Đáp án Công dân 9 kết nối Bài 10: Quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế

BÀI 10. QUYỀN TỰ DO KINH DOANH VÀ NGHĨA VỤ NỘP THUẾ

MỞ ĐẦU

Em hãy nêu một số quyền, nghĩa vụ của công dân trong kinh doanh mà em biết

Hướng dẫn chi tiết:

- Quyền:

+ Mọi công dân đều có quyền tự do kinh doanh theo quy định của pháp luật.

+ Mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật trong kinh doanh, không phân biệt giới tính, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, chính kiến,...

+ Nhà nước bảo hộ hoạt động kinh doanh hợp pháp của công dân theo quy định của pháp luật.

+ Công dân được hưởng các ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước theo quy định của pháp luật về hỗ trợ phát triển doanh nghiệp.

- Nghĩa vụ: Công dân phải sử dụng đúng đắn quyền tự do kinh doanh và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng thuế, góp phần phát triển kinh tế đất nước, làm cho dân giàu, nước mạnh.

1. QUYỀN TỰ DO KINH DOANH

Em hãy đọc các nội dung, trường hợp sau và trả lời câu hỏi:

“Điều 33 Hiến pháp năm 2013 khẳng định…bảo đảm an sinh xã hội”

“Anh T (29 tuổi)…để bán ra thị trường”

“Nhận thấy lợi nhuận từ việc…một khoản tiền lớn”

1. Em hãy nêu các quy định của pháp luật về quyền tự do kinh doanh của công dân. Công dân có trách nhiệm khi thực hiện quyền tự do kinh doanh
2. Theo em, trong các trường hợp 1 và 2, chủ thể nào đã vi phạm quy định của pháp luật về quyền tự do kinh doanh? Các hành vi vi phạm đó có thể dẫn đến những hậu quả gì? Vì sao?

Hướng dẫn chi tiết:

1. Quy định pháp luật về tự do kinh doanh của công dân:

“Công dân có quyền tự do lựa những ngành nghề kinh doanh trong phạm vi pháp luật không cấm, lựa chọn mô hình kinh doanh phù hợp với nhu cầu, điều kiện, khả năng của bản thân, lựa chọn quy mô kinh doanh, chủ động điều chỉnh quy mô ngành, nghề kinh doanh, tuân thủ các quy định của pháp luật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng và người lao động trong các cơ sở kinh doanh”

Trường hợp 1:

- Những chủ thể vi phạm bao gồm: anh T, ông A, vợ anh T, anh H

- Hậu quả: ảnh hưởng đến sức khoẻ của người tiêu dùng, nhà nước không thể kiểm soát chủ thể kinh doanh vì thuốc giả không rõ nguồn gốc và không ai có thể kiểm định chất lượng của sản phẩm. Khi gắn mác của một bên thuốc khác lên sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng do hãng đó gây dựng nếu như người tiêu dùng không biết đó chỉ là sản phẩm nhái

Trường hợp 2:

- Những chủ thể vi phạm bao gồm: Anh B, anh C

- Hậu quả: hành vi trái với quy định pháp luật, chưa được cấp phép kinh doanh, gây ảnh hưởng đến tính mạng, sức khoẻ của người sử dụng

2. NGHĨA VỤ NỘP THUẾ

Em hãy đọc các nội dung, trường hợp sau và trả lời câu hỏi:

“Thuế là một khoản nộp ngân sách nhà nước…nộp thuế”

“Ông Q là giám đốc một công ty…Nhà nước”

“Mấy năm nay…của pháp luật”

1. Em hãy nêu quy định của pháp luật về nghĩa vụ nộp thuế: Công dân có trách nhiệm như thế nào trong việc thực hiện nghĩa vụ nộp thuế
2. Trong các trường hợp 1 và 2, các chủ thể đã vi phạm quy định của pháp luật về nghĩa vụ nộp thuế như thế nào? Các hành vi vi phạm pháp luật đó có thể dẫn đến những hậu quả gì?

Hướng dẫn chi tiết:

1. Nghĩa vụ nộp thuế của công dân (điều 17 Luật Quản lý Thuế 2019)

- Người nộp thuế thực hiện đăng ký thuế, sử dụng mã số thuế theo quy định của pháp luật.

- Người nộp thuế khai thuế chính xác, trung thực, đầy đủ và nộp hồ sơ thuế đúng thời hạn; chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực, đầy đủ của hồ sơ thuế.

- Người nộp thuế nộp tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt đầy đủ, đúng thời hạn, đúng địa điểm.

- Người nộp thuế ghi chép chính xác, trung thực, đầy đủ những hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế, khấu trừ thuế và giao dịch phải kê khai thông tin về thuế.

- Người nộp thuế cung cấp chính xác, đầy đủ, kịp thời thông tin, tài liệu liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế, bao gồm cả thông tin về giá trị đầu tư; số hiệu và nội dung giao dịch của tài khoản được mở tại ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng khác; giải thích việc tính thuế, khai thuế, nộp thuế theo yêu cầu của cơ quan quản lý thuế.

- Người nộp thuế chấp hành quyết định, thông báo, yêu cầu của cơ quan quản lý thuế, công chức quản lý thuế theo quy định của pháp luật.

- Người nộp thuế chịu trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật trong trường hợp người đại diện theo pháp luật hoặc đại diện theo ủy quyền thay mặt người nộp thuế thực hiện thủ tục về thuế sai quy định.

- Căn cứ tình hình thực tế và điều kiện trang bị công nghệ thông tin, Chính phủ quy định chi tiết việc người nộp thuế không phải nộp các chứng từ trong hồ sơ khai, nộp thuế, hồ sơ hoàn thuế và các hồ sơ thuế khác mà cơ quan quản lý nhà nước đã có.

