Đáp án Tiếng Việt 5 chân trời Ôn tập cuối năm học

BÀI 66. ÔN TẬP CUỐI NĂM HỌC

TIẾT 1

Câu 1: Bắt thăm, đọc thành tiếng và trả lời câu hỏi:

1. Đọc đoạn từ đầu đến “đã thành anh hết rồi” và trả lời câu hỏi: Cảnh vật vào tháng năm được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào?

2. Đọc đoạn từ đầu đến “đã thành anh hết rồi” và trả lời câu hỏi: Bạn nhỏ nhớ lại những gì trong ngày đầu vào lớp Một? Vì sao?

3. Đọc đoạn từ “Mới ngày nào” đến hết và trả lời câu hỏi: Theo em, vì sao bạn nhỏ nói: “Năm năm, xa đã hóa gần/ Đã thành chị, đã thành anh hết rồi?”.

4. Đọc đoạn từ “Mới ngày nào” đến hết và trả lời câu hỏi: Khi vào lớp Sáu, bạn nhỏ sẽ nhớ những gì khi ở trường tiểu học? Vì sao?

Hướng dẫn chi tiết:

1. Cảnh vật vào tháng Năm được tả bằng những hình ảnh như nắng vàng, hoa phượng đỏ rực, tiếng ve ran và lá xanh xao động, tạo nên bức tranh sống động, rộn ràng với sự đổi mới của mùa hè.

2. Bạn nhỏ nhớ lại ngày đầu tiên bước vào lớp Một với bao bỡ ngỡ và cảm xúc vui mừng khi được dìu dắt bởi cô thầy, qua đó trở nên quen thuộc và gắn bó với ngôi trường. Kỷ niệm này để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng bạn nhỏ bởi đó là bước khởi đầu quan trọng trên hành trình học vấn.

3. Khi nói "Năm năm, xa đã hóa gần/ Đã thành chị, thành anh hết rồi", bạn nhỏ muốn thể hiện sự trưởng thành và thay đổi qua từng năm học tại trường tiểu học. Quãng thời gian này đã giúp các bạn nhỏ tạo dựng mối quan hệ gắn bó, trở thành anh chị, em lớn của nhau, thể hiện sự gắn kết và tình cảm bạn bè sâu đậm.

4. Khi vào lớp Sáu, bạn nhỏ sẽ nhớ về mái trường tiểu học, nơi chứa đựng bảng đen, nụ cười và bầu trời màu mây biếc vì đó là nơi ghi dấu những kỷ niệm đẹp, những bài học quý giá và tình bạn chân thành, đã đồng hành cùng bạn trong suốt chặng đường tiểu học.

Câu 2: Trao đổi với bạn:

a. Những âm thanh, hình ảnh quen thuộc gợi ra từ bài thơ.

b. Cảm xúc của bạn nhỏ thay đổi như thế nào trong ngày đầu vào lớp Một và ngày chia tay lớp Năm?

Hướng dẫn chi tiết:

a. Bài thơ đưa chúng ta trở lại với những âm thanh, hình ảnh quen thuộc của thời thơ ấu và những ngày học đầu đời. Bạn nhỏ nhớ lại lần đầu tiên bước vào lớp Một với ánh mắt long lanh, bâng khuâng và những bỡ ngỡ ban đầu dần trở nên quen thuộc qua từng ngày học. Âm thanh của tiếng ve ran báo hiệu mùa hè đã về, hình ảnh hoa phượng đỏ rực trong sân trường, và bầu trời trong xanh. Tất cả tạo nên một bức tranh sống động, đẹp đẽ của những kỷ niệm không thể quên. 

