Giáo án và PPT Lịch sử và Địa lí 4 kết nối Bài 7: Đền Hùng và lễ giỗ Tổ Hùng Vương

BÀI 7: ĐỀN HÙNG VÀ LỄ GIỖ TỔ HÙNG VƯƠNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Câu ca dao dưới đây gợi cho em nhớ đến lễ hội nào ở nước ta? Chia sẻ điều em biết về lễ hội này.

Dù ai đi ngược về xuôi

Nhớ ngày giỗ Tổ mồng Mười tháng Ba.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Khu di tích Đền Hùng

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Kể tên một số công trình kiến trúc chính của Đền Hùng.
• Xác định vị trí Đền Hùng?

Sản phẩm dự kiến:

- Một số công trình kiến trúc chính của Đền Hùng: Đền Hạ, Đền Trung, Đền Thượng, lăng Vua Hùng, đền Quốc Tổ Lạc Long Quân, đền Tổ Mẫu Âu Cơ,...

- Vị trí: Khu di tích Đền Hùng nằm trên núi Nghĩa Lĩnh, Xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.

Hoạt động 2: Lễ giổ tổ Hùng Vương

Gv yêu cầu HS trao đổi theo nhóm: 

• Cho biết thời gian và địa điểm tổ chức lễ giỗ Tổ Hùng Vương.
• Giới thiệu sơ lược về lễ giỗ Tổ Hùng Vương và nêu ý nghĩa của ngày giỗ Tổ.

Sản phẩm dự kiến:

- Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương được tổ chức vào ngày mồng 10 tháng Ba âm lịch hằng năm; tại khu di tích Đền Hùng (thuộc xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ).

- Giới thiệu sơ lược: Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương được Nhà nước tổ chức theo nghi lễ truyền thống. Nghi thức quan trọng nhất là lễ rước kiệu vua và lễ dâng hương. Đoàn rước kiệu lần lượt đi qua các đền để đến Đền Thượng. Phần hội có các trò chơi như: thi gói bánh chưng, giã bánh giầy, hát Xoan, đấu vật,...

Hoạt động 3: Truyền thuyết thời Hùng Vương

Gv yêu cầu HS trao đổi theo nhóm: 

Nhớ lại và kể tên một số truyền thuyết có liên quan đến thời Hùng Vương (ví dụ: truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh;...).

Sản phẩm dự kiến:

- Truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh: Đây là truyền thuyết nổi tiếng nhất về cuộc chiến giữa Sơn Tinh, thần núi, và Thủy Tinh, thần nước, để giành lấy công chúa Mỵ Nương. Sơn Tinh, người đại diện cho đất đai và núi rừng, cuối cùng đã chiến thắng Thủy Tinh, người đại diện cho nước và mưa, khi Thủy Tinh không thể dâng nước lũ cao hơn Sơn Tinh.

- Truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu - Đoàn Chính: Truyền thuyết này kể về An Dương Vương, vua của Âu Lạc, và con gái ông là Mị Châu. Mị Châu đã kết hôn với một người con trai của một nước láng giềng, nhưng chính người chồng đã phản bội và phá hủy thành Cổ Loa bằng cách để lộ bí mật của thành. Truyền thuyết này phản ánh những bài học về lòng trung thành và sự cẩn trọng.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Đền Hùng nằm ở đâu?

A. Tỉnh Hà Giang

B. Tỉnh Bắc Giang

C. Tỉnh Phú Thọ 

D. Tỉnh Sơn La

Câu 2: Người dân tham gia lễ Giỗ tổ Hùng Vương thường làm gì để thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên?

A. Đọc sách về lịch sử và văn hóa

B. Thực hiện các nghi lễ cúng bái và dâng hoa quả

C. Tổ chức các buổi diễn thuyết về tổ tiên

D. Tham gia các trò chơi dân gian

Câu 3: Điểm đặc biệt nào của Đền Hùng làm cho nơi đây trở thành một di tích lịch sử và văn hóa quan trọng?

A. Đền Hùng được xây dựng trên đỉnh núi cao

B. Đền Hùng là nơi thờ các vua Hùng, những người sáng lập nước Văn Lang

C. Đền Hùng là nơi hội tụ của nhiều nền văn hóa khác nhau

D. Đền Hùng có các công trình kiến trúc độc đáo và hiếm có

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: C

Câu 2: B

Câu 3: B

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Ngày mồng Mười tháng Ba hằng năm được chọn làm ngày Quốc lễ giỗ Tổ Hùng Vương. Điều đó thể hiện truyền thống tốt đẹp nào của dân tộc Việt Nam?

Câu 2: Kể lại một truyền thuyết mà em thích theo hình thức đóng vai hoặc kể chuyện theo tranh.