Giáo án điện tử hóa học 10 cánh diều bài 6: Cấu tạo của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI

KHỞI ĐỘNG

Chu kì 2 gồm các nguyên tố có cùng hai lớp electron. Hỏi các nguyên tố nào sau đây thuộc về chu kì 2: Mg (Z= 12), Li (Z= 15), F (Z=9)?

Cấu hình electron của các nguyên tử nguyên tố:

Mg (Z = 12): 1s²2s²2p⁶3s²

Li (Z = 3): 1s²2s¹

P (Z = 15): 1s²2s²2p⁶3s²3p³

F (Z = 9): 1s²2s²2p⁵

Số thứ tự chu kì = số lớp electron

⇒ Các nguyên tố thuộc chu kì 2 là: Li (Z = 3),  F (Z = 9).

BÀI 6. CẤU TẠO CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Lịch sử phát minh
2. Nguyên tắc sắp xếp của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
3. Cấu tạo của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
4. Liên hệ giữa cấu hình electron nguyên tử với vị trí nguyên tố trong bảng tuần hoàn
5. Lịch sử phát minh

• Ai được coi là cha đẻ của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.

 Vì sao?

D.I.Mendeleev được coi là cha đẻ của bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học. Mặc dù trước đó có nhiều nhà khoa học đã nghiên cứu về nó nhưng không ưu việt bằng Mendeleev.

Chia lớp thành các nhóm, thực hiện nhiệm vụ:

Nhóm 1 + 3:

Mendeleev sắp xếp 9 nguyên tố như Bảng 6.1 theo những nguyên tắc nào?

Nhóm 2 + 4:

Hãy chỉ ra nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố vào bảng tuần hoàn năm 1869 của Mendeleev (nguyên tắc theo hàng ngang, cột dọc).

• Mendeleev sắp xếp các nguyên tố theo chiều tăng dần khối lượng nguyên tử và nhận thấy các nguyên tố trong một hàng có tính chất tương tự nhau: dãy halogen (Cl, Br và I), kim loại kiềm (K, Rb, Cs) và kim loại kiềm thổ (Ca, Sr, Ba).
• Các nguyên tố có tính chất hóa học tương tự nhau được sắp xếp vào cùng một hàng.
• Theo hàng dọc, các nguyên tố được sắp xếp theo thứ tự tăng dần khối lượng nguyên tử.
• Nhóm 1 + 3:
• Định luật tuần hoàn của Mendeleev được phát biểu như thế nào?
• Nhóm 2 + 4:
• Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học hiện đại ngày nay được xây dựng trên cơ sở mối liên hệ nào?
• Mendeleev đưa ra định luật tuần hoàn: Tính chất của các đơn chất, cấu tạo và tính chất các hợp chất của chúng có tính tuần hoàn theo khối lượng nguyên tử của các nguyên tố
• Bảng tuần hoàn ngày nay được xây dựng trên cơ sở sử dụng mối liên hệ “số hiệu nguyên tử - tính chất” thay vì mối liên hệ “khối lượng – tính chất”.

KẾT LUẬN

Mendeleev được coi là cha đẻ của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Ông đã tìm ra quy luật tuần hoàn liên hệ giữa khối lượng nguyên tử và tính chất của chúng.

1. Nguyên tắc sắp xếp của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

• Hãy đưa ra các nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn

Các nguyên tắc sắp xếp nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn:

• Các nguyên tố hóa học được sắp xếp từ trái qua phải, từ trên xuống dưới theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân của nguyên tử
• Các nguyên tố mà nguyên tử có cùng số lớp electron được xếp vào cùng một hàng
• Các nguyên tố mà nguyên tử có số electron hóa trị như nhau được xếp vào cùng một cột.

Quan sát bảng tuần hoàn ở Phụ lục 1 và cho biết trong bảng có bao nhiêu hàng, bao nhiêu cột và bao nhiêu nguyên tố hóa học.

Bảng tuần hoàn có:

• 7 hàng
• 18 cột
• 118 nguyên tố hóa học.