b. Cảm xúc của bạn nhỏ đã thay đổi rõ rệt từ ngày đầu tiên bước vào lớp Một đến ngày chia tay lớp Năm. Ngày đầu tiên, bạn nhỏ mang trong mình cảm giác bỡ ngỡ, hồi hộp và có chút lo lắng khi bước vào môi trường mới. Nhưng qua thời gian, dưới sự dìu dắt của thầy cô và tình bạn đẹp, bạn nhỏ đã dần trưởng thành, tự tin hơn và yêu quý mái trường, yêu quý những kỷ niệm đã qua. Ngày chia tay lớp Năm, bạn nhỏ cảm thấy chạnh lòng khi phải rời xa những người bạn, thầy cô và mái trường thân yêu, nhưng cũng mang theo niềm tự hào và sẵn sàng bước vào chặng đường mới với bao kỳ vọng và ước mơ.

TIẾT 2

Câu 1: Chọn một từ ngữ phù hợp trong khung thay cho mỗi trong đoạn thơ sau: vàng rực, vàng thơm, vàng óng, vàng mượt

Gà con lông tơ

Hoa cải đón chờ đàn ong

          Kén tằm đầu nong

Tới mùa lúa chín cánh đồng .

Hướng dẫn chi tiết:

Gà con vàng mượt lông tơ

Hoa cải vàng rực đón chờ đàn ong

          Kén tằm vàng óng đầu nong

Tới mùa lúa chín cánh đồng vàng thơm.

Câu 2:  Đọc câu thơ sau và thực hiện yêu cầu:

Mùa xuân là Tết trồng cây

Làm cho đất nước càng ngày càng xuân.

Hồ Chí Minh

a. Từ “xuân” trong dòng thơ nào mang nghĩa gốc, từ “xuân” trong dòng thơ nào mang nghĩa chuyển?

b. Tìm thêm 1 - 2 nghĩa chuyển của từ “xuân”.

c. Đặt một câu với từ “xuân” mang nghĩa gốc, một câu với từ “xuân” mang nghĩa chuyển.

Hướng dẫn chi tiết:

a. Từ “xuân” trong dòng thơ 1 mang nghĩa gốc, từ “xuân” trong dòng thơ 2 mang nghĩa chuyển?

b. 1 - 2 nghĩa chuyển của từ “xuân”:

- (Văn chương) năm, dùng để tính thời gian đã trôi qua.

- (Văn chương) thuộc về tuổi trẻ, coi là tươi đẹp, tràn đầy sức sống.

c. 

- Mùa xuân, cây cối đâm chồi nảy lộc.

- Bác Xuân lại mua quà biếu nhà em

Câu 3: Tìm và nêu tác dụng của điệp từ, điệp ngữ trong mỗi đoạn thơ, đoạn văn sau:

a. Ngày mai, muôn điều mới lạ

Viết từ thơ ấu ngọt ngào

Viết từ lời thầy nhắn nhủ

Với bao kì vọng, tin yêu.

Vũ Nguyệt Anh

b. Gió tây lướt thướt bay qua rừng, quyến hương thảo quả đi, rải theo triền núi, đưa hương thảo quả ngọt lựng, thơm nồng vào những thôn xóm Chin San. Gió thơm. Cây cỏ thơm. Đất trời thơm. Người đi từ rừng thảo quả về, hương thơm đậm ủ ắp trong từng nép áo, nếp khăn.

Theo Ma Văn Kháng

Hướng dẫn chi tiết:

a. Trong đoạn thơ của Vũ Nguyệt Anh, điệp từ "Viết từ" được sử dụng hai lần, tạo nên một nhịp điệu nhẹ nhàng và nhấn mạnh vào việc tác giả muốn chia sẻ những kỷ niệm đẹp và những bài học quý giá từ quá khứ, đồng thời bày tỏ lòng biết ơn và sự ngưỡng mộ đối với thầy cô. Sự lặp lại này giúp nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chắp cánh cho những ước mơ và kỳ vọng vào tương lai thông qua giáo dục và tình yêu thương.

b. Trong đoạn văn của Ma Văn Kháng, sự lặp lại các từ ngữ như "thơm" và "hương thảo quả" qua nhiều cấu trúc khác nhau ("Gió thơm. Cây cỏ thơm. Đất trời thơm.") góp phần tạo nên một bức tranh sinh động và đầy ắp hương sắc của miền núi Chin San. Sự lặp lại không chỉ giúp miêu tả sự quyến rũ, giàu có về mặt tự nhiên của vùng đất này mà còn thể hiện sự hòa mình của con người vào thiên nhiên, khi mà hương thơm của rừng thảo quả ấp ủ trong từng nép áo, nếp khăn của họ. 