- Người nộp thuế có phát sinh giao dịch liên kết có nghĩa vụ lập, lưu trữ, kê khai, cung cấp hồ sơ thông tin về người nộp thuế và các bên liên kết của người nộp thuế bao gồm cả thông tin về các bên liên kết cư trú tại các quốc gia, vùng lãnh thổ ngoài Việt Nam theo quy định của Chính phủ.

1. Trường hợp 1: Ông Q có biểu hiện trốn thuế nhằm mục đích tư lợi cá nhân, gian dối trong việc kê khai

=> Có thể bị phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 07 năm, cấm đảm nhận chức vụ, hành nghề 01 năm đến 05 năm, tịch thu một phần tài sản

Trường hợp 2: Chị N không đăng ký, kê khai, nộp thuế theo quy định của pháp luật

=> Có thể bị phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 07 năm, cấm đảm nhận chức vụ, hành nghề 01 năm đến 05 năm, tịch thu một phần tài sản

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em đồng tình hay không đồng tình với các ý kiến sau đây? Vì sao?

1. Học sinh (dưới 18 tuổi) không có quyền tự do kinh doanh
2. Hành vi vi phạm quy định của pháp luật về quyền tự do kinh doanh có thể gây nên nhiều tệ nạn xã hội
3. Chỉ những người có nộp thuế mới phải thực hiện trách nhiệm của công dân về nghĩa vụ nộp thuế
4. Mọi người phải khai thuế chính xác, trung thực, nếu không sẽ phải chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật

Hướng dẫn chi tiết:

Câu 2: Theo em, các chủ thể sau đây vi phạm quy định của pháp luật về quyền tự do kinh doanh hay nghĩa vụ nộp thuế? Các hành vi vi phạm đó có thể dẫn đến những hậu quả gì?

1. Ông M thành lập công ty tài chính nhưng lại tuyển dụng nhiều nhân viên để thực hiện các hoạt động đòi nợ thuê
2. Giám đốc doanh nghiệp A chỉ đạo nhân viên mua hoá đơn nâng khống chi phí đầu vào để giảm tiền thuế thu nhập phải đóng
3. Bà H mua hóa chất cấm về sản xuất, chế biến thực phẩm
4. Anh T nhờ người thân đứng tên để chia nhỏ doanh thu bán hàng nhằm nộp thuế ít hơn
5. Giám đốc C tìm cách trì hoãn việc nộp thuế của doanh nghiệp mình
6. Chị G sản xuất, buôn bán nhiều loại thuốc chữa bệnh dù chưa được cơ quan chức năng kiểm nghiệm, cấp phép

Hướng dẫn chi tiết:

1. Ông M vi phạm quyền tự do kinh doanh khi mở mô hình kinh doanh trái với pháp luật

=> phạt hành chính, phạt tù

1. Giám đốc vi phạm nghĩa vụ nộp thuế

=> phạt hành chính, phạt tù, tịch thu tài sản

1. Bà H vi phạm quyền tự do kinh doanh

=> phạt hành chính, dừng việc kinh doanh

1. Anh T vi phạm nghĩa vụ nộp thuế

=> phạt hành chính

1. Giám đốc C trì hoãn nộp thuế

=> phạt hành chính

1. Chị G chưa được cấp phép kinh doanh

=> xử phạt hành chính, truy cứu trách nhiệm hình sự (nếu như có người sử dụng các loại thuốc gặp phải vấn đề về sức khỏe)

Câu 3: Em hãy tư vấn để các chủ thể dưới đây thực hiện đúng quy định của pháp luật về quyền tự do kinh doanh/nghĩa vụ nộp thuế

1. Chị B dự định kinh doanh đồ gia dụng…chọn thế nào
2. Chị gái Y mang về nhà…chị hay không
3. Bà Q sở hữu một căn nhà…luật hay không

Hướng dẫn chi tiết:

1. Ý kiến tư vấn cho chị B:

Chị B nên lựa chọn kết hợp giữa bán hàng trực tuyến và bán hàng trực tiếp tại cửa hàng để tăng nguồn thu nhập, tiếp cận đến nhiều đối tượng hơn. Tuy nhiên dù ở hình thức nào thì việc kinh doanh đều phải đóng thuế đầy đủ, tuân thủ theo quy định của pháp luật

1. Ý kiến tư vấn cho Y:

Y không nên làm theo lời chị vì chị của Y bán hàng không rõ nguồn gốc, gây nguy hại đến sức khoẻ của người tiêu dùng, kinh doanh trái với pháp luật

1. Ý kiến tư vấn cho bà Q

Bà Q làm như vậy là vi phạm pháp luật. Bà Q cần phải trung thực trong khai báo

VẬN DỤNG

Em hãy sưu tầm một hành vi đúng/chưa đúng trong việc thực hiện quyền tự do kinh doanh/nghĩa vụ nộp thuế và nhận xét, đánh giá hành vi đó

Hướng dẫn chi tiết:

Cửa hàng ông B buôn bán mặt hàng bánh kẹo. Ông đã đăng kí kinh doanh với mặt hàng bánh kẹo với cơ quan có thẩm quyền và đóng thuế đầy đủ với mặt hàng bánh kẹo đó. Tuy nhiên, gần đây ông B đã mở rộng cửa hàng và buôn bán thêm mặt hàng điện tử gia dụng. Ông chưa đăng kí kinh doanh mặt hàng đó với cơ quan có thẩm quyền và đã không nộp thuế về mặt hàng gia dụng đó. Như vậy  ông B đã vi phạm về nghĩa vụ nộp thuế theo Luật Quản lý thuế 2019.