BÀI 4: TÔN TRỌNG SỰ THẬT

1. NHẬN BIẾT

Câu 1: Nêu cảm nhận của em về câu ca dao:

“Những người tính nết thật thà

Đi đâu cũng được người ta tin dùng”

Trả lời:

- Câu ca dao này ý nói những người thật thà, trung thực, tôn trọng những sự thật vốn có thì ở đâu hay làm gì cũng được người khác tin tưởng ở trong mọi mối quan hệ.

Câu 2: Thế nào là tôn trọng sự thật?

Trả lời:

- Tôn trọng sự thật là công nhận cái có thật, đã và đang diễn ra trong thực tế, suy nghĩ và làm theo đúng sự thật.

Câu 3: Sự thật là gì? Biểu hiện của tôn trọng sự thật là gì?

Trả lời:

- Sự thật là những gì có thật trong cuộc sống hiện thực và phản ánh đúng hiện thực cuộc sống

- Biểu hiện của tôn trọng sự thật là suy nghĩ, nói và làm theo đúng sự thật.

Câu 4: Nếu em hoặc bạn em bị bắt nạt, tấn công ở trường em sẽ làm gì? Vì sao?

Trả lời:

- Nếu em hoặc bạn em bị bắt nạt, tấn công ở trường em sẽ nói việc với người minh tin cậy, nhờ họ giúp đỡ hoặc tìm người có thể giúp mình.

- Giải thích: khi bị bắt nạt chúng ta cần tìm người giúp đỡ để thoát khỏi sự bắt nạt đó và không nên giấu giếm hay im lặng để việc bị bắt nạt diễn ra và nó có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Câu 5: Cho thông tin sau:

1. Đánh giá người khác chỉ dựa trên ý kiến của số đông
2. Luôn nói thẳng nói thật những điều mình biết
3. Không chấp nhận việc nói dối, không làm điều sai trái
4. Bao che cho hành vi sai trái của bạn
5. Thừa nhận việc làm sai trái của bản thân và có ý thức sửa chữa.

Theo em, ý nào là biểu hiện của tôn trọng sự thật?

Trả lời:

- Biểu hiện của tôn trọng sự thật:

2. Luôn nói thẳng nói thật những điều mình biết
3. Không chấp nhận việc nói dối, không làm điều sai trái
4. Thừa nhận việc làm sai trái của bản thân và có ý thức sửa chữa.

1. THÔNG HIỂU

Câu 1: Tôn trọng sự thật có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc sống con người?

Trả lời:

- Tôn trọng sự thật bảo vệ cuộc sống, bảo vệ cho những điều đúng đắn, tránh nhầm lẫn, oan sai.

- Tôn trọng sự thật có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển tính cách của con người. Giúp con người tin tưởng, gắn kết với nhau hơn, cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn. Khiến tâm hồn con người thoải mái, sức khỏe tốt, bản thân đẹp hơn trong mắt mọi người, sẽ tăng thêm uy tín, danh dự, mọi người sẽ tín nhiệm.

Câu 2: Cho tình huống sau: nếu phải nói ra sự thật để giúp người bạn thân sủa chữa tật xấu thường quay cóp trong giờ kiểm tra, em sẽ làm gì?

Trả lời:

- Nếu phải nói ra sự thật để giúp người bạn thân sủa chữa tật xấu thường quay cóp trong giờ kiểm tra, em sẽ lựa chọn lời nói, thời điểm thishc hợp để góp ý chân thành với bạn.

Câu 3: Học sinh cần phải làm gì để trở thành người biết tôn trọng sự thật?

Trả lời:

- Học sinh cần tôn trọng sự thật bằng thái độ dũng cảm, khéo léo, tinh tế và nhân ái. Luôn nói thật với người thân, thầy cô, bạn bè và người có trách nhiệm bằng thái độ dũng cảm, khéo léo, tinh tế và nhân ái.

