Đề kiểm tra 15 phút Sinh học 10 cánh diều Bài 2: Các phương pháp nghiên cứu và học tập môn sinh học

ĐỀ KIỂM TRA 15 PHÚT – BÀI 2: CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ HỌC TẬP MÔN SINH HỌC

I. DẠNG 1 – ĐỀ KIỂM TRA TRẮC NGHIỆM

ĐỀ 1

(Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)

Câu 1: Một số phương pháp chủ yếu trong nghiên cứu và học tập môn Sinh học gồm

• A. phương pháp nghiên cứu lí thuyết, phương pháp nghiên cứu thực nghiệm, phương pháp nghiên cứu ứng dụng.
• B. phương pháp mô hình vật chất, phương pháp mô hình lí thuyết, phương pháp mô hình toán học.
• C. phương pháp quan sát, phương pháp nghiên cứu thực nghiệm, phương pháp mô hình vật chất.
• D. phương pháp quan sát, phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm, phương pháp thực nghiệm khoa học.

Câu 2: Phương pháp quan sát trong nghiên cứu và học tập môn Sinh học là

• A. phương pháp sử dụng các giác quan và phương tiện hỗ trợ để thu thập thông tin về một hay nhiều đối tượng hoặc hiện tượng.
• B. phương pháp sử dụng mắt để thu thập thông tin về một hay nhiều đối tượng hoặc hiện tượng.
• C. phương pháp sử dụng kính hiển vi để thu thập thông tin về một hay nhiều đối tượng hoặc hiện tượng.
• D. phương pháp sử dụng kính lúp để thu thập thông tin về một hay nhiều đối tượng hoặc hiện tượng.

Câu 3: Cho các bước thực hiện sau:

(1) Lựa chọn phương tiện quan sát và thu nhận thông tin

(2) Xử lí thông tin và báo cáo kết quả

(3) Xác định mục tiêu, đối tượng và đặc điểm cần quan sát

Trình tự đúng thể hiện các bước trong quy trình của phương pháp quan sát là

• A. 1 → 2 → 3.
• B. 3 → 1 → 2
• C. 2 → 1 → 3
• D. 1 → 3 → 2.

Câu 4: Để quan sát được hình dạng, kích thước của tế bào thực vật, ta cần dụng cụ gì?

• A. Kính hiển vi quang học
• B. Kính hiển vi điện tử
• C. Kính lúp cầm tay
• D. Kính lúp đeo mắt

Câu 5: Trong bước 2: Tiến hành và thu thập số liệu thực nghiệm gồm mấy nội dung chính?

• A. 1
• B. 2
• C. 3
• D. 4

Câu 6: Đâu không phải là phương pháp nghiên cứu, học tập môn Sinh học?

• A. Phương pháp mô phỏng
• B. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm
• C. Phương pháp thực nghiệm khoa học
• D. Phương pháp quan sát

Câu 7: Đâu là hoạt động không được tiến hành trong phòng thí nghiệm?

• A. Thu thập mẫu.
• B. Tiến hành thí nghiệm theo các bước và thu thập thông tin.
• C. Xử lí số liệu và viết báo cáo thí nghiệm.
• D. Chuẩn bị dụng cụ, hóa chất, mẫu vật và các thiết bị an toàn

Câu 8: Đâu là tiến trình theo đúng các bước phương pháp nghiên cứu quan sát

• A. Tiến hành → Ghi chép → Báo cáo.
• B. Ghi chép →  Tiến hành → Xác định mục tiêu → Báo cáo.
• C. Xác định mục tiêu → Tiến hành → Báo cáo.
• D. Xác định mục tiêu → Ghi chép → Báo cáo → Tiến hành.

Câu 9: Đâu là tiến trình theo đúng các bước nghiên cứu khoa học?

• A. Hình thành giả thuyết khoa học → Quan sát và đặt câu hỏi → Kiểm tra giả thuyết khoa học → Làm báo cáo kết quả nghiên cứu.
• B. Kiểm tra giả thuyết khoa học → Quan sát và đặt câu hỏi → Hình thành giả thuyết khoa học → Làm báo cáo kết quả nghiên cứu.
• C. Hình thành giả thuyết khoa học → Quan sát và đặt câu hỏi → Làm báo cáo kết quả nghiên cứu → Kiểm tra giả thuyết khoa học.
• D. Quan sát và đặt câu hỏi → Hình thành giả thuyết khoa học → Kiểm tra giả thuyết khoa học → Làm báo cáo kết quả nghiên cứu.

Câu 10: Tin Sinh học là gì?

• A. là một lĩnh vực nghiên cứu ngành kết hợp dữ liệu sinh thái với hóa nghiệm, phân tích.
• B. là một lĩnh vực nghiên cứu ngành kết hợp dữ liệu lâm nghiệp với kĩ thuật nông nghiệp hiện đại
• C. là một lĩnh vực nghiên cứu ngành kết hợp dữ liệu sinh học với kĩ thuật hóa học, vật lí học
• D. là một lĩnh vực nghiên cứu ngành kết hợp dữ liệu sinh học với khoa học máy tính và thống kê.

GỢI Ý ĐÁP ÁN

(Mỗi câu đúng tương ứng với 1 điểm)

ĐỀ 2

(Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)

Câu 1: Để quan sát hình thái của hạt giống đậu xanh, phương tiện quan sát phù hợp là

• A. kính hiển vi.
• B. kính lúp.
• C. kính hội tụ.
• D. kính phân kì.

Câu 2: Phương pháp sử dụng các dụng cụ, hóa chất, quy tắc an toàn trong phòng thí nghiệm để thực hiện các thí nghiệm khoa học là:

• A. Phương pháp quan sát.
• B. Phương pháp nghiên cứu trong phòng thí nghiệm.
• C. Phương pháp thực nghiệm khoa học.
• D. Phương pháp mô phỏng.

Câu 3: Để quan sát hình thái của tế bào thực vật, phương tiện quan sát phù hợp là

• A. kính hiển vi.
• B. kính lúp.
• C. kính hội tụ.
• D. kính phân kì.

Câu 4: Đâu là công dụng của kính hiển vi?

• A. Nghiên cứu công nghệ tế bào.
• B. Nghiên cứu công nghệ sinh học vi sinh.
• C. Nghiên cứu công nghệ sinh học vi sinh, công nghệ tế bào.
• D. Đáp án khác.

Câu 5: Đâu là các thiết bị đảm bảo an toàn cho người làm việc trong phòng thí nghiệm?

• A. găng tay, kính bảo vệ mắt, áo bảo hộ.
• B. phần mềm dạy học.
• C. cân điện tử, các bộ cảm biến.
• D. Đáp án khác.

Câu 6: Để thực hiện một thí nghiệm ở phòng thí nghiệm, học sinh cần tiến hành theo trình tự các bước là

• A. Chuẩn bị dụng cụ, hóa chất, mẫu vật, các thiết bị an toàn → Tiến hành thí nghiệm và thu thập thông tin → Báo cáo và vệ sinh phòng thí nghiệm.
• B. Tiến hành thí nghiệm và thu thập thông tin → Chuẩn bị dụng cụ, hóa chất, mẫu vật, các thiết bị an toàn → Báo cáo và vệ sinh phòng thí nghiệm.
• C. Chuẩn bị dụng cụ, hóa chất, mẫu vật, các thiết bị an toàn → Báo cáo và vệ sinh phòng thí nghiệm → Tiến hành thí nghiệm và thu thập thông tin.
• D. Tiến hành thí nghiệm và thu thập thông tin → Báo cáo và vệ sinh phòng thí nghiệm → Chuẩn bị dụng cụ, hóa chất, mẫu vật, các thiết bị an toàn.

Câu 7: Tranh ảnh, mô hình, mẫu vật có trong phòng thí nghiệm không bao gồm

• A. mô hình tế bào, mô hình DNA.
• B. bộ tiêu bản quan sát nhiễm sắc thể.
• C. bộ tranh các cấp tổ chức sống.
• D. kết quả giải trình tự DNA.

Câu 8: Phương pháp thu thập thông tin được thực hiện trong không gian giới hạn của phòng thí nghiệm, gồm 3 bước chuẩn bị, tiến hành và báo cáo kết quả còn được gọi là gì?

• A. Quan sát
• B. Làm việc trong phòng thí nghiệm
• C. Phân tích số liệu
• D. Thực nghiệm khoa học

Câu 9: Bộ tranh cơ thể người, bộ tranh các cấp tổ chức sống, mô hình tế bào, mô hình DNA, bộ tiêu bản quan sát NST,… thuộc loại vật liệu, thiết bị nghiên cứu và học tập nào của môn Sinh học?

• A. Tranh ảnh, mô hình, mẫu vật
• B. Dụng cụ thí nghiệm
• C. Máy móc thiết bị
• D. Thiết bị an toàn

Câu 10: Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm là

• A. phương pháp phân tích hóa sinh được thực hiện trong không gian giới hạn của phòng thí nghiệm.
• B. phương pháp phân tích di truyền được thực hiện trong không gian giới hạn của phòng thí nghiệm.
• C. phương pháp nghiên cứu được thực hiện trong không gian giới hạn của phòng thí nghiệm.
• D. phương pháp phân loại được thực hiện trong không gian giới hạn của phòng thí nghiệm.

II. DẠNG 2 – ĐỀ KIỂM TRA TỰ LUẬN

ĐỀ 1

Câu 1 (4 điểm). Nêu một số thành tựu của tin sinh học.

Câu 2 (6 điểm). Em hiểu như thế nào về phương pháp thực nghiệm khoa học? Trình bày các bước thực hiện phương pháp thực nghiệm khoa học.

ĐỀ 2

Câu 1 (4 điểm). Chúng ta thường sử dụng dụng cụ nào để quan sát được hình dạng, kích thước của các tế bào động vật? Để quan sát được nhiễm sắc thể, cần phải dùng kĩ thuật gì?

