Giáo án điện tử chuyên đề Hoá học 12 kết nối Bài 7: Một số vấn đề cơ bản về phức chất

RẤT VUI ĐƯỢC GẶP LẠI

CÁC EM TRONG TIẾT HỌC HÔM NAY!

HÃY CÙNG CHƠI

TRÒ CHƠI Ô CHỮ

Ô số 1 (8 chữ cái): Hợp chất có chứa nguyên tử trung tâm và phối tử được gọi là gì?

Ô số 2 (7 chữ cái): Nội dung toán học liên quan đến hình dạng, kích thước, vị trí tương đối của các hình khối trong không gian.

Ô số 3 (4 chữ cái): Tên một kim loại có màu đỏ.

Ô số 4 (7 chữ cái): Cụm từ mô tả kết hợp, gắn chặt với nhau.

Ô số 5 (6 chữ cái): Tên gọi chung cho phân tử/ion có liên kết với nguyên tử trung tâm trong phức chất.

Ô số 6 (5 chữ cái): Đây là tên loại nước có khả năng hòa tan sợi bông.

Ô số 7 (6 chữ cái): Đây là tên một hợp chất của nitrogen và hydrogen.

CHUYÊN ĐỀ 3: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHỨC CHẤT

BÀI 7: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHỨC CHẤT

NỘI DUNG BÀI HỌC

I.

Phối tử và dung lượng phối trí

II.

Nguyên tử trung tâm và số phối trí của nguyên tử trung tâm

PHỐI TỬ VÀ DUNG LƯỢNG PHỐI TRÍ

I.

1. Nguyên tử tạo liên kết cho - nhận của phối tử

THẢO LUẬN CẶP ĐÔI

Phân tích và xác định nguyên tử cho của H2O.

Biểu diễn liên kết cho - nhận từ phối tử đến nguyên tử trung tâm trong phức chất [Cu(H2O)6]2+.

Viết công thức Lewis của NH3 và OH- có thể liên kết với nguyên tử trung tâm trong phức chất qua nguyên tử nào.

Phân tử H2O có công thức Lewis:

H2O có thể tạo liên kết cho - nhận với nguyên tử trung tâm qua nguyên tử O, do nguyên tử O còn hai cặp electron chưa liên kết.

Liên kết giữa H2O và Cu2+ trong phức chất [Cu(H2O)6]2+ được biểu diễn như sau:

Công thức Lewis của NH3 và OH- như sau:

và

NH3 và OH- có thể tạo phức qua nguyên tử N và O tương ứng.

GHI NHỚ

Trong phức chất, các phối tử cho nguyên tử trung tâm cặp electron hóa trị chưa liên kết để tạo thành liên kết theo kiểu cho - nhận. Dựa vào công thức Lewis của phối tử, có thể dự đoán được phối tử liên kết với nguyên tử trung tâm qua nguyên tử nào.

Trong công thức cấu tạo của phức chất, biểu diễn liên kết giữa phối tử với nguyên tử trung tâm bằng gạch nối từ nguyên tử cho cặp electron của phối tử đến nguyên tử trung tâm.

2. Dung lượng phối trí của phối tử

Nêu khái niệm về dung lượng phối trí của phối tử.

Số liên kết của một phối tử với nguyên tử trung tâm được gọi là dung lượng phối trí của phối tử đó.

Câu 1.

a) Cho cấu trúc bát diện của phức chất:

Xác định và điền các thành phần của phức chất vào bảng sau:

Cu2+

H2O

2+

0

b) Cho biết dung lượng phối trí của phối tử H2O trong phức chất.

1

THẢO LUẬN NHÓM 4 HS

a) Hãy chỉ ra phối tử ethylenediamine (en) đã tạo liên kết với nguyên tử trung tâm Pt2+ qua các nguyên tử nào?

b) Đếm số liên kết mà mỗi phối tử en và Cl- tạo ra với Pt2+.

Câu 2. Xét phức chất [PtCl2(en)]:

Qua 2

nguyên tử N

Số liên kết mà mỗi phối tử en và Cl- tạo ra với Pt2+ lần lượt là 2 và 1.

Câu 2. Xét phức chất [PtCl2(en)]:

c) Xác định dung lượng phối trí của phối tử en và Cl- trong phức chất:

d) Theo em, trong dạng hình học của phức chất [PtCl2(en)] có điểm gì khác biệt so với phức chất [PtCl4]2- ?

e) Trong phức chất sẽ có vòng khi phối tử có dung lượng phối trí như thế nào?

Dạng hình học của phức chất [PtCl2(en)] có vòng 5 cạnh.

Lớn hơn hoặc bằng 2.

GHI NHỚ

• Phối tử liên kết với nguyên tử trung tâm chỉ qua một nguyên tử có dung lượng phối trí là 1.
• Phối tử liên kết với nguyên tử trung tâm qua 2, 3, 4,… nguyên tử có dung lượng phối trí là 2, 3, 4,… tương ứng. Các phối tử này thường tạo ra phức chất vòng bền.

NGUYÊN TỬ TRUNG TÂM VÀ SỐ PHỐI TRÍ CỦA NGUYÊN TỬ TRUNG TÂM

II.

Đọc thông tin SGK trang 38, thực hiện nhiệm vụ:

Nêu khái niệm số phối trí của nguyên tử trung tâm.

Số phối trí của nguyên tử trung tâm thường là bao nhiêu?

HOẠT ĐỘNG CÁ NHÂN

• Trong phức chất, tổng số liên kết giữa nguyên tử trung tâm với các phối tử được gọi là phối trí của nguyên tử trung tâm đó.
• Số phối trí của nguyên tử trung tâm thường là 2, 4 và 6, tùy thuộc vào bản chất của nguyên tử trung tâm và phối tử.

GHI NHỚ

THẢO LUẬN NHÓM 4 HS

Quan sát bảng 7.2 SGK, thảo luận và hoàn thành yêu cầu:

Câu 1. Xét ion phức chất aqua [Cu(H2O)6]2+ với dạng hình học bát diện:

a) Hãy chỉ ra nguyên tử trung tâm trong phức chất.

b) Xác định số phối trí của nguyên tử trung tâm trong phức chất.

6

Cu2+

Câu 2: Quan sát cấu tạo các phức chất A, B, C, D sau. Xác định số phối trí của nguyên tử trung tâm và viết vào bên dưới công thức mỗi phức chất tương ứng.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------