Giáo án chuyên đề Địa lí 12 kết nối CĐ 3 Phần 1: Những vấn đề chung (Phát triển làng nghề)

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHUYÊN ĐỀ 3: PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ

I. MỤC TIÊU CHUYÊN ĐỀ

1. Kiến thức

Sau chuyên đề này, HS sẽ:

• Trình bày được khái niệm, đặc điểm, quá trình hình thành và phát triển làng nghề.

• Phân tích được vai trò của làng nghề, thực trạng và định hướng phát triển làng nghề, tác động của làng nghề đến kinh tế, xã hội và tài nguyên, môi trường.

• Liên hệ được thực tế ở địa phương. 

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.

• Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.

• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng: 

• Năng lực giải thích các hiện tượng và quá trình địa lí: giải thích sự hình thành, đặc điểm phát triển và phân bố làng nghề ở nước ta; giải thích được những hệ quả (tích cực, tiêu cực) do con người tác động đến môi trường tự nhiên; giải thích được tính cấp thiết của việc sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường.

• Sử dụng các công cụ Địa lí học: tìm kiếm các thông tin văn bản phù hợp với nội dung về làng nghề; nhận xét, phân tích được các biểu đồ, bảng số liệu thống kê về làng nghề.

• Khai thác internet phục vụ môn học: tìm kiếm được thông tin từ các nguồn tin cậy để cập nhật số liệu về số lượng, vai trò, công nghệ sản xuất của làng nghề ở nước ta; liên hệ thực tế địa phương để làm sáng rõ hơn kiến thức về làng nghề.

• Vận dụng được các kiến thức địa lí giải quyết một số vấn đề thực tiễn.  

3. Phẩm chất

• Yêu quê hương, đất nước.

• Chăm chỉ, trung thực trong học tập và nghiên cứu khoa học.

• Có ý thức, niềm tin, trách nhiệm và hành động cụ thể trong việc gìn giữ, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc và bảo vệ môi trường. 

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC 

1. Đối với giáo viên

• Giáo án, SGK, SGV, Chuyên đề học tập Địa lí 12 – Kết nối tri thức. 

• Hình ảnh, tư liệu sưu tầm về chuyên đề Phát triển làng nghề. 

• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SGK Chuyên đề học tập Địa lí 12 – Kết nối tri thức.

• Đọc trước nội dung bài học và sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về bài học Phát triển làng nghề.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp đỡ HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú với bài học mới. 

b. Nội dung: GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “Thử tài trí tuệ”.

c. Sản phẩm: HS tích cực tham gia vào trò chơi. 

d. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 4 nhóm và tổ chức trò chơi “Thử tài trí tuệ”.

 GV phổ biến quy tắc:

+ GV trình chiếu hình ảnh về các làng nghề trên màn hình và yêu cầu HS đoán sản phẩm mà làng nghề ấy sản xuất trong vòng 5s.

+ HS quan sát hình ảnh, giơ tay và hô to tên nhóm của mình để giành quyền trả lời.

+ Nếu trả lời đúng, nhóm sẽ giành được một ngôi sao. Nếu trả lời sai, các nhóm khác có cơ hội giành quyền trả lời.

+ Kết thúc trò chơi, nhóm nào giành được nhiều ngôi sao nhất sẽ chiến thắng. 

- GV lần lượt trình chiếu từng hình ảnh:

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình ảnh, vận dụng một số kiến thức đã học, hiểu biết thực tế của bản thân và trả lời câu hỏi. 

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 6 HS lần lượt nêu đúng tên thiên tai ứng với mỗi hình ảnh minh họa. 

