CHỦ ĐỀ 11 - CHUYỂN ĐỘNG NHÌN THẤY CỦA MẶT TRỜI, MẶT TRĂNG; HỆ MẶT TRỜI VÀ NGÂN HÀ

BÀI 34 - CÁC HÌNH DẠNG NHÌN THẤY CỦA MẶT TRĂNG

1. NHẬN BIẾT (4 câu)

Câu 1: Mặt Trăng có hình dạng nhìn thấy như thế nào?

Trả lời:

 Các hình dạng nhìn thấy của Mặt Trăng là: Trăng tròn, Trăng khuyết, Trăng bán nguyệt, Trăng lưỡi liềm, không Trăng.

Câu 2: Hãy giải thích các hình dạng nhìn thấy của Mặt Trăng.

Trả lời:

Mỗi thời điểm, phần bề mặt Mặt Trăng hướng về Trái Đất được Mặt Trời chiếu sáng có diện tích khác nhau nên ta thấy hình dạng Mặt Trăng là khác nhau.

Câu 3: Mặt Trăng quay quanh trái Đất một vòng hết bao lâu?

Trả lời:

Mặt Trăng quay quanh trái Đất một vòng hết khoảng một tháng.

Câu 4: Thời gian thay đổi giữa cá hình dạng của Trăng là bao lâu?

Trả lời:

Có những ngày, ta thấy Mặt Trăng tròn, nhưng cũng có ngày ta lại dường như không thấy Mặt Trăng. Từ ngày không trăng đến ngày trăng tròn là khoảng hai tuần. Sau hai tuần tiếp theo, lại đến ngày không trăng. Như vậy, từ ngày không trăng qua ngày trăng tròn, đến ngày không trăng tiếp theo hết khoảng một tháng.

2. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1: Khi nào chúng ta nhìn thấy Trăng tròn?

Trả lời:

Chúng ta nhìn thấy Trăng tròn khi toàn bộ phần được chiếu sáng của Mặt Trăng hướng về Trái Đất.

Câu 2: Khi nào chúng ta nhìn thấy Trăng khuyết?

Trả lời:

Chúng ta nhìn thấy Trăng tròn khi một nửa phần được chiếu sáng của Mặt Trăng hướng về Trái Đất.

Câu 3: Vì sao có những ngày chúng ta không nhìn thấy Mặt Trăng?

Trả lời:

Chúng ta không nhìn thấy Mặt Trăng vì ánh sáng phản xạ từ Mặt Trăng không chiếu tới Trái Đất.

Câu 4: Vì sao Mặt Trời chỉ chiếu sáng được một nửa Mặt Trăng?

Trả lời:

Mặt Trời chỉ chiếu sáng được một nửa Mặt Trăng vì Mặt Trăng hình khối cầu.

3. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Vì sao ban đêm nhìn Mặt Trăng rõ hơn ban ngày?

Trả lời:

• Vì chúng ta có thể nhìn thấy Mặt Trăng là do Mặt Trăng phản chiếu ánh sáng từ Mặt Trời.
• Ánh sáng phản chiếu từ Mặt Trăng đến Trái Đất yếu hơn rất nhiều so với ánh sáng trực tiếp từ Mặt Trời đến Trái Đất. Do đó, ban đêm, ta thấy Mặt Trăng rõ hơn khi thấy nó ban ngày.

Câu 2: Dân gian gọi ngày có Trăng tròn là ngày gì?

Trả lời:

Ngày mà ta thấy Trăng tròn theo dân gian gọi là ngày rằm.

Câu 3: Ta có thể thấy hình dạng nào của Trăng vào ngày đầu tiên của tháng?

Trả lời:

Vào ngày đầu tiên của tháng, ta không nhìn thấy Trăng.

Câu 4: Tại sao ta luôn chỉ quan sát được một phía Mặt Trăng từ Trái Đất?

Trả lời:

Ta luôn chỉ quan sát được một phía Mặt Trăng từ Trái Đất vì thời gian Mặt Trăng quay một vòng quanh trục của nó bằng thời gian Mặt Trăng quay một vòng quanh Trái Đất.

4. VẬN DỤNG CAO (3 câu)

Câu 1: Nhìn hình dưới đây và cho biết hình dạng Trăng này được quan sát vào ngày nào trong tháng?

Trả lời:

Đây là hình dạng Trăng trò, thường quan sát được vào ngày 14