Câu hỏi tự luận ngữ văn 6 kết nối bài 6: Thánh gióng

TL: THÁNH GIÓNG

 NHẬN BIẾT 

Câu 1: Theo em hiểu thì anh hùng là gì? Và thường xuất hiện ở trong những thể loại văn học nào

Trả lời

Anh hùng là người can đảm cống hiến trong mọi hoàn cảnh dù là khó khăn nhất; là một cá nhân hành động không vị kỉ và luôn đòi hỏi bản thân mình phải tốt hơn so với mức kì vọng của mọi người; là người xem thường nghịch cảnh để kiên quyết thực hiện điều mình tin tưởng mà không hề sợ hãi.

Câu 2: Có thể chia bố cục văn bản Thánh Gióng thành mấy phần?

Trả lời

Có thể chia văn bản thành 4 phần:

- Đoạn 1 (Từ đầu đến ...nằm đấy): Sự ra đời kỳ lạ của Gióng

- Đoạn 2 (Tiếp theo đến ...cứu nước): Gióng gặp sứ giả, cả làng nuôi Gióng

- Đoạn 3 (Tiếp theo đến ...lên trời, biến mất): Gióng cùng nhân dân chiến đấu và chiến thắng giặc Ân

- Đoạn 4 (Còn lại): Gióng bay về trời

Câu 3: Tóm tắt truyện Thánh Gióng theo cách hiểu của em?

Trả lời

Vào đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão ăn ở phúc đức nhưng mãi không có con. Một hôm bà vợ ra đồng thấy một vết chân rất to liền đặt lên ướm thử. Không ngờ, về nhà bà thụ thai. Mười hai tháng sau bà sinh ra một cậu bé khôi ngô nhưng lên ba tuổi vẫn không biết nói, biết cười, không biết đi, đặt đâu nằm đấy. Bấy giờ có giặc Ân xâm chiếm bờ cõi, vua sai sứ giả đi tìm người tài giỏi cứu nước. Nghe thấy tiếng rao, Thánh Gióng cất tiếng nói xin đi đánh giặc. Sau hôm đó, nhờ sự giúp đỡ của dân làng Gióng lớn nhanh như thổi vươn vai thành tráng sĩ phá tan quân giặc. Giặc tan, Gióng bay về trời. Vua nhớ công ơn phong Gióng là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ở quê nhà.

Câu 4: Nhân vật chính trong đây là ai? 

Trả lời

Nhân vật chính trọng chuyện là Thánh Gióng. Từ sự ra đời và lớn lên cũng như hoạt động của Thánh Gióng đều hết sức kì lạ, mang nhiều yếu tố kì ảo, phép thuật. 

Câu 5: Câu chuyện được kể theo ngôi thứ mấy? Em có nhân xét gì về lời kể chuyện này?

Trả lời

Câu chuyện theo ngôi kể thứ 3, người kể chuyện giấu mình đi hòa mình vào trong toàn bộ tác phẩm. Đây là một trong những ngôi kể tiêu biểu được sử dụng trong những câu chuyện kể dân gian. 

Câu 6: Giải thích một số từ ngữ: Thánh Gióng, tục truyền, phúc đức, oai phong lẫm liệt, chết như ngả rạ, tà quân, sứ giả?

Trả lời

- Thánh Gióng: vị thánh làng Gióng , là nhân vật có tài năng, đực độ và trí tuệ siêu phàm người thường, chỉ bật bậc thánh theo tín ngưỡng Đạo giáo 

- Tục truyền: tục lệ được dân gian truyền lại

- Phúc đức: sống lương thiện, làm điều tốt lành cho người khác 

- Sứ giả: người được vua phái đi giao thiệp với nước ngoài hoặc thực hiện một nhiệm vụ quan trọng

- Oai phong lẫm liệt: dáng vẻ anh dũng, làm cho ngươì khác phải kính phục và nể sợ

- Chết như ngả rạ: người (quân giặc) chết hàng loạt như hình ảnh người ta cắt cấy lúa

 THÔNG HIỂU

Câu 7: Vẽ sơ đồ tư duy cho bài này?

Trả lời

(Tham khảo)

Câu 8: Sự ra đời của Thánh Gióng có điều gì kì lạ? 

Trả lời

Sự ra đời của Thánh Gióng được kể với yếu tố tưởng tượng, kì ảo. Một hôm, bà ra đồng trông thấy một bàn chân to, liền ướm thử vào để xem thua kém bao nhiêu. Không ngờ về nhà bà mang thai, sau mười hai tháng thì sinh ra một câu bé. Cậu bé lên ba tuổi mà vẫn không biết nói, biết cười, đặt đâu thì nằm đấy. Sự ra đời độc đáo từ chính cách mang thai, đến quá trình trưởng thành của cậu bé trái ngược với quy luật thông thường của tự nhiên.

Câu 9: Từ lời nói đặc biệt của chú bé ba tuổi đến sứ giả hàng loạt những điều gì kì lạ đã xảy ra? Phân tích những sự việc đó?

Trả lời

- Hàng loạt những điều kỳ lạ đã xảy ra: 

+ Cậu bé ba tuổi chưa từng chịu nói một lời nhưng khi nghe tiếng của sứ giả thì liền cất tiếng nói đầu tiên: “Mẹ mời sứ giả vào đây”, 

+ Sau đó bắt đầu ăn rất nhiều cơm và Gióng lớn nhanh như thổi,chạy nhờ bà con, làng xóm góp gạo thổi cơm 

+ Giặc kéo đến, chàng Gióng vươn vai trở thành tráng sĩ, mình cao hơn trượng, oai phong lẫm liệt, một mình xông pha ra chiến trường.