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến khác (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

- GV dẫn dắt HS vào chuyên đề: Làng nghề ở nước ta có lịch sử phát triển lâu đời và phân bố rộng khắp đất nước. Phát triển làng nghề là giải pháp kinh tế qua trọng góp phần thực hiện thành công mục tiêu xây dựng nông thôn mới ở nhiều địa phương. Các làng nghề nước ta có đặc điểm và vai trò như thế nào? Hình thành và phát triển ra sao? Những tác động của làng nghề đối với kinh tế, xã hội và môi trường là gì? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong chuyên đề ngày hôm nay - Chuyên đề 3: Phát triển làng nghề. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

HOẠT ĐỘNG 1: TÌM HIỂU NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ LÀNG NGHỀ 

Hoạt động 1.1: Tìm hiểu khái niệm và tiêu chí xác định

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được khái niệm và tiêu chí xác định làng nghề.

b. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, khai thác thông tin mục I.1 SGK tr.41 và trả lời câu hỏi sau:

+ Thế nào là làng nghề, nghề truyền thống, làng nghề truyền thống?

+ Tiêu chí xác định làng nghề là gì?

+ Nước ta có các nhóm ngành nghề nông thôn nào? 

c. Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh về khái niệm làng nghề, nghề truyền thống, làng nghề truyền thống và tiêu chí xác định làng nghề.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS	DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, khai thác thông tin mục I.1 SGK tr.41 và trả lời câu hỏi sau: + Thế nào là làng nghề, nghề truyền thống, làng nghề truyền thống? + Tiêu chí xác định làng nghề là gì? + Nước ta có các nhóm ngành nghề nông thôn nào?                                                        - GV cung cấp thêm hình ảnh về làng nghề, nghề truyền thống và làng nghề truyền thống ở Việt Nam. Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập - HS khai thác thông tin trong mục, tư liệu do GV cung cấp và hoàn thành và trả lời các câu hỏi của GV. - GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận - GV mời đại diện 2 – 3 HS trình bày khái niệm làng nghề, tiêu chí xác định làng nghề.  - Những HS còn lại lắng nghe, nhận xét và bổ sung ý kiến (nếu có). Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá câu trả lời của HS. - GV kết luận về khái niệm làng nghề, tiêu chí xác định làng nghề. - GV chuyển sang nội dung mới.	I. Những vấn đề chung 1. Khái niệm - Làng nghề là một hoặc nhiều cụm dân cư cấp thôn, ấp, bản, làng, buôn, phum, sóc hoặc các điểm dân cư tương tự tham gia hoạt động ngành nghề nông thôn. Nghề truyền thống là nghề đã được hình thành từ lâu đời. Làng nghề truyền thống là làng nghề có nghề truyền thống được hình thành từ lâu đời. - Tiêu chí xác định làng nghề: + Có tối thiểu 20% số hộ trên địa bàn tham gia. + Có tối thiểu 2 năm liên tục sản xuất kinh doanh ổn định. + Đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường làng nghề theo quy định hiện hành. Đối với làng nghề truyền thống, ngoài những tiêu chí trên, phải có ít nhất một nghề truyền thống với 3 tiêu chí: nghề đã xuất hiện tại địa phương từ trên 50 năm và đang tiếp tục phát triển; nghế tạo ra sản phẩm mang bản sắc văn hoá dân tộc; nghế gắn với tên tuổi của một hay nhiều nghệ nhân hoặc tên tuổi của làng nghề.
Tư liệu:  - Một số hình ảnh về làng nghề truyền thống ở Việt Nam - Video về một số làng nghề truyền thống: https://www.youtube.com/watch?v=o-vs2ax731s&ab_channel=Gi%C3%A1od%E1%BB%A5cs%E1%BB%91-GDSMedia

Hoạt động 1.2: Tìm hiểu đặc điểm làng nghề

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được đặc điểm làng nghề

b. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc nhóm, khai thác thông tin mục I.2 SGK tr.42 – 44 và làm sơ đồ tư duy về đặc điểm làng nghề Việt Nam.

c. Sản phẩm: Sơ đồ tư duy của học sinh về đặc điểm làng nghề.

d. Tổ chức thực hiện:

--------------- Còn tiếp ---------------