BÀI 12

VĂN BẢN: KHÚC HÁT RU NHỮNG EM BÉ LỚN TRÊN LƯNG MẸ

A. TRẮC NGHIỆM

1. NHẬN BIẾT (7 câu)

Câu 1: Bài thơ viết về những em bé của dân tộc thiểu số nào?

1. Mường
2. Ê-đê
3. Tà-ôi
4. Ba-na

Câu 2: Nhân vật trữ tình trong bài thơ là ai?

1. Người mẹ
2. Em cu tai
3. Nhà thơ
4. Anh bộ đội

Câu 3: Nhận định nào nói đúng nhất ý nghĩa của câu thơ “Lưng núi thì to mà lưng mẹ nhỏ”?

1. Nói lên sự to lớn của ngọn núi Ka-lưi
2. Nói lên vóc dáng nhỏ bé của người mẹ
3. Nói lên sự gian khổ của người mẹ
4. Tất cả đều đúng

Câu 4: Bài thơ có mấy khúc hát ru?

1. Hai
2. Ba
3. Bốn
4. Năm

Câu 5: Cụm từ “những em bé lớn trên lưng mẹ” nên hiểu thế nào cho đúng?

1. Người mẹ phải làm lụng vất vả để nuôi các em bé
2. Những em bé trưởng thành nhờ lưng người mẹ
3. Những em bé còn nhỏ được mẹ mang địu trên lưng khi đi làm
4. Những em bé cùng mẹ tham gia vào những trò chơi tuổi thơ

Câu 6: Ai là tác giả của bài thơ?

1. Nguyễn Khoa Điềm.
2. Xuân Diệu.
3. Vũ Bằng.
4. Phạm Tiến Duật

Câu 7: Dựa vào những chi tiết trong bài, theo em “A-kay” nghĩa là gì?

1. Em.
2. Em bé.
3. Con.
4. Bố

2. THÔNG HIỂU (6 câu)

Câu 1: Nhận định nào phù hợp với dòng thơ “Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng”?

1. Là hình ảnh so sánh, hoán dụ sáng tạo để thể hiện: em cu tai là nguồn sống, nguồn hạnh phúc, niềm tự hào của mẹ.
2. Là hình ảnh tả thực giàu ý nghĩa tượng trưng để thể hiện: em cu tai là nguồn sống, nguồn hạnh phúc, niềm tự hào của mẹ.
3. Là hình ảnh giản dị mà giàu sức gợi để thể hiện: em cu tai là nguồn sống, nguồn hạnh phúc, niềm tự hào của mẹ.
4. Là hình ảnh so sánh, ẩn dụ sáng tạo để thể hiện: em cu tai là nguồn sống, nguồn hạnh phúc, niềm tự hào của mẹ.

Câu 2: Nhận định nói đầy đủ hoàn cảnh, công việc của người mẹ được nói đến trong bài thơ?

1. Mẹ tham gia sản xuất, giã gạo góp phần nuôi bộ đội kháng chiến
2. Mẹ tham gia đào hầm nuôi giấu cán bộ bí mật
3. Mẹ và các anh chị tham gia chiến đấu bảo vệ căn cứ, di chuyển lực lượng
4. Cả A và B đều đúng

Câu 3: Tìm biện pháp nghệ thuật sử dụng trong câu thơ “Lưng núi thì to mà lưng mẹ thì nhỏ”?

1. Hoán dụ
2. Ẩn dụ
3. So sánh
4. Nhân hóa

Câu 4: Biện pháp nghệ thuật tìm được ở câu 3 phần Thông hiểu có tác dụng gì?

1. Cho thấy vai trò to lớn của buôn làng với đứa con
2. Cho thấy vai trò to lớn của đứa con với kháng chiến
3. Cho thấy đứa con là nguồn hạnh phúc ấm áp và thiêng liêng của đời mẹ
4. Cả A, B, C đều đúng

Câu 5: Theo em, ý nghĩa của việc lặp lại trong các đoạn thơ nhằm tạo âm điệu tha thiết, vương vấn của lời ru đúng hay sai?

1. Đúng
2. Sai

Câu 6: Theo em, cái đẹp thể hiện trong bài thơ này là gì?

1. Là hình ảnh người mẹ Tà-ôi cần cù lao động, hết lòng vì công cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
2. Ca ngợi tình yêu nước, thương yêu con sâu sắc của người phụ nữ Tây Nguyên.
3. Cả hai ý trên đều đúng.

