Giáo án Địa lí 9 kết nối bài 2: Phân bố dân cư và các loại hình quần cư

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 2: PHÂN BỐ DÂN CƯ VÀ CÁC LOẠI HÌNH QUẦN CƯ

I. MỤC TIÊU 

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ: 

• Đọc hiểu bản đồ dân số Việt Nam để rút ra đặc điểm phân bố dân cư. 

• Trình bày sự khác biệt giữa quần cư thành thị và quần cư nông thôn. 

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.

• Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.

• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng: 

• Năng lực tìm hiểu địa lí: khai thác và sử dụng trục Bảng 2, Hình 1 – SGK trang 120 -121 để tìm hiểu về đặc điểm phân bố dân cư Việt Nam; đặc điểm quần cư thành thị và quần cư nông thôn.

• Năng lực nhận thức và tư duy địa lí: trình bày được đặc điểm phân bố các dân cư Việt Nam; trình bày được sự khác biệt giữa quần cư thành thị và quần cư nông thôn. 

• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng kiến thức địa lí đã học để xác định và giải thích được bản đồ, bảng số liệu về dân số; nhận xét được sự khác nhau giữa quần cư thành thị và nông thôn; sưu tầm thông tin từ các nguồn khác nhau ở địa phương để tìm hiểu và mô tả về các đặc điểm của loại hình quần cư tại nơi em sinh sống.

3. Phẩm chất

• Có ý thức tìm hiểu và sẵn sàng tham gia các hoạt động học tập.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Kết nối tri thức (phần Địa lí).

• Bảng số liệu, thông tin, tư liệu do GV sưu tầm về nội dung bài Phân bố dân cư và các loại hình quần cư.

• Phiếu học tập.

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Kết nối tri thức (phần Địa lí).

• Sưu tầm trên sách, báo, internet thông tin, tư liệu về nội dung bài học Phân bố dân cư và các loại hình quần cư.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp đỡ HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú với bài học mới. 

b. Nội dung: GV trình chiếu cho HS quan sát hình ảnh về quần cư nông thôn và quần cư thành thị, nêu một số đặc điểm về hai quần cư này. 

c. Sản phẩm: HS nêu một số đặc điểm về quần cư nông thôn và quần cư thành thị trong hình ảnh. 

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu cho HS quan sát một số hình ảnh:

- GV yêu cầu HS trả lời:

+ Em có nhận xét gì về các hình ảnh vừa quan sát được? 

+ Em có biết về quần cư nông thôn và quần cư đô thị? Hãy nêu một số đặc điểm về hai quần cư này. 

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình ảnh, vận dụng một số kiến thức đã học và trả lời câu hỏi. 

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nêu nhận xét về các hình ảnh quan sát được, đặc điểm của hai quần cư nông thôn và đô thị. 

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận: 

+ Quần cư nông thôn (Hình 1, 2): mật độ dân số thấp; cấu trúc thành xã, làng, xóm, bản; hoạt động sản xuất nông nghiệp là chủ yếu;…

+ Quần cư đô thị (Hình 3, 4): mật độ dân số cao; nơi cư trú được cấu trúc thành phường, thị trấn, tổ dân phố; hoạt động công nghiệp, dịch vụ là chủ yếu;…

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Phân bố dân cư chịu tác động tổng hợp của nhân tố tự nhiên, kinh tế - xã hội. Vậy, phân bố dân cư ở nước ta có đặc điểm như thế nào? Các loại hình quần cư có những đặc điểm gì khác biệt? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 2: Phân bố dân cư và các loại hình quần cư.