Giáo án PPT dạy thêm Ngữ văn 9 Cánh diều bài 1: Phò giá về kinh (Tụng giá hoàn kinh sư – Trần Quang Khải)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI MÔN NGỮ VĂN!

KHỞI ĐỘNG

Câu 1: Phò giá về kinh là tác phẩm của ai sáng tác?

A. Lý Thường Kiệt.

B. Phan Bội Châu.

C. Trần Quang Khải.

D. Trần Nhân Tông.

C. Trần Quang Khải.

Câu 2: Tác phẩm được viết theo thể loại nào?

A. Thất ngôn tứ tuyệt.

B. Thất ngôn bát cú.

C. Ngũ ngôn tứ tuyệt.

D. Ngũ ngôn.

C. Ngũ ngôn tứ tuyệt.

Câu 3: Văn bản Phò giá về kinh thể hiện nội dung gì?

A. Ca ngợi chiến thắng của dân tộc ta.

B. Động viên, nhắc nhở người dân xây dựng đất nước khi hòa bình.

C. Say sưa với hai trận thắng Chương Dương và Hàm Tử.

D. Thể hiện hào khí chiến thắng và khát vọng thái bình thịnh trị của đất nước.

D. Thể hiện hào khí chiến thắng và khát vọng thái bình thịnh trị của đất nước.

Câu 4: Đáp án nào không đúng về ý nghĩa của hai câu thơ sau:

Đoạt sáo Chương Dương độ,

Cầm Hồ Hàm Tử quan.

A. Nói về hào khí chiến thắng của dân tộc trong cuộc chiến chống Mông - Nguyên xâm lược.

B. Chiến thắng quan trọng để giải phóng kinh đô Thăng Long, góp công vào bảo vệ độc lập dân tộc.

C. Chiến thắng quan trọng có công sức của tác giả: chiến thắng ở Chương Dương và Hàm Tử.

D. Khẳng định chủ quyền lãnh thổ của dân tộc, quân giặc sẽ thất bại khi xâm phạm đến lãnh thổ của đất nước ta.

D. Khẳng định chủ quyền lãnh thổ của dân tộc, quân giặc sẽ thất bại khi xâm phạm đến lãnh thổ của đất nước ta.

Câu 5: Đáp án nào sai khi nói về sự giống nhau của hai bài Phò giá về kinh và bài Sông núi nước Nam?

A. Thể hiện khí khách oai hùng, kiêu hãnh của dân tộc.

B. Tình cảm chân thành, sâu sắc của nhà thơ được thể hiện kín đáo, ẩn sau những câu chữ.

C. Giọng thơ hào hùng, mạnh mẽ, dồn dập chứa nhiều hàm súc, đọng lại những vần thơ câu thơ.

D. Hai bài thơ đều sáng tác theo thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.

D. Hai bài thơ đều sáng tác theo thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.

BÀI 1:

THƠ VÀ THƠ SONG THẤT LỤC BÁT

ÔN TẬP VĂN BẢN 3

PHÒ GIÁ VỀ KINH

NỘI DUNG BÀI HỌC

I

Nhắc lại kiến thức

• Tìm hiểu chung.
• Phân tích bài thơ.
• Tổng kết

II

Luyện tập

III

Vận dụng

I

NHẮC LẠI

KIẾN THỨC

Dựa vào kiến thức đã học về văn bản Phò giá về kinh và trả lời câu hỏi:

Nhan đề Phò giá về kinh có ý nghĩa gì?

Nhắc lại một số hiểu biết về tác giả Trần Quang Khải và bài thơ Phò giá về kinh?

1. Tìm hiểu chung

a. Tác giả

Năm sinh – năm mất: 1241 – 1294.

Quê quán: Nam Định

Được phong tước Chiêu Minh vương và cho thụ giáo với Lê Văn Hưu.

