HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV chia lớp thành các cặp hoặc các nhóm và sử dụng màn hình trình chiếu minh hoạ Hình 8.1 trong SCĐ.

- HS thảo luận trả lời câu hỏi Thảo luận:

1. Tìm hiểu các thanh công cụ trong Hình 8.1 và cách sử dụng chúng trong phần mềm ChemSketch.

(1)

(2)

(3)

(4)

(5)

- GV chú ý HS: Nếu nguyên tố không có trên thanh lệnh thì nhấp chuột vào biểu tượng bảng tuần hoàn (Periodic table of Elements)  để chọn.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến thức, hoàn thành các yêu cầu, hoạt động cặp đôi, kiểm tra chéo đáp án.

- GV quan sát, hỗ trợ.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày

- Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

1. Vẽ công thức cấu tạo

Cài đặt và sử dụng phần mềm ChemSketch

Cài đặt

Truy cập trang chủ của nhà cung cấp theo đường dẫn:

https://www.acdlabs.com/resources/freeware/chemsketch/index.php

Chọn free ACD/ ChemSketch Freeware để tải phần mềm và cài đặt.

Thảo luận:

1. Các thanh công cụ trong Hình 8.1 và các sử dụng chúng trong phần mềm ChemSketch:

1.   

Structure: vẽ cấu trúc, Draw: vẽ đồ hoạ

2. Các chế độ để vẽ:

3.  Các chế độ để vẽ

4.  Lựa chọn hoặc quay cấu trúc

5.  Các loại liên kết

6.  Vẽ vòng

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- HS đọc Ví dụ 3, GV hướng dẫn HS thực hiện các bước.

GV đặt câu hỏi:

- Bước 2, để thu được công thức   cần thực hiện các bước nào?

- Bước 3, để tạo liên kết đôi phải làm gì?

- Bước 4, cần làm gì để hiện thụ các liên kết C – H?

- Bước 5, để hiện thị nguyên tử C cần làm gì?

- Bước 6, muốn lưu file ChemSketch hoặc dạng ảnh, ta chọn phần mở rộng đuổi nào?

(+ Lưu  file ChemSketch: Chọn phần mở rộng đuôi là sk2, cho phép mở lại để sửa chữa.

+ Lưu dạng ảnh: Chọn phần mở rộng là .gif hoặc .jpg hoặc .tif)

- HS thực hiện theo nhóm đôi trả lời câu hỏi Thảo luận 2, 3, 4. GV hướng dẫn, yêu cầu HS giải thích.

2. Để vẽ liên kết ba trong phân tử propyne (C₃H₄), cần chọn các công cụ nào?

3. Hãy vẽ phân tử C₄H₁₀, chuyển liên kết đơn thành liên kết đôi, tạo thành hai phân tử sau:

4. Trình bày các bước để vẽ công thức cấu tạo của phân tử toluene.

- GV đặt câu hỏi:

2. Sau khi thu được công thức

cần làm gì để có được liên kết ba?

3. Sau khi thu được công thức

phải thực hiện gì để có liên kết đôi theo yêu cầu?

4. Cần vẽ gì đầu tiên? Thực hiện như thế nào? (vòng benzen).

- HS thực hiện Luyện tập:

Thực hành vẽ công thức cấu tạo của các chất được biểu diễn như sau:

a. C₄H₆

b. H₂SO₄

- GV đặt câu hỏi: Khi vẽ công thức H₂SO₄, vẽ nguyên tố nào đầu tiên? Sau đó vẽ tiếp như thế nào?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến thức, hoàn thành các yêu cầu, hoạt động cặp đôi, kiểm tra chéo đáp án.

