Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 9 Cánh diều bài 6: Ôn tập thực hành tiếng Việt

CHÀO MỪNG EM

ĐẾN VỚI BÀI HỌC!

KHỞI ĐỘNG

Nối các ý cột A và cột B sao cho phù hợp.

ÔN TẬP

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT: BIẾN ĐỔI

VÀ MỞ RỘNG CẤU TRÚC CÂU

NỘI DUNG BÀI HỌC

1

Củng cố kiến thức bài học

2

Luyện tập

3

Vận dụng

PHẦN 1.CỦNG CỐ

KIẾN THỨC BÀI HỌC

Dựa vào kiến thức đã học, em hãy trả lời các câu hỏi sau đây:

• Biến đổi cấu trúc và mở rộng cấu trúc câu là gì?
• Nêu tác dụng và các cách để biến đổi và mở rộng cấu trúc câu.

Biến đổi và mở rộng cấu trúc câu

Khái niệm

Biến đổi cấu trúc câu là thay đổi kiểu cấu tạo câu mà không làm thay đổi cơ bản nghĩa của câu. Sự biến đổi cấu trúc của câu.

Tác dụng: Nhằm mục đích nhấn mạnh ý, tăng cường sự liên kết câu hoặc làm cho cách diễn đạt phong phú, sinh động hơn.

Cách thức:

- Thay đổi trật tự các thành phần trong câu.

- Biến đổi câu chủ động thành câu bị động.

Mở rộng cấu trúc câu

Khái niệm

mở rộng cấu trúc câu là thêm thành phần phụ, thành phần biệt lập cho câu hoặc mở rộng các thành phần câu.

Tác dụng: Biểu thị rõ ràng, chính xác nội dung cần diễn đạt hoặc thể hiện các sắc thái tình cảm, sự đánh giá của người nói (người viết)

Cách thức:

- Thêm thành phần phụ, thành phần biệt lập.

- Mở rộng chủ ngữ, vĩ ngữ.

PHẦN 2.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Phát biểu nào sau đây đúng về khái niệm câu chủ động?

A. Câu có chủ ngữ chỉ chủ thể thực hiện hành động (được nêu ở vị ngữ) hướng vào một đối tượng nào đó.

B. Câu có vị ngữ chỉ chủ thể thực hiện hành động (được nêu ở chủ ngữ ngữ) hướng vào một đối tượng nào đó.

C. Câu có trạng ngữ chỉ chủ thể thực hiện hành động (được nêu ở vị ngữ) hướng vào một đối tượng nào đó.

D. Câu có chủ ngữ chỉ chủ thể bị thực hiện hành động (được nêu ở trạng ngữ) hướng vào một đối tượng nào đó.

A. Câu có chủ ngữ chỉ chủ thể thực hiện hành động (được nêu ở vị ngữ) hướng vào một đối tượng nào đó.

Câu 2: Tác dụng của việc mở rộng cấu trúc câu?

A. Nhằm thể hiện mơ hồ nội dung cần diễn đạt để tạo sự chú ý cho người nghe.

B. Nhằm thể hiện rõ ràng nội dung cần diễn đạt và thể hiện sắc thái tình cảm, đánh giá của người nói.

C. Nhằm thể hiện thái độ yêu mến của người viết tới nội dung được nói trong câu.

D. Nhằm nhấn mạnh nội dung diễn đạt và thể hiện tài năng ngôn ngữ của bản thân với người nghe.

B. Nhằm thể hiện rõ ràng nội dung cần diễn đạt và thể hiện sắc thái tình cảm, đánh giá của người nói.

Câu 3: Cụm C – V được trong câu: “Con được bố tha thứ” làm thành phần gì?

A. Chủ ngữ

B. Vị ngữ

C. Định ngữ

D. Trạng ngữ

B. Vị ngữ

Câu 4: Không thể dùng cụm chủ-vị để mở rộng thành phần câu nào ?

A. Chủ ngữ

B. Vị ngữ

C. Định ngữ

D. Trạng ngữ

C. Định ngữ

Câu 5: Chuyển câu chủ động sau: “Nó biếu bà tấm vải” thành 2 câu bị động.

A. Nó biếu bà 2 tấm vải/ Nó tặng bà tấm vải.

B. Bà được nó biếu tấm vải/ Tấm vải được nó biếu cho bà.

C. Bà bị nó biếu tấm vải xanh này/ Bà không vui khi nó biếu tấm vải.

D. Nó vui vẻ cho bà tấm vải/ Nó được bà cho kẹo.

B. Bà được nó biếu tấm vải/ Tấm vải được nó biếu cho bà.

Câu 1: Thêm trạng ngữ cho các câu dưới đây? Nêu tác dụng của trạng ngữ em vừa thêm.

a. ………………………………., hạt mưa đã ngừng rơi, trời đã tạnh.

b. ……………………………………, bát ngát những cây lúa chín vàng.

c. ………………………………………, Nam đã thi trượt.

Sáng hôm sau

Giữa cánh đồng mùa gặt

Vì không làm bài tập

Bổ sung thông tin về thời gian.

Bổ sung thông tin về không gian.

Bổ sung thông tin về nguyên nhân.

Câu 2: Xác định biện pháp đảo ngữ trong các câu sau:

a. Tìm nơi thăm thẳm rừng sâu

Bập bùng hoa chuối, trắng màu hoa ban.

b. Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy

Mất tổ đàn chim dáo dác bay.

Câu chưa đảo: hoa chuối bập bùng, hoa ban màu trắng.

Câu chưa đảo: Lũ trẻ bỏ nhà chạy lơ xơ / Đàn chim mất tổ bay dáo dác.

c. Dễ thương làm sao giọng đưa em lảnh lót của miền Nam vút lên đưa trẻ thơ vào giấc ngủ, đưa con người vào niềm vui.

Câu chưa đảo: Giọng đưa em dễ thương làm sao.

Việc đảo thành phần câu là dụng ý của tác giải trong việc nhấn mạnh sự việc và bộc lộ cảm xúc.

PHẦN 3.

VẬN DỤNG

--------------- Còn tiếp ---------------