Câu 2 (6 điểm). Vì sao phương pháp đặc trưng cho nghiên cứu sinh học là quan sát và thực nghiệm? Giữa các phương pháp nghiên cứu sinh học có mối quan hệ như thế nào? Vì sao thí nghiệm cần lặp lại nhiều lần mặc dù dữ liệu thu được đã phù hợp với giả thuyết?

III. DẠNG 3 – ĐỀ TRẮC NGHIỆM VÀ TỰ LUẬN

ĐỀ 1

I. Phần trắc nghiệm (4 điểm)

(Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)

Câu 1: Cho các bước thực hiện sau:

(1) Xử lí số liệu thực nghiệm và báo cáo

(2) Thiết kế mô hình thực nghiệm, chuẩn bị các điều kiện

(3) Tiến hành và thu thập dữ liệu thực nghiệm

Trình tự đúng thể hiện các bước trong quy trình của phương pháp thực nghiệm khoa học là

• A. 1 → 2 → 3.
• B. 2 → 3 → 1.
• C. 1 → 3 → 2.
• D. 2 → 1 → 3.

Câu 2: Phương pháp thực nghiệm khoa học là

• A. phương pháp thu thập thông tin trên đối tượng nghiên cứu trong những điều kiện ngoài tự nhiên và không có sự tác động của con người.
• B. phương pháp thu thập thông tin trên đối tượng nghiên cứu trong những điều kiện phòng thí nghiệm và không có sự tác động của con người.
• C. phương pháp thu thập thông tin trên đối tượng nghiên cứu trong những điều kiện ngoài tự nhiên và được tác động có chủ đích.
• D. phương pháp thu thập thông tin trên đối tượng nghiên cứu trong những điều kiện ngoài tự nhiên hoặc trong phòng thí nghiệm và được tác động có chủ đích.

Câu 3: Để kiểm chứng vai trò của nhân tế bào, có thể sử dụng phương pháp

• A. quan sát.
• B. làm việc trong phòng thí nghiệm.
• C. thực nghiệm khoa học.
• D. nuôi cấy tế bào.

Câu 4: Các lĩnh vực hình thành tin sinh học gồm

• A. sinh học và tin học.
• B. sinh học và thống kê.
• C. sinh học và khoa học máy tính.
• D. sinh học, khoa học máy tính và thống kê.

II. Phần tự luận (6 điểm)

Câu 1 (2 điểm). Phương pháp nào được sử dụng trong nghiên cứu và học tập môn Sinh học?

Câu 2 (4 điểm). Những hoạt động nào được thực hiện trong phòng thí nghiệm ở trường?

ĐỀ 2

I. Phần trắc nghiệm (4 điểm)

(Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)

Câu 1: Cho các bước thực hiện sau:

(1) Quan sát và đặt câu hỏi

(2) Hình thành giả thuyết khoa học

(3) Làm báo cáo kết quả nghiên cứu

(4) Kiểm tra giả thuyết khoa học

Trình tự đúng thể hiện các bước trong tiến trình nghiên cứu khoa học là

• A. 1 → 2 → 3 → 4.
• B. 1 → 2 → 4 → 3.
• C. 1 → 3 → 2 → 4.
• D. 4 → 3 → 2 → 1.

Câu 2: Từ việc quan sát hình thái của hạt đậu xanh, bạn An đưa ra thắc mắc "Hình thái của hạt đậu xanh có liên quan đến khả năng nảy mầm của hạt đậu xanh không?". Hoạt động này của bạn An thuộc bước nào trong tiến trình nghiên cứu khoa học?

• A. Bước 1 - Quan sát và đặt câu hỏi.
• B. Bước 2 - Hình thành giả thuyết khoa học.
• C. Bước 3 - Kiểm tra giả thuyết khoa học.
• D. Bước 4 - Làm báo cáo kết quả nghiên cứu.

Câu 3: Để quan sát được hình dạng kích thước của tế bào thực vật, cần sử dụng dụng cụ nào sau đây?

• A. Kim mũi mác, máy hút ẩm, kính hiển vi, pipet.
• B. Lamen, máy đo nhiệt kế, kính hiển vi, pipet.
• C. Lamen, kim mũi mác, ống hút, kính hiển vi, giấy thấm.
• D. Lamen, kim mũi mác, máy đo nhiệt kế, giấy thấm.

Câu 4: Thiết bị nào sau đây không phải là thiết bị an toàn được sử dụng thường xuyên trong nghiên cứu và học tập môn Sinh học?

• A. Áo bảo hộ.
• B. Găng tay.
• C. Kính bảo vệ mắt.
• D. Búa thoát hiểm.

II. Phần tự luận (6 điểm)

Câu 1 (2 điểm). Làm thế nào để em có thể học tập môn sinh học một cách hiệu quả?

Câu 2 (4 điểm). Kể tên một số vật liệu, thiết bị nghiên cứu và học tập môn sinh học.