Câu hỏi tự luận Tiếng Việt 5 kết nối Bài 3: Cách nối các vế câu ghép

CHỦ ĐỀ: VẺ ĐẸP CUỘC SỐNG

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: CÁCH NỐI CÁC VẾ TRONG CÂU GHÉP

I. NHẬN BIẾT (04 CÂU)

Câu 1: Câu ghép là gì?

Trả lời: 

Là câu do nhiều vế ghép lại. Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống một câu đơn (có đủ CN, VN) và thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu khác.

Câu 2: Có mấy cách chính để nối các vế trong câu ghép?

Trả lời: 

Có 2 cách chính để nối các vế trong câu ghép:

- Nối bằng kết từ (và, rồi, hoặc, còn, hay, nhưng, mà song,…)

- Nối trực tiếp (không dùng từ nối mà chỉ có dấu câu)

Câu 3: Hãy kể tên một số kết từ và cặp kết từ thường dùng để nối các vế câu ghép.

Trả lời: 

Câu 4: Khi nối các vế câu ghép trực tiếp, chúng ta thường dùng dấu gì?

Trả lời: 

II. KẾT NỐI (05 CÂU)

Câu 1: Kết từ có vai trò gì trong câu ghép?

Trả lời: 

Kết từ có vai trò biểu thị mối quan hệ giữa các vế câu trong câu ghép, giúp ta hiểu rõ hơn về ý nghĩa của cả câu.

Câu 2: Hãy so sánh sự khác biệt giữa cách nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ và cách nối trực tiếp.

Trả lời: 

- Nối bằng quan hệ từ: Các vế câu được nối với nhau một cách rõ ràng, mối quan hệ giữa các vế được thể hiện qua quan hệ từ.

- Nối trực tiếp: Các vế câu được nối với nhau một cách tự nhiên, thường dùng trong các trường hợp các vế câu có quan hệ chặt chẽ về nghĩa.

Câu 3: Tìm kết từ phù hợp để hoàn thiện các câu ghép dưới đây:

a) …cuối tuần qua trời đẹp … bố mẹ cho chúng em đi thăm vườn thú.

b) … rét vẫn kéo dài … cây cối đã đâm chồi, nảy lộc.

c) … cây tre tượng trưng cho lòng ngay thẳng … hoa sen tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam.

d) Lao động… đem lại lợi ích cho cộng đồng … nó còn giúp mỗi người khỏe mạnh, nhanh nhẹn, khéo léo hơn.

Trả lời: 

Câu 4: Các vế câu ghép dưới đây được nối với nhau bằng cách nào?

a) Mùa hè, rau muống lên xanh mơn mởn, hoa rau muống tím lấp lánh.

b) Chúng tôi đi đến đâu, rừng rào rào chuyển động đến đấy.

c Lúa gạo quý vì ta phải đổ bao mồ hôi mới làm ra được.

d) Mây đen đang ùn ùn kéo đến: mưa sắp xuống rồi.

Trả lời: 

Câu 5: Hãy thay mỗi kí hiệu … bằng một kết từ (hoặc dấu câu) và vế câu phù hợp để tạo thành câu ghép.

a) Chim chóc hát ca…

b) Vừa tháng trước, lúa còn xanh mướt…

d) Vì trời mưa ngày càng to hơn…

Trả lời: 

III. VẬN DỤNG (04 CÂU)

Câu 1: Cho đoạn văn sau:

(1) Một hôm Thuyên, Đồng rủ nhau đi chơi thật xa, nhưng đến giữa trưa thì lạc mất đường về. (2) Hai người phải ghé vào cái quán gần đấy để hỏi đường, luôn tiện để ăn cho đỡ đói. (3) Cùng ăn trong quán ấy có ba người nhà quê trẻ tuổi đùa bỡn với nhau luôn miệng. (4) Nụ cười từ môi này lan qua môi khác, bầu không khí trong quán không bao lâu trở nên vui vẻ lạ thường.

(Tình quê hương - Thanh Tịnh)

a. Em hãy tìm và chỉ ra các câu đơn, câu ghép có trong đoạn văn trên.

b. Em hãy phân tích cấu tạo của các câu đơn mà mình vừa tìm được.

c. Em hãy phân tích cấu tạo của các câu ghép mà mình vừa tìm được. Và cho biết, các vế của câu ghép ấy được nối với nhau bằng cách nào.

Trả lời: 

a.

Câu đơn: (1), (2), (3)

Câu ghép: (4)

b.

(1) Một hôm // Thuyên, Đồng // rủ nhau đi chơi thật xa, nhưng đến giữa trưa thì lạc mất đường về.

(2) Hai người // phải ghé vào cái quán gần đấy để hỏi đường, luôn tiện để ăn cho đỡ đói.

(3) Cùng ăn trong quán ấy // có ba người nhà quê trẻ tuổi // đùa bỡn với nhau luôn miệng.

c.

(4) Nụ cười / từ môi này lan qua môi khác //, bầu không khí trong quán/ không bao lâu trở nên vui vẻ lạ thường.

Câu 2: Em hãy đặt các câu ghép, trong đó:

a. Hai vế câu ghép được nối với nhau bằng dấu phẩy.

b. Hai vế câu ghép được nối với nhau bằng quan hệ từ “nhưng”.

c. Hai vế câu ghép được nối với nhau bằng cặp quan hệ từ “vì… nên…”.

Trả lời: 

a. Hai vế câu ghép được nối với nhau bằng dấu phẩy: Chiều tối, mẹ em nấu cơm ở trong bếp, bố em thì tưới cây ở sau vườn.

b. Hai vế câu ghép được nối với nhau bằng quan hệ từ “nhưng”: Trời đã khuya nhưng em vẫn cố hoàn thành xong bài tập về nhà mà cô giáo giao.

c. Hai vế câu ghép được nối với nhau bằng cặp quan hệ từ “vì… nên…”: Vì trời có mưa to nên hôm nay chúng em không tưới nước cho vườn hoa.

Câu 3: Tìm câu ghép trong mỗi đoạn văn dưới đây. Các về câu được nối với nhau bằng cách nào?

a) Hoa buởi là hoa cây, còn hoa nhài là hoa bụi. Hoa cây có sức sống mạnh mẽ. Hoa bụi có chút gì giản dị hơn.

b) Mới đây thôi, đồng lúa phơi một màu vàng chanh; còn bây giờ, nó đã rực lên màu vàng cam rồi. Mặt Trời từ từ trôi về phía những dãy núi mờ xa. Dường như đồng lúa và Mặt Trời đang có một sự đua tài thầm kín nào đấy. Mặt Trời càng xuống thấp, cánh đồng càng dâng lên.

Trả lời: 

Câu 4: Viết đoạn văn ngắn tả phong cảnh, trong đoạn văn có ít nhất một câu ghép sử dụng cặp từ thích hợp dưới đây để nối các về câu.

vừa... đã...; bao nhiêu... bấy nhiêu; … chưa... đã;  càng…càng

Trả lời: 

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------