Câu 10: Hình tượng bà con làng xóm góp gạo thổi cơm nuôi chú bé có ý nghĩa như thế nào?

Trả lời

Từ khi gặp sứ giả, Gióng lớn nhanh như thổi, “cơm ăn mấy cũng không no, áo vừa mặc xong đã căng đứt chỉ”. Hai vợ chồng làm bao nhiêu không đủ, phải chạy nhờ bà con, làng xóm. Cả làng vui lòng góp gạo nuôi cậu bé, ai cũng mong cậu giết giặc cứu nước. Gióng lớn lên trong vòng tay của nhân dân, đại diện cho sức mạnh của nhân dân. Với chi tiết này, tác giả dân gian muốn gửi gắm rằng người anh hùng chính là người đại diện cho sức mạnh của nhân dân.

Câu 11: Từ những sự việc đã xảy ra, bạn có thể đoán được xuất thân trước khi Thánh Gióng xuất hiện là ai không? Hãy giải thích cho điều đó?

Trả lời

Có thể trước khi Thánh Gióng là vị tiên trên trời (vị mà đã để lại dấu chân và được người phụ nữa ướm thử) Biết được nước Nam sắp có quân xâm lược, nên đã đầu thai vào gia đình người phụ nữ hiếm muộn để chờ thời gian đứng lên đánh giặc giúp nhân dân. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ sẽ trở về thiên đình. 

 VẬN DỤNG

Câu 12: Những tàn tích nào đã chứng minh cho thế hệ sau thấy được sự xuất hiện của Thánh Gióng đã giúp nhân dân ta đánh giặc?

Trả lời

- Nhà vua nhớ công ơn phong là Phù Đổng Thiên Vương, và lập đền thờ ở quê nhà, nay là làng Phù Đổng, tục gọi là làng Gióng. 

- Hình ảnh những bụi tre ngà ở huyện Gia Bình vì ngựa phun mới vàng óng 

- Những vết chân ngựa thành những ao hồ liên tiếp, ngựa thét ra lửa thiêu cháy một làng gọi là làng Cháy…

Câu 13: Hiện nay để tưởng nhớ về tinh thần hào hiệp của Thánh Gióng hàng năm người dân đã có những hoạt động nào? Em có biết gì về những sự kiện đó?

Trả lời

- Hội Gióng là một trong những nét đẹp văn hóa, là lễ hội được tổ chức thường niên ở nhiều nơi thuộc khu vực Hà Nội. Đây là ngày mà người dân bày tỏ lòng thành kính, tưởng niệm và ca ngợi đến Thánh Gióng – người anh hùng trong truyền thuyết của

- Hiện nay, có 2 hội Gióng điển hình ở Hà Nội đó chính là hội Gióng được tổ chức từ ngày 7 -9 tháng 4 âm lịch hàng năm,  ở đền Sóc thuộc xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn và hội Gióng Phù Đổng được tổ chức ở đền Phù Đổng, thuộc huyện Gia Lâm. Đây cũng là lễ hội đầu tiên của Việt Nam được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể. 

  VẬN DỤNG CAO

Câu 14:  Qua câu chuyện về Thánh Gióng, em có cảm nhận gì về tinh thần dân tộc của nhân dân ta?

Trả lời

Truyện Thánh Gióng là sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố thần kì (sinh nở thần kì, lớn nhanh như thổi, bay về trời) với hình tượng người anh hùng. Thánh Gióng là một hình ảnh đẹp đẽ biểu tượng cho lòng yêu nước và sức mạnh quật khởi của dân tộc ta trong cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm xâm lược kiên cường , bất khuất, nghĩa khí và không bao giờ bỏ cuộc. 

Câu 15: Thông qua truyện Thánh Gióng, các tác giả dân gian muốn để lại bài học, ý nghĩa cuộc sống gì cho các thế hệ sau. Viết một đoạn văn (khoảng 5 -7 câu) nêu cảm nhận của em về điều đó?

Trả lời

Thánh Gióng là một trong những truyện cổ phản ánh sức mạnh Việt Nam từ thuở bình minh của dân tộc vào thời đại vua Hùng Vương thứ 6. Hơn thế nữa, Thánh Gióng còn là một truyện cổ tràn đầy tinh thần yêu nước với hình tượng nghệ thuật đẹp, được xây dựng bằng một tầm vóc cao cả, kì vĩ. Ca ngợi công cuộc chống ngoại xâm, truyền thống huy động sức mạnh của cả cộng đồng, dùng tất cả các phương tiện để đánh giặc.  Bài học về tầm quan trọng việc rèn dưỡng đạo đức, kỷ luận và tinh thần cuả mỗi người. Đồng thời các tác giả dân gian cũng muốn nhấn mạnh một điều rằng hành trình nhân dân ta dựng nước và giữ nước là một hành trình liên tục và vô vàn khó khăn, các thế hệ sau phải ý thức được sự hy sinh của ông cha ta đời trước. Từ đó nhắc nhở và để lại bài học cho em và thế hệ thanh thiếu niên tương lai, bài học về giữ gìn, xây dựng, bảo vệ đất nước.