Là một nhà chính trị, quân sự, tôn thất hoàng gia Đại Việt thời Trần.

b. Tác phẩm

Thể thơ

Ngũ ngôn tứ tuyệt

Hoàn cảnh ra đời

được Trần Quang Khải viết sau khi hộ giá hai vua Trần (Thái thượng hoàng Trần Thánh Tông và vua Trần Nhân Tông) trở lại Thăng Long (ngày 9-7-1285) sau chiến thắng quân Mông Nguyên lần thứ hai.

Đặc điểm

Là tác phẩm tiêu biểu cho hào khí thời Trần.

c. Ý nghĩa nhan đề

nêu lên một sự kiện lịch sử và là cảm hứng sáng tác của nhà thơ.

Sự kiện đưa vua trở về kinh đô đánh dấu chiến thắng của quân ta, khẳng định đất nước ta sạch bóng quân thù.

Sự kiện lịch sử này là sự hân hoan, thích thú, là cảm hứng chủ đạo để sáng tác bài thơ.

2. Phân tích bài thơ

Hào khí chiến thắng và khát vọng đất nước thái bình, thịnh trị được thể hiện qua những khía cạnh nào? Phân tích bài thơ để làm rõ ý trên.

a. Hào khí chiến thắng của dân tộc

Đoạt sáo Chương Dương độ,

Cầm Hồ Hàm Tử quan.

BPTT: liệt kê

Làm nổi bật hai chiến thắng ở Chương Dương và Hàm Tử.

Đoạt sáo Chương Dương độ,

Cầm Hồ Hàm Tử quan.

Động từ mạnh

Tạo nhịp điệu dồn dập, mạnh mẽ cho hành động của quân ta.

Đảo ngữ

khẳng định, nhấn mạnh hành động mạnh mẽ, oai phong, hào hùng của quân ta khi tiêu diệt kẻ địch

thể hiện tư thế chủ động trong chiến đấu, không sợ hãi điều gì của quân ta.

Đoạt sáo Chương Dương độ,

Cầm Hồ Hàm Tử quan.

Đoạt

Cầm

Chương Dương độ

Hàm Tử quan

Phép đối

Làm nổi bật lên những chiến công hiển hách của tác giả.

• Ca ngợi chiến thắng hào hùng của dân tộc trong cuộc chiến đấu chống quân Mông – Nguyên xâm lược.
• Thể hiện lòng tự hào dân tộc.

2 câu thơ đầu

b. Khát vọng đất nước muôn đời thái bình, thịnh trị

Thái bình tu trí lực,

Vạn cổ thử giang san.

Để có được hòa bình, tác giả đưa ra lời khuyên cho mọi người:

Nên gắng sức lao động, xây dựng phát triển đất nước, để tổ quốc giàu mạnh, phát triển không ngừng.

Khi đất nước giàu mạnh, thịnh trị mới có thể an bình đến mãi về sau, không phải lo sợ trước bất kì kẻ thù nào.

Những khuyên răn, nhắc nhở về thái bình - thịnh trị đến mãi về sau cho muôn dân của tác giả là một tư tưởng mang giá trị nhân đạo sâu sắc.

3. Tổng kết

Dựa vào kiến thức đã học: Trình bày đặc sắc nội dung và nghệ thuật của tác phẩm?

Thể hiện hào khí chiến thắng và khát vọng thái bình, thịnh trị của dân tộc ta ở thời đại nhà Trần.

Là cảm hứng hào sảng, tự hào, và kiêu hãnh trước những chiến công lẫy lừng, vang dội trước kẻ thù.

Là khúc khải hoàn ca hùng tráng, cao đẹp của dân tộc.

a. Nội dung

b. Nghệ thuật

Thể thơ ngũ ngôn tứ tuyệt.

Hình thức diễn đạt cô đúc, dồn nén cảm xúc.

Biện pháp đối, liệt kê.

Hình thức diễn đạt cô đúc, dồn nén cảm xúc.

II

LUYỆN TẬP

--------------- Còn tiếp ---------------