BÀI 35 HỆ BÀI TIẾT Ở NGƯỜI

I. CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỆ BÀI TIẾT

35. CH. Đọc đoạn thông tin trên kết hợp với quan sát hình 35.1 trang 147, kể tên các cơ quan của hệ bài tiết nước tiểu và các bộ phận chủ yếu của thận

Trả lời:

Hệ bài tiết nước tiểu của người gồm có hai quả thận, chất nước tiểu, bóng đái và ống đái

Các bộ phận chủ yếu của thận gồm phần vỏ và phần tủy với các đơn vị chức năng của thận cùng các ống góp và bể thận.

II. MỘT SỐ BỆNH VỀ HỆ BÀI TIẾT

Thảo luận: Đề xuất biện pháp bảo vệ hệ bài tiết

CH.Đọc thông tin trong bảng 35.1 trang 148 và đề xuất biện pháp phù hợp để bảo vệ hệ bài tiết rồi hoàn thành bảng theo mẫu bảng 35.1 trang 148

Trả lời:

III. MỘT SỐ THÀNH TỰU GHÉP THẬN, CHẠY THẬN NHÂN TẠO

Thảo luận nhóm để thực hiện các yêu cầu sau

CH.Thực hiện tìm hiểu một số thành tựu ghép thận và chạy thận nhân tạo ở Việt Nam trên thế giới

Trả lời:

Tại Việt Nam, ca ghép đầu tiên thực hiện tại Học viện Quân y 103 vào tháng 6/1992, đến tháng 12/1992, 2 ca ghép thận đầu tiên ở TP HCM được thực hiện tại Bệnh viện Chợ Rẫy. Đến nay, đã có 6.500 ca ghép tạng được thực hiện trên toàn quốc. Trong đó, số người được ghép thận là hơn 6.100. Cả nước có 23 bệnh viện được Bộ Y tế công nhận đủ điều kiện thực hiện kỹ thuật lấy, ghép 1 trong 6 bộ phận cơ thể người.

Tổng kết về thành tựu của công tác ghép tạng tại Việt Nam, GS.TS Phạm Gia Khánh cho biết, ghép tạng tại Việt Nam bắt đầu khởi xướng từ những năm 60 của thế kỷ 20. Số người được ghép tạng tại Việt Nam từ năm 1992 đến 31/5/2022 là 6.550 người. Trong đó, số người được ghép thận là 6.094 ca; Số người được ghép gan là: 384 ca; Số người được ghép tim là: 59 ca; Số người được thép phổi là: 9 ca; Số người được ghép tụy + thận là: 1 ca; số người được ghép tim + phổi là: 1 ca; Số người được ghép ruột là: 2 ca.

Về ghép thận: Hiện nay, có 21 bệnh viện thực hiện ghép thận. Các bệnh viện thực hiện ghép thận nhiều nhất từ năm 2019 tới 2022 có 5 bệnh viện gồm: BV 103, BV Việt Đức, BV Trung Ương Huế, BV Chợ Rẫy, BV Bạch Mai. Bệnh viện ghép thận nhiều nhất hiện nay là BV Quân y 103. 

Thông tin về các ca ghép thận lại trên các bệnh nhân đã ghép thận, GS.TS Trần Viết Tiến cho biết, sức khỏe của các bệnh nhân đều ổn định sau tốt. Có những bệnh nhân ghép thận lại lần thứ 2 đã thành công cả về kỹ thuật ghép và điều trị sau ghép. Bệnh nhân hiện nay vẫn sống khỏe mạnh sau ca ghép lại đã hơn 5 năm. Có 1 ca ghép thận lần thứ 3, thời gian bệnh nhân sống đến nay đã được trên 8 năm, chức năng thận của bệnh nhân sau ghép lần 3 vẫn tốt.

Về kỹ thuật ngoại khoa, kỹ thuật nội soi trong ghép tạng cũng ghi nhận nhiều thành công. Hiện nay, với hơn 1000 ca ghép thận, bệnh viện đã tiến hành lấy thận nội soi từ người hiến được trên 300 người. Sau phẫu thuật lấy thận, người hiến có sức khỏe tốt. Các bệnh nhân được nhận thận từ kỹ thuật lấy thận nội soi tốt.

CH.Nêu quan điểm của em về tính nhân văn của việc hiến thận.

Trả lời:

Hiến tạng nói chung và hiến thận nói riêng cho người bệnh và y tế là một việc làm cao đẹp, có thể giúp ích cho người bệnh và cho khoa học. Hàng ngàn người trên khắp thế giới đã được cứu và kéo dài sự sống nhờ người hiến thận. Tuy nhiên, do những quan niệm hoặc tâm lí sợ hãi, nên vấn đề này vẫn chưa thực sự được ủng hộ rộng rãi. Hiện nay, có rất nhiều người đăng kí hiến tạng sau khi chết, điều này càng mở ra nhiều cơ hội sống khỏe mạnh cho nhiều bệnh nhân, đây là tinh thần nhân văn, nhân ái vô cùng cao đẹp.

IV. DỰ ÁN, BÀI TẬP: ĐIỀU TRA MỘT SỐ BỆNH VỀ THẬN TRONG TRƯỜNG HỌC HOẶC ĐỊA PHƯƠNG

CH.Kể tên một số loại thực phẩm phù hợp với người bị bệnh sỏi thận, suy thận và viêm cầu thận.

Trả lời:

Ưu tiên ăn các thực phẩm lành mạnh như: thịt nạc (gia cầm, cá, hải sản); các loại đậu như đậu xanh, đậu nành; rau và trái cây như rau diếp, cà chua, khoai tây, táo, dưa hấu, lê…