TIẾT 3

Câu 1: Thực hiện yêu cầu:

a. Chọn một từ ngữ phù hợp trong khung thay cho mỗi để liên kết các câu trong đoạn văn sau: ngoài ra, đây, khí, bữa tiệc.

Lễ hội búp-phê cho khỉ được tổ chức vào tháng 11 hằng năm tại Lóp-bu-ri, Thái Lan. Hàng trăm chú được đưa tới tham dự bữa tiệc búp-phê khổng lồ với rất nhiều món ăn như xúc xích nướng, kem đá, trái cây tươi, hạt dẻ... còn có cả bánh kem, kẹo, sô-đa và nước hoa quả. cũng là dịp để người dân Thái Lan tổ chức nhiều trò chơi liên quan đến như nhảy với khỉ, trình diễn trang phục kèm mặt nạ khi. , họ còn sử dụng những tượng gỗ hình khỉ để trang trí.

b. Cho biết các cách liên kết câu đã được sử dụng trong đoạn văn.

Hướng dẫn chi tiết:

a. Lễ hội búp-phê cho khỉ được tổ chức vào tháng 11 hằng năm tại Lóp-bu-ri, Thái Lan. Hàng trăm chú khỉ được đưa tới tham dự bữa tiệc búp-phê khổng lồ với rất nhiều món ăn như xúc xích nướng, kem đá, trái cây tươi, hạt dẻ... Ngoài ra, còn có cả bánh kem, kẹo, sô-đa và nước hoa quả. Đây cũng là dịp để người dân Thái Lan tổ chức nhiều trò chơi liên quan đến bữa tiệc như nhảy với khỉ, trình diễn trang phục kèm mặt nạ khi. Ngoài ra, họ còn sử dụng những tượng gỗ hình khỉ để trang trí.

b. Các cách liên kết câu đã được sử dụng trong đoạn văn: Sử dụng từ thay thế và từ nối.

Câu 2: Ghép hai câu đơn trong mỗi trường hợp sau thành một câu ghép bằng ba cách: Dùng dấu phẩy, dùng kết từ, dùng cặp kết từ.

a. Trời nắng. Hoa giấy nở rực rỡ.

b. Gió thổi mạnh. Lá cây rụng nhiều.

Hướng dẫn chi tiết:

a. 

- Dùng dấu phẩy: Trời nắng, hoa giấy nở rực rỡ.

- Dùng kết từ: Trời nắng, nên hoa giấy nở rực rỡ.

- Dùng cặp kết từ: Trời nắng, vì thế hoa giấy nở rực rỡ.

b. 

- Dùng dấu phẩy: Gió thổi mạnh, lá cây rụng nhiều.

- Dùng kết từ: Gió thổi mạnh, nên lá cây rụng nhiều.

- Dùng cặp kết từ: Gió thổi mạnh, vì thế lá cây rụng nhiều.

Câu 3: Dựa vào kết từ hoặc cặp từ hô ứng gợi ý, đặt câu nói về nội dung của mỗi tranh sau:

Hướng dẫn chi tiết:

a. Mỗi buổi chiều, em và ba đều đạp xe quanh cánh đồng.

b. Giờ ra chơi, các bạn nam chơi đá cầu còn các bạn nữ chơi nhảy dây.

c. Trời càng nắng, hoa hướng dương càng nở vàng tươi.

TIẾT 4

…