Bài tập file word Sinh học 8 cánh diều Ôn tập Chủ đề 7: Cơ thể người (P3)

ÔN TẬP CHỦ ĐỀ 7. CƠ THỂ NGƯỜI

(PHẦN 3 - 20 CÂU)

Câu 1: Hệ vận động gồm những cơ quan nào?

Trả lời:

- Cơ vân: là cơ bám vào xương, hoạt động theo ý muốn, có chức năng vận động, dự trữ và sinh nhiệt.

- Xương có chức năng vận động, nâng đỡ cơ thể, bảo vệ các nội quan, sinh ra các tế bào máu; dự trữ và cân bằng chất khoáng.

- Khớp là bộ phận kết nối các xương trong cơ thể với nhau giữ vai trò hỗ trợ cho các chuyển động của cơ thể.

Câu 2: Máu là gì? Nêu thành phần và chức năng của các thành phần trong máu.

Trả lời:

- Máu là thành phần dịch lỏng trong cơ thể, gồm huyết tương và hồng cầu, tiểu cầu, bạch cầu.

- Huyết tương gồm nước và các chất dinh dưỡng, chất hòa tan khác.

Vai trò: duy trì máu ở trạng thái lỏng giúp máu dễ dàng lưu thông trong mạch; vận chuyển chất dinh dưỡng, các chất cần thiết khác và chất thải.

- Tiểu cầu (<1%); không nhân, tham gia vào quá trình đông máu.

- Bạch cầu (<1%): có nhân, không màu, tham gia bảo vệ cơ thể.

- Hồng cầu (khoảng 43%): hình đĩa, lõm hai mặt, không nhân, màu đỏ, tham gia vận chuyển chất khí (CO₂, O₂).

Câu 3: Trình bày quá trình từ thụ tinh đến thụ thai.

Trả lời:

Tinh dịch phóng vào âm đạo, tinh trùng di chuyển đến tử cung, đến ống dẫn trứng. Tinh trùng gặp trứng xảy ra hiện tượng thụ tinh tạo thành hợp tử. Hợp tử di chuyển về phía tử cung, phân chia tạo thành phôi. Phôi bám vào niêm mạc tử cung để làm tổ và phát triển thành thai.

Câu 4:  Trình bày quá trình tiêu hóa xảy ra trong cơ thể theo sơ đồ?

Trả lời:

Ăn và uống  vận chuyển thức ăn trong ống tiêu hóa  tiêu hóa thức ăn  hấp thụ các chất dinh dưỡng  thải phân.

Câu 5: Bài tiết là gì? Vai trò của bài tiết đối với cơ thể sống như thế nào?

Trả lời:

- Bài tiết là quá trình không ngừng lọc và thải ra môi trường chất cặn bã do hoạt động trao đổi chất của tế bào sinh ra, một số chất thừa, chất độc được đưa vào cơ thể cũng sẽ được bài tiết ra ngoài.

- Bài tiết đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với cơ thể sống, thể hiện ở các mặt sau:

+ Loại bỏ các chất cặn bã, chất độc, chất thừa ra khỏi cơ thể.

+ Giúp cơ thể tránh sự đầu độc của các chất độc.

+ Làm cho môi trường trong cơ thể luôn được ổn định (độ pH, nồng độ các ion, áp suất thẩm thấu…).

+ Tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động trao đổi chất diễn ra bình thường.

Câu 6: Điền từ còn thiếu vào chỗ trống để được nội dung đúng:

Thị giác có cấu tạo gồm (1)...., dây (2)... thị giác và vùng (3)..... ở não. Thị giác có chức năng quan sát, thu nhận (4)... , (5)..... của sự vật và hiện tượng, giúp não nhận biết và xử lý thông tin.

Trả lời:

(1) mắt

(2) thần kinh

(3) thị giác

(4) hình ảnh

(5) màu sắc

Câu 7: Trình bày cấu tạo sơ lược của các lớp cấu tạo da?

Trả lời:

- Các lớp cấu tạo của da: lớp biểu bì, lớp bì và lớp mỡ dưới da.

- Lớp biểu bì: tầng sừng, tầng tế bào sống, lỗ tuyến mồ hôi

- Lớp bì: tuyến mồ hôi, dây thần kinh, cơ co chân lông, lông và bao lông, tuyến nhờn, thụ quan, mạch máu.

- Lớp mỡ dưới da: mỡ

Câu 8: Nêu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của thận nhân tạo?

