CHỦ ĐỀ 9 - LỰC

BÀI 26 - LỰC VÀ TÁC DỤNG CỦA LỰC

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: Lực là gì?

Trả lời:

Khi vật này đẩy hoặc kéo vật kia, chúng ta nói vật này tác dụng lực lên vật kia. Tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác được gọi là lục.

Câu 2: Lực được đo bằng đơn vị và dụng cụ nào?

Trả lời:

Đơn vị đo lực là niuton, kí hiệu là N. Lực được đo bằng lực kế.

Câu 3: Nêu cấu tạo của lực kế lò xo.

Trả lời:

Lực kế lò xo gồm một lò xo có một đầu gắn vào thân lực kế, đầu kia gắn với cái chỉ thị. Đầu còn lại của cái chỉ thị có móc treo. Trên thân lực kế có vạch chia độ.

Câu 4: Nêu cách sử dụng lực kế lò xo để đo một lực.

Trả lời:

Khi đo một lực bằng lực kế lò xo, trước tiên cần ước lượng lực mạnh hay yếu để chọn lực kế phù hợp. Tiếp theo, điều chỉnh cho cái chỉ thị của lực kế chỉ đúng số 0. Cho lục cần đo tác dụng vào lò xo lực kế. Treo hoặc giữ cố định phần thân của lực kế sao cho lực kế dọc theo phương của lực cần đo. Đọc và ghi kết quả theo vạch chia gần nhất với chỗ đánh dấu ở cái chỉ thị.

Câu 5: Người ta biểu diễn lực như thế nào?

Trả lời:

Người ta biểu diễn lực bằng một mũi tên. Gốc của mũi tên đặt vào vật chịu tác dụng lực, hướng của mũi tên theo hướng kéo hoặc đẩy. Độ lớn (số đo) của lực có thể được biểu diễn qua độ dài mũi tên hoặc ghi bằng số bên cạnh mũi tên.

2. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1: Lấy ví dụ về lực làm vật đứng yên thì chuyển động.

Trả lời:

Cầu thủ đang sút bóng, lực do chân cầu thủ tác dụng vào quả bóng làm quả bóng đang đứng yên chuyển động.

Câu 2: Lấy ví dụ về lực làm vật đang chuyển động thì dừng lại.

Trả lời:

Quả bóng bay vào khung thành, lực từ lưới làm quả bóng đang chuyển động dừng lại.

Câu 3: Lấy ví dụ về lực làm thay đổi hướng chuyển động của vật.

Trả lời:

Người chơi tenis: Lực từ vợt làm thay đổi hướng chuyển động của quả bóng.

Câu 4: Lấy ví dụ về lực làm vật biến dạng.

Trả lời:

Tay người ấn lên mặt đệm, lực ấn của tay làm đệm biến dạng.

3. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Một vận động viên ném đĩa thực hiện phần thi của mình. Lực nào đã xuất hiện trong quá trình đó.

Trả lời:

Lực xuất hiện trong quá trình đó là lực ném.

Câu 2: Một vận động viên thực hiện phần thi bắn cung. Em hãy cho biết vật nào kéo căng dây cung, lực nào làm cho mũi tên bay về phía trước.

Trả lời:

• Tay kéo căng dây cung
• Khi thả tay thì lực của dây cung tác dụng lên mũi tên làm cho mũi tên bay về phía trước

Câu 3: Viên bi A lăn đến chạm vào viên bi B khiến cho viên bi B đang đứng yên chuyển động. Vậy trường hợp này có xuất hiện lực không, nếu có thì lực xuất hiện lúc nào?

Trả lời:

Trường hợp này có lực xuất hiện, lực xuất hiện lúc hai viên bi va chạm nhau.

Câu 4: Vận động viên nhảy sào cần nhảy qua một mức xà nhất định bằng cây sào. Em hãy cho biết lực nào đã trực tiếp tác dụng để giúp vận động viên nhảy qua xà.

Trả lời:

Khi vận động viên chuẩn bị thả sao ra thì vận động viên chịu tác động chính của hai lực: lực hút của Trái Đất. Nhờ tác dụng lực của sào làm cho vận động viên vượt qua mức xà cần vượt.

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Em hãy trình bày thí nghiệm đo được lực kéo một vật theo phương nằm ngang bằng lực kế lò xo?

Trả lời:

• Chuẩn bị đo lực kéo hộp bút: hộp bút, lực kế lò xo, mặt sàn nhẵn.
• Tiến hành thí nghiệm đo lực kéo hộp bút theo phương nằm ngang bằng lực kế lò xo:
• Bước 1: Chọn lực kế phù hợp: Chọn lực kế có giới hạn đo 5N, có độ chia nhỏ nhất 0,1N
• Bước 2: Điều chỉnh cho kim chỉ thị của lực kế chỉ đúng số 0.
• Bước 3: Cho hộp bút móc vào đầu móc của lực kế. Giữ cố định phần thân của lực kế sao cho lực kế nằm dọc theo phương nằm ngang và tác dụng lực kéo vào hộp bút.
• Bước 4: Đọc và ghi kết quả theo vạch chia gần nhất với chỗ đánh dấu của cái chỉ thị: Ta đo được lực kéo có giá trị bằng 3N.

Câu 2: Em hãy biểu diễn các lực sau:

1. Một người kéo cái hộp với lực 1N và hai người kéo cái hộp với lực 2N.
2. Một xe kéo đang kéo một thùng đồ với lực 500N.

Trả lời:

• Một người kéo cái hộp với lực 1N:

• Hai người kéo cái hộp với lực 2N:

2. Một xe kéo đang kéo một thùng đồ với lực 500N: