Nội dung chính địa lí 10 cánh diều Bài 7: Khí quyển. Nhiệt độ không khí

BÀI 7: KHÍ QUYỂN. NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ

1. KHÁI NIỆM KHÍ QUYỂN

- Khí quyển là lớp không khí bao quanh Trái Đất, thường xuyên chịu ảnh hưởng của vũ trụ, trước hết là Mặt Trời.

- Không khí bao gồm các thành phần: khí ni-tơ (78 %), khi ô-xy (21%), hơi nước, khi các-bonic và các khi khác (1%).

- Khí quyển được cấu tạo gồm một số tầng là tầng đối lưu, tầng bình lưu, tầng giữa, tầng nhiệt và tầng ngoài cùng.

2. SỰ PHÂN BỐ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ TRÊN TRÁI ĐẤT
3. Theo vĩ độ

- Nhiệt độ trung bình năm giảm từ xích đạo về cực Bắc và cực Nam. Tuy nhiên, nhiệt độ giảm không theo thứ tự mà ở chỉ tuyển cao hơn ở xích đạo, sau đó giàm nhanh từ chỉ tuyến về cực Bắc và cực Nam.

1. Theo lục địa và đại dương

- Nhiệt độ không khí có sự khác nhau giữa lục địa và đại dương. Nhiệt độ trung bình năm cao nhất và thấp nhất đều ở lục địa; đại dương có biên độ nhiệt độ nhỏ, lục địa , biên độ nhiệt độ lớn.

- Nguyên nhân là do sự hấp thụ và toà nhiệt khác nhau giữa lục địa và đại dương. Nhiệt độ không khí cũng có sự thay đổi giữa bờ tây và bờ đông của lục địa do ảnh hưởng của các dòng biển.

1. Theo địa hình

- Độ cao, độ dốc, hướng sườn núi và hình thái địa hình đều có tác động đến sự thay đổi của nhiệt độ. Càng lên cao, không khí càng loãng, bức xạ nhiệt của mặt đất càng mạnh nên nhiệt độ càng giảm. Lên cao 100 m, nhiệt độ giảm 0,6°C. Sườn phơi nắng có nhiệt độ cao hơn sườn khuất nắng

- Địa hình cao, thoáng gió có biên độ nhiệt độ ngày đêm nhỏ hơn so với địa hình thấp trũng, khuất gió.