Trả lời:

Thận nhân tạo là một máy lọc máu mà phần cơ bản và quan trọng nhất của nó là lớp màng lọc được con người chế tạo mô phỏng cấu trúc vách mao mạch cầu thận. Phía trong lớp màng này là máu động mạch của cơ thể và áp lục cao nhờ sự hỗ trợ của máy bơm. Phía ngoài màng là dung dịch nhân tạo được pha chế giống hệt huyết tương, chỉ khác là không có chất thải. Chênh lệch nồng độ giữa chúng giúp các chất thải trong máu khuếch tán sang dung dịch và máu được lọc sạch lại qua tĩnh mạch về cơ thể.

Câu 9: Trình bày khái niệm hô hấp ở người? Hô hấp có vai trò quan trọng như thế nào với cơ thể sống?

Trả lời:

Hô hấp là quá trình không ngừng cung cấp  cho các tế bào của cơ thể và loại  do các tế bào thải ra khỏi cơ thể.

Vai trò của hô hấp: Cung cấp  cho tế bào tham gia vào các phản ứng tạo ATP cung cấp cho mọi hoạt động sống của cơ thể, đồng thời thải CO2 ra khỏi cơ thể.

Câu 10: Đường dẫn khí gồm có những bộ phận nào? Nêu chức năng của từng cơ quan đó?

Trả lời:

- Đường dẫn khí gồm: xoang mũi, hầu, thanh quản, khí quản, phế quản.

- Chức năng của từng cơ quan:

+ Xoang mũi: làm sạch, làm ấm, làm ẩm không khí

+ Hầu (họng): dẫn khí

+ Thanh quản: dẫn khí, phát âm

+ Khí quản: Dẫn khí, làm sạch không khí, điều hòa lượng khí vào phổi.

+ Phế quản: dẫn khí, điều hòa lượng khí vào phổi.

Câu 11: Tiến hành thí nghiệm với xương 1: để nguyên, xương 2: ngâm dung dịch HCl 10% trong khoảng 15 phút và xương 3 được đốt trên đèn cồn đến khi không còn khói bay lên. Sau đó uốn cong xương, bóp nhẹ đầu xương và quan sát hiện tượng. Kết quả thí nghiệm thể hiện ở bảng 28.1

Bảng 28.1. Kết quả thí nghiệm

Vận dụng kiến thức về phản ứng của acid, phản ứng cháy và thành phần hóa học của xương, giải thích kết quả thí nghiệm

Trả lời:

- Sau khi bỏ vào acid HCl thì xương mềm, có thể uốn cong do trong xương chỉ còn lại chất hữu cơ.

- Bóp phần đã đốt ta thấy xương bở ra, bởi vì trong xương chỉ còn lại các chất vô cơ.

→ Từ các thí nghiệm trên ta rút ra kết luận: Xương được cấu tạo từ chất hữu cơ và các chất vô cơ (chất khoáng chủ yếu là calcium)

Câu 12: Ở cơ quan nào thức ăn vừa được tiêu hóa cơ học, vừa tiêu hóa hóa học?

Trả lời:

Thức ăn vừa được tiêu hóa cơ học, vừa được tiêu hóa hóa học trong các cơ quan là: miệng, dạ dày.

- Trong khoang miệng, thức ăn được tiêu hóa cơ học nhờ hoạt động nhai nghiền và một phần tinh bột được tiêu hóa hóa học nhờ enzyme amylase trong nước bọt.

- Trong dạ dày, thức ăn được tiêu hóa cơ học nhờ hoạt động nghiền, đảo trộn và protein được tiêu hóa hóa học nhờ enzyme pepsin trong dịch vị.

Câu 13: Trình bày cơ chế điều hòa lượng đường trong máu của các hormone tuyến tụy? Giải thích nguyên nhân của bệnh đái tháo đường.

Trả lời:

Tuyến tụy tiết hai loại hormone là insulin và glucagon. Hormone insulin chuyển hóa glucose trong máu thành glycogen dự trữ ở gan, dẫn đến giảm đường huyết khi đường huyết tăng, còn hormone glucagon có tác dụng ngược lại

Do thiếu hormone insulin hoặc insulin tiết ra nhưng bị giảm tác dụng điều hòa lượng đường trong máu, dẫn đến lượng glucose trong máu tăng nhưng tế bảo không hấp thụ đủ để làm nguyên liệu cho hoạt động trao đổi chất, đường trong máu sẽ thải ra ngoài qua nước tiểu.

Câu 14: Loại thực phẩm nào có lợi cho hệ tim mạch?

Trả lời:

- Cá hồi.

- Yến mạch.

- Các loại hạt.

- Dầu ô liu.

- Các loại rau có màu xanh đậm.

-…

Câu 15: Nêu nguyên nhân và cách phòng tránh một số bệnh, tật liên quan đến hệ vận động?

Trả lời:

VD: Thoái hóa khớp: Nguyên nhân phổ biến của thoái hóa khớp là tuổi tác và một số yếu tố khác như di truyền, tình trạng béo phì, chấn thương xảy ra thường xuyên tại khớp, tai nạn thể thao, tai nạn lao động, các bệnh lý khớp viêm như viêm khớp dạng thấp, gút hay nhiễm trùng khớp…

Phần lớn các bệnh cơ xương khớp rất khó điều trị dứt điểm, thậm chí có thể phải can thiệp phẫu thuật. Vì thế, bạn nên có biện pháp phòng ngừa như:

- Chế độ dinh dưỡng: Thường xuyên bổ sung thực phẩm giàu canxi như sữa và các chế phẩm từ sữa, các loại hạt, cá, tôm… và các loại rau quả.

- Chế độ vận động: Phần lớn người thừa cân, béo phì, ít vận động có nguy cơ cao mắc các bệnh về cơ xương khớp. Mỗi ngày, bạn nên thực hiện những bài tập nhẹ nhàng như yoga, đi bộ, chạy bộ… để bảo vệ sức khỏe cơ xương khớp.

- Chế độ sinh hoạt và làm việc: Bạn cần thay đổi liên tục tư thế, tránh ngồi hay đứng quá lâu, hạn chế làm việc quá sức, dành nhiều thời gian nghỉ ngơi.

- Kiểm soát tốt cân nặng: Vì lực đè nặng lên khớp nên tình trạng béo phì sẽ làm tổn thương tới các khớp. Bạn nên phải điều chỉnh cân nặng hợp lý nhằm giảm bớt sức nặng lên khớp.

Câu 16: Em hãy giải thích tại sao có thể nói: “Giữ vệ sinh tai, mũi, họng là góp phần bảo vệ cầu thận khỏi bị hư hại về cấu trúc”.

Trả lời:

Giữ vệ sinh tai, mũi, họng là góp phần bảo vệ cầu thận khỏi bị hư hại về cấu trúc vì:

- Nếu giữ vệ sinh tai, mũi, họng sẽ đỡ viêm nhiễm do vi khuẩn gây nên.

- Các vi khuẩn gây viêm tai, mũi, họng thường gián tiếp gây viêm cầu thận là do kháng thể của cơ thể sinh ra khi tấn công các vi khuẩn này (theo đường máu đang kẹt ở cầu thận) đã tấn công nhầm và làm hư hại cấu trúc của cầu thận.

Câu 17: Giải thích vai trò của vòi tai trong cân bằng áp suất không khí giữa tay và khoang miệng.

Trả lời:

Vòi tai có vai trò cân bằng áp suất không khí giữa tai và khoang miệng: Khi áp suất không khí từ tai ngoài tác động đến màng nhĩ sẽ làm màng này cong về phía tai giữa, tuy nhiên do áp suất không khí cũng tác động tương tự vào khoang miệng, nhờ vòi tai đã làm cho áp suất không khí tác động lên phía đối diện của màng nhĩ. Nhờ đó áp suất hai bên màng nhĩ được cân bằng.

Câu 18: Xương trẻ nhỏ khi gãy thì mau liền hơn vì?

Trả lời:

Xương trẻ nhỏ khi gãy thì mau liền hơn vì: Thành phần cốt giao nhiều hơn chất khoáng.

Câu 19: Hãy giải thích vì sao hai nửa tim người có cấu tạo không giống nhau ở các buồng tim là mất sự đối xứng?

Trả lời:

Cấu tạo hai nửa tim người không đối xứng là do:

+ Vòng tuần hoàn nhỏ xuất phát từ tâm thất phải đến hai lá phổi rồi trở về tâm của tim. Đoạn đường này tương đối ngắn nên áp lực đẩy máu của tâm tất không cao, do đó thành tâm thất phải tương đối nông.

+ Vòng tuần hoàn lớn xuất phát từ tâm thất trái đến tất cả các cơ quan trong cơ thể. Đoạn đường này rất dài cần một áp lực đẩy máu rất cao của tâm thất trái, do đó thành tâm thất trái rất dày để tăng sự co bóp đẩy máu đi đoạn đường dài.

+ Do cấu tạo của tim không cân xứng giữa 2 nửa của tim, nhất là giữa hai tâm thất nên khi tâm thất phải co làm tim vặn sang trái, hiện tượng này càng làm mất sự cân xứng giữa hai phần của tim.

Câu 20: Hãy đưa ra quan điểm của bản thân về việc nên hay không nên kinh doanh thuốc lá.

Trả lời:

Không nên kinh doanh thuốc lá vì thuốc lá gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người, rất dễ khiến con người ta rơi vào tệ nạn xã hội. Ngoài ra thuốc lá còn gây ảnh hưởng không chỉ bản thân mà còn ảnh hưởng đến người xung quanh; gây chập cháy điện,...