- GV: quan sát và trợ giúp HS.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày

- Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

Thực hành vẽ công thức cấu tạo bằng phần mềm ChemSketch

Ví dụ 1 (SGK – tr49)

Thảo luận 2:

Bước 1: Chọn cửa sổ Structure và chế độ Draw Normal

Bước 2: Chọn nguyên tố C ở khu vực (2). Nhấp chuột trái vào màn hình xuất hiện CH₄. Nhấp và giữ chuột trái rồi kéo, nhả chuột thấy xuất hiện CH₃ – CH₃. Kéo, tiếp tục thả chuột thu được   (không nhìn thấy các nguyên tử C, H ở giữa).

Chọn Tool à Clean Structure, thu được

Bước 3: Nhấp chuột trái một lần liên kết đơn để tạo liên kết ba.

Bước 4: Để hiển thị các liên kết C – H chọn Tool à Add Explicit Hydrogens

Bước 5: Để hiển thị nguyên tử C, chọn biểu tượng  (Edit Atom Label), nhấp chuột trái vào nguyên tử C trên công thức, xuất hiện hộp thoại Edit Label, gõ C và nhấn Insert.

Bước 6: Lưu và chèn công thức vào file Word, Powerpoint.

Thảo luận 3:

Bước 1: Chọn cửa sổ Structure và chế độ Draw Normal

Bước 2: Chọn nguyên tố C ở khu vực (2). Nhấp chuột trái vào màn hình xuất hiện CH₄. Nhấp và giữ chuột trái rồi kéo, nhả chuột thấy xuất hiện CH₃ – CH₃. Kéo, tiếp tục thả chuột thu được   (không nhìn thấy các nguyên tử C, H ở giữa).

Chọn Tool à Clean Structure, thu được

Bước 3: Nhấp chuột trái một lần liên kết đơn đầu mạch để tạo liên kết đôi. Ta được công thức

Nhấp chuột trái một lần liên kết đơn giữa để tạo liên kết đôi. Ta được công thức:

Bước 4: Lưu và chèn công thức vào file Word và Powerpoint.

Thảo luận 4:

Bước 1: Chọn cửa sổ Structure và chế độ Draw Normal

Bước 2: Chọn vòng benzen , nhấp chuột trái vào màn hình sẽ xuất hiện vòng benzen

Chọn nguyên tố C ở khu vực (2). Nhấp và giữ chuột trái rồi kéo, nhả chuột, thấy xuất hiện

Chọn Tool à Clean Structure, thu được

Bước 3: Lưu và chèn công thức vào file Word và Powerpoint.

Luyện tập:

a. Vẽ công thức C₄H₆

Bước 1: Chọn cửa sổ Structure và chế độ Draw Normal

Bước 2: Chọn nguyên tố C ở khu vực (2). Nhấp chuột trái vào màn hình xuất hiện CH₄. Nhấp và giữ chuột trái rồi kéo, nhả chuột thấy xuất hiện CH₃ – CH₃. Kéo, tiếp tục thả chuột thu được   (không nhìn thấy các nguyên tử C, H ở giữa).

Chọn Tool à Clean Structure, thu được

Bước 3: Nhấp chuột trái một lần liên kết đơn đầu mạch để tạo liên kết đôi. Ta được công thức

Nhấp chuột trái một lần nữa vào liên kết đôi đầu mạch để tạo liên kết ba

Chọn Tool à Clean Structure, thu được

Bước 4: Lưu và chèn công thức vào file Word, Powerpoint.

b. Vẽ công thức H₂SO₄

Bước 1: Chọn cửa sổ Structure và chế độ Draw Normal

Bước 2: Chọn nguyên tố S ở khu vực (2). Nhấp chuột trái vào màn hình xuất hiện H₂S.

Chọn O ở khu vực (2). Nhấn vào H₂S giữ chuột trái rồi kéo, nhả chuột, thực hiện 4 lần thấy xuất hiện

Nhấn chuột vào liên kết để tạo liên kết đôi

Chọn H ở khu vực (2). Nhấn vào OH giữ chuột trái rồi kéo, nhả chuột, thực hiện 2 lần thấy xuất hiện

Chọn Tool à Clean Structure, thu được

Bước 3: Lưu công thức