3. VẬN DỤNG (5 câu)

Câu 1: Ý nào không nói đúng về vẻ đẹp của người mẹ được thể hiện qua bài thơ?

1. Thắm thiết yêu con và nặng tình thương buôn làng, quê hương, bộ đội.
2. Có tinh thần chiến đấu dũng cảm và hi sinh quên mình.
3. Luôn khát khao đất nước được độc lập, tự do.
4. Bền bỉ, quyết tâm trong công việc lao động và kháng chiến thường ngày.

Câu 2: Nhận định nói đúng nhất những nét đặc biệt trong cách cấu tạo bài thơ là gì?

1. Tạo nên âm điệu dìu dặt, vương vấn của lời ru
2. Tập trung sự chú ý của người đọc
3. Tạo nên sự giống nhau, lặp lại về cấu tạo của các đoạn thơ
4. Tạo nên tính triết lí của hình tượng thơ

Câu 3: Cách lặp lời hát ru và ngắt nhịp giữa dòng đã tạo nên nhịp điệu đặc biệt như thế nào cho bài thơ?

1. Nhịp điệu đều đặn, quen thuộc của những khúc hát ru cùng âm điệu dân ca uyển chuyển ngọt ngào của dân tộc Tà-ôi.
2. Nhịp điệu đều đặn, quen thuộc của những khúc hát ru cùng âm điệu dân ca uyển chuyển ngọt ngào của dân tộc Nam Bộ.
3. Nhịp điệu đều đặn, quen thuộc của những khúc ca cùng âm điệu dân ca uyển chuyển ngọt ngào của dân tộc Tà-ôi.
4. Nhịp điệu đều đặn, quen thuộc của những khúc hát ru cùng âm điệu dân ca uyển chuyển ngọt ngào của dân tộc Ê-đê.

Câu 4: Qua các khúc hát ru, em cảm nhận được tình cảm của mẹ Tà-ôi đối với con:

1. Dù chịu bao vất vả, mồ hôi ướt đẫm nhưng lưng mẹ vẫn là chiếc nôi êm ái, ấm áp, tim mẹ vẫn dạt dào tình yêu con
2. Dù chịu bao vất vả, mồ hôi ướt đẫm nhưng vòng tay của mẹ vẫn là chiếc nôi êm ái, ấm áp, tim mẹ vẫn dạt dào tình yêu con.
3. Dù chịu bao vất vả, mồ hôi ướt đẫm nhưng lòng mẹ vẫn là chiếc nôi êm ái, ấm áp, tim mẹ vẫn dạt dào tình yêu con.
4. Dù chịu bao vất vả, mồ hôi ướt đẫm nhưng bàn tay mẹ vẫn là chiếc nôi êm ái, ấm áp, tim mẹ vẫn dạt dào tình yêu con

Câu 5: Những câu thơ sau có nội dung gì?

"Vai mẹ gầy nhấp nhô làm gối

Lưng đưa nôi và tim hát thành lời:

- Ngủ ngoan a-kay ơi, ngủ ngoan a-kay hỡi

Mẹ thương a-kay, mẹ thương bộ đội

Con mơ cho mẹ hạt gạo trắng ngần

Mai sau con lớn vung chày lún sân..."

&

"Mặt trời của mẹ em nằm trên lưng"

1. Nói lên công lao trời biển của cha mẹ đối với con cái.
2. Nói lên công lao sinh thành, ấp ủ con chín tháng mười ngày của người mẹ.
3. Nói lên tình yêu lớn lao của người mẹ dành cho bộ đội, cho kháng chiến.
4. Nói lên tình yêu thương và niềm hi vọng của mẹ đối với con.

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Nhận định không phù hợp với nội dung tư tưởng được thể hiện qua bài thơ?

1. Thể hiện tình yêu quê hương, đất nước tha thiết
2. Thể hiện ý chí chiến đấu cho độc lập, tự do của dân tộc
3. Thể hiện khát vọng, niềm tin chiến thắng giặc Mĩ, thống nhất đất nước
4. Thể hiện niềm tự hào và truyền thống chiến đấu của cha ông

Câu 2: Theo em, vào thời điểm mà bài thơ ra đời thì việc “mơ thấy Bác Hồ” hàm ý điều gì?

1. Mơ cuộc sống kháng chiến nhanh chóng thắng lợi
2. Mơ cuộc sống trở nên no đủ
3. Mơ kháng chiến thắng lợi, nước nhà thống nhất, Bắc Nam sum họp
4. Mơ đứa con mai khôn lớn để giúp đỡ người mẹ