Câu 4: Bạn Hoài và bạn Hương chơi rất thân với nhau. Vì Hương có mâu thuẫn với Dung, nên Hương đã bịa đặt rằng Dung là người ăn trộm đồ nhà hàng xóm. Hương muốn Hoài đứng ra làm chứng cho mình là người nói đúng sự việc trên và đem chuyện này kể với các bạn trong lớp. Trong tình huống đó, nếu em là bạn Hoài thì em sẽ làm gì?

Trả lời:

- Trong tình huống đó, nếu em là bạn Hoài thì em sẽ từ chối và khuyên bạn không nên làm như vậy. Vì như vậy sẽ gây mất đoàn kết trong lớp: nói dối, đặc biệt là đặt điều, nói xấu người khác là việc làm vừa vi phạm đạo đức, vừa vi phạm pháp luật; Nếu mọi người biết sự thật thì mọi người sẽ không còn tin tưởng bạn, cho bạn là kẻ xấu và sẽ xa lánh bạn.

Câu 5: Thu là một lớp trưởng thẳng thắn. Khi thấy bạn nào trong lớp mắc khuyết điểm, Thu đều ghi vào sổ tay và báo với cô chủ nhiệm. Một số bạn trong lớp tỏ ra không đồng tình với Thu và đề nghị thay lớp trưởng.

Em hãy nhận xét về việc làm của bạn Thu va các bạn trong lớp.

Trả lời:

- Thu chưa có phương pháp hiệu quả khi phản ánh sự thật với cô giáo. Các bạn không nên đòi thay lớp trưởng nay mà trước hết cần khắc phục nhược điểm của bản thân và chân thành góp ý với Thu.

III. VẬN DỤNG

Câu 1: Cho tình huống sau: Hà thấy có một người đàn ông mới chuyển đến khu tập thể. Ông ta lân la làm quen với các bé gái, cho bánh kẹo, đồ chơi rồi rủ về nhà chơi. Nếu là Hà em sẽ làm gì?

Trả lời:

- Nếu là Hà, em sẽ: đề phòng, tránh tiếp xúc với người đàn ông đó; đồng thời phản ánh tình hình với người lớn (ví dụ: bố mẹ, ban quản lí chung cư…) để mọi người có thể theo dõi, nâng cao cảnh giác với người đàn ông kia.

Câu 2: Em hiểu câu ca dao “Dù cho đất trời đổi thay/ Trăm năm vẫn giữ lòng ngay với đời” muốn nhắn nhủ với chúng ta điều gì?

Trả lời:

Câu ca dao “Dù cho đất trời đổi thay/Trăm năm vẫn giữ lòng ngay với đời” đã nói về tôn trọng sự thật. Dù cho đất trời hay mọi vật đổi thay, thì ta vẫn giữ một lòng ngay thẳng, trung thực, tôn trọng sự thật.

1. VẬN DỤNG CAO

Câu 1: Theo em vì sao phải tôn trọng sự thật?

Trả lời:

- Tôn trọng sự thật bảo vệ cuộc sống, bảo vệ cho những điều đúng đắn, tránh nhầm lẫn, oan sai. Tôn trọng sự thật có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển tính cách của con người. Giúp con người tin tưởng, gắn kết với nhau hơn, cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn. Khiến tâm hồn con người thoải mái, sức khỏe tốt, bản thân đẹp hơn trong mắt mọi người, sẽ tăng thêm uy tín, danh dự, mọi người sẽ tín nhiệm.

• Chính vì thế phải tôn trọng sự thật.

Câu 2: : Em có tán thành với ý kiến: “Người tôn trọng sự thật luôn phải chịu thiệt thòi và có thể bị trả thù” không? Vì sao?

Trả lời:

Em không tán thành với ý kiến: Người tôn trọng sự thật luôn phải chịu thiệt thòi và có thể bị trả thù khi nói về ý nghĩa của việc tôn trọng sự thật. Bởi việc tôn trọng sự thật góp phần bảo vệ cho lẽ phải, tránh oan sai, nhầm lẫn; giúp mọi người tin tưởng, gắn kết với nhau hơn; giúp tâm hồn than thản, cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn.