Đáp án Ngữ văn 12 kết nối Bài 1: Củng cố, mở rộng

BÀI 1. KHẢ NĂNG LỚN LAO CỦA TIỂU THUYẾT

CỦNG CỐ, MỞ RỘNG

Câu hỏi 1: Bài học đã bổ sung cho hiểu biết của bạn về truyện nói chung và tiểu thuyết hiện đại nói riêng như thế nào?

Soạn chi tiết:

- Cấu trúc: Tôi hiểu cách các tác phẩm truyện được cấu trúc, bao gồm các yếu tố cốt truyện, nhân vật, bối cảnh, điểm nhìn, phong cách và chủ đề.

- Thể loại: Tôi quen thuộc với nhiều thể loại tiểu thuyết khác nhau, bao gồm tiểu thuyết lãng mạn, tiểu thuyết trinh thám, tiểu thuyết giả tưởng, tiểu thuyết khoa học viễn tưởng và tiểu thuyết lịch sử.

- Phân tích: Tôi có thể phân tích các tác phẩm tiểu thuyết một cách sâu sắc, xác định các chủ đề, biểu tượng và ý nghĩa.

Câu 2: Nêu nhận thức của bạn về khả năng lớn lao của tiểu thuyết trong việc thể hiện bức tranh đời sống và khám phá những bí mật của con người cá nhân.

Soạn chi tiết

a. Phản ánh hiện thực rộng lớn:

• Tiểu thuyết có thể bao hàm gần như mọi khía cạnh của đời sống, từ những vấn đề xã hội rộng lớn như chiến tranh, bất công, phân biệt đối xử, đến những góc khuất tâm hồn tinh tế của mỗi cá nhân. 
• Nhờ khả năng miêu tả sinh động và xây dựng cốt truyện hấp dẫn, tiểu thuyết đưa người đọc đến với những thực tế khác nhau, giúp họ hiểu biết thêm về thế giới xung quanh và vị trí của bản thân trong đó.

b. Khám phá nội tâm con người:

• Tiểu thuyết là một công cụ đắc lực để khám phá những bí ẩn sâu thẳm trong tâm hồn con người. 
• Thông qua việc xây dựng nhân vật với những tính cách, suy nghĩ và hành động phức tạp, nhà văn có thể dẫn dắt người đọc đi vào thế giới nội tâm của họ, từ đó thấu hiểu những cảm xúc, mâu thuẫn và cả những khao khát sâu xa nhất của con người.

c. Khơi gợi suy tư và đồng cảm:

• Tiểu thuyết không chỉ đơn thuần phản ánh hiện thực hay khám phá tâm hồn con người mà còn khơi gợi những suy tư và đồng cảm trong lòng người đọc. 
• Những câu chuyện trong tiểu thuyết có thể khiến ta trăn trở về những vấn đề đạo đức, xã hội, hay thậm chí là về chính bản thân mình. 
• Nhờ khả năng khơi gợi đồng cảm, tiểu thuyết giúp ta kết nối với những con người khác, từ đó mở rộng lòng nhân ái và sự thấu hiểu.

d. Phản ánh giá trị nhân văn:

• Tiểu thuyết thường đề cao những giá trị nhân văn cao đẹp như tình yêu thương, lòng nhân ái, sự hy sinh, hay tinh thần đấu tranh cho công lý. 
• Thông qua những câu chuyện giàu tính nhân văn, tiểu thuyết góp phần định hướng giá trị sống cho con người, khuyến khích họ hướng đến những điều tốt đẹp và sống một cuộc sống có ý nghĩa.

Câu 3: Hai văn bản Xuân Tóc Đỏ cứu quốc và Nỗi buồn chiến tranh cho thấy điều gì về những hướng tìm tòi, phát triển của tểu thuyết hiện đại?

Soạn chi tiết

a. Nội dung: Phản ánh hiện thực xã hội một cách sâu sắc và toàn diện

- "Xuân Tóc Đỏ cứu quốc" tập trung vào những mâu thuẫn trong xã hội bấy giờ.

- "Nỗi buồn chiến tranh" khai thác góc nhìn nội tâm của những người lính trong chiến tranh, với những ám ảnh, day dứt và khát vọng hòa bình.

=> Khám phá thế giới nội tâm con người: Tiểu thuyết hiện đại Việt Nam đặc biệt chú trọng đến việc khám phá thế giới nội tâm con người

b. Nghệ thuật:

- Sử dụng đa dạng các ngôi kể: Tiểu thuyết hiện đại Việt Nam sử dụng đa dạng các ngòi kể, linh hoạt thay đổi ngôi kể để phù hợp với nội dung và mục đích thể hiện. 

- Xây dựng nhân vật đa chiều: Nhân vật trong tiểu thuyết hiện đại Việt Nam được xây dựng đa chiều, phức tạp, có tính cách và số phận riêng. 

• "Xuân Tóc Đỏ cứu quốc" với những nhân vật trong thế giới thượng lưu thối nát
• "Nỗi buồn chiến tranh" với nhân vật Kiên - một người lính trẻ với những suy tư, trăn trở về chiến tranh và cuộc sống.

- Sử dụng ngôn ngữ giàu sức biểu cảm: Tiểu thuyết hiện đại Việt Nam sử dụng ngôn ngữ giàu sức biểu cảm, linh hoạt và sáng tạo. 

• "Xuân Tóc Đỏ cứu quốc" sử dụng nhiều chi tiết, hình ảnh , ngôn ngữ dễ hiểu để phản ánh một mảng lịch sử thời đại.
• "Nỗi buồn chiến tranh" sử dụng nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh, … để tăng sức gợi cảm cho tác phẩm.

Câu 4: Khi tiến hành so sánh hai tác phẩm truyện với nhau, cần phải đảm bảo được những nguyên tắc gì? Bạn hiểu như thế nào về ý nghĩa của việc đánh giá các tác phẩm văn học (trong đó có tác phẩm truyện) dựa trên sự so sánh?

Soạn chi tiết