phân hủy vi sinh vật

- Cách làm: Tiến hành phơi hoặc sấy để làm giảm lượng nước có trong thức ăn chăn nuôi 

- Ý nghĩa: Dễ thực hiện, ít tốn kém và thuận lợi cho việc bảo quản. 

- Làm khô thức ăn chăn nuôi nhằm mục đích bảo quản thức ăn được lâu

- Địa phương em, loại thức ăn chăn nuôi thường được bảo quản bằng phương pháp làm khô là cỏ.  

Các bước bảo quản rơm làm thức ăn cho trâu, bò bằng kiềm hóa và làm khô:

- Lựa chọn rơm khô, đánh giá chất lượng

- Ngâm rơm khô với nước vôi (1%)

- Rửa rơm cho sạch nước vôi

- Phơi, sấy rơm

- Đánh giá chất lượng, bảo quản và sử dụng

c) Ứng dụng công nghệ cao trong bảo quản thức ăn chăn nuôi

Sử dụng chất bảo quản có nguồn gốc sinh học 

- Một số loại enzyme như cellulase, hemicellulase, xylanase sử dụng trong ủ chua để hỗ trợ quá trình lên men khi hàm lượng đường tan trong nguyên liệu thấp. Các enzyme giúp phân giải các chất hữu cơ trong thức ăn. 

- Một số hợp chất sinh học có hoạt tính kháng khuẩn cao (bacteriocin, nisin,...) thường được sử dụng bằng cách trộn vào thức ăn chăn nuôi với một tỉ lệ phù hợp để ức chế mạnh mẽ sự sinh trưởng và phát triển của một số vi khuẩn, nấm gây hại. 

Bảo quản thức ăn bằng silo

- Kho silo là một nơi để lưu trữ và bảo quản thức ăn chăn nuôi không đóng bao với số lượng lớn

- Ưu điểm: Sức chứa lớn; tự động hóa trong quá trình nhập, xuất kho; ngăn chặn được sự phá hoại của động vật, vi sinh vật; tiết kiệm được diện tích, chi phí lao động

- Nhược điểm: Chi phí đầu tư cao

Các bước bảo quản thức ăn chăn nuôi bằng silo:

- Thu hoạch nguyên liệu thô (cỏ, cây họ Đậu)

- Phơi héo, cắt ngắn, làm giàu dinh dưỡng

- Thiết lập mô hình lên men, lên men

- Đưa vào silo (ủ chua và bảo quản)

- Đánh giá chất lượng sản phẩm và sử dụng