BÀI 10. QUY TẮC OCTET

I. KHÁI NIỆM LIÊN KẾT HÓA HỌC

- Liên kết hóa học là sự kết hợp giữa các nguyên tử tạo thành phân tử hay tinh thể bền vững hơn.

- Electron hóa trị là các electron có khả năng tham gia tạo thành liên kết hóa học, chúng thường nằm ở lớp electron ngoài cùng và phân lớp sát ngoài cùng.

- Các electron hóa trị của nguyên tử một nguyên tố được quy ước biểu diễn bằng các dấu chấm đặt xung quanh kí hiệu nguyên tố. Mỗi dấu chấm đại diện cho một electron.

Ví dụ: Oxygen có 6 electron hóa trị:

Cách biểu diễn:            

Carbon có 4 electron hóa trị:

Cách biểu diễn:       : C :

Bảng biểu diễn electron hóa trị của một số nguyên tử:

- Trả lời câu hỏi 1 sgk trang 49:

Nguyên tử fluorine có cấu hình [He]2s²2p⁵ và electron hóa trị được biểu diễn là: Khi nhận thêm 1 electron thì trở thành [He] 2s²2p⁶ là cấu hình của nguyên tử Ne.

- Trả lời câu hỏi 2 sgk trang 49:

Để giảm năng lượng, các nguyên tử kết hợp lại theo xu hướng đạt tới cấu hình bền vững của khí hiếm (theo quy tắc octet).

II. QUY TỨC OCTET

- Khi hình thành liên kết hóa học, nguyên tử có xu hướng nhường, nhận hoặc góp chung electron để đạt tới cấu hình electron bền vững của nguyên tử khí hiếm. => Quy tắc octet

- Trong phân tử Cl₂, nguyên tử Cl có 7 electron hóa trị, mỗi nguyên tử Cl cần thêm 1 electron để đạt cấu hình bão hòa theo quy tắc octet nên mỗi nguyên tử chlorine góp chung 1 electron.

- Trong phân tử NaCl, nguyên tử Na có 1 electron hóa trị, nguyên tử F có 7 electron hóa trị, nguyên tử Na nhường 1 electron hóa trị tạo thành các hạt mang điện tích dương, nguyên tử F nhân 1 electron tạo thành hạt mang điện tích âm. Các hạt này đều đạt octet và hút nhau bằng lực hút tĩnh điện.

- VD đề xuất cấu hình electron:

 Br₂:

C₂H₆:

- Dự đoán: liên kết cộng hóa trị xảy ra khi cả các nguyên tố liên kết với nhau đều là nguyên tố nhận electron (phi kim). Liên kết ion xảy ra khi có các nguyên tố nhận electron kết hợp với nguyên tố cho electron (tức là nguyên tố kim loại điển hình liên kết với nguyên tố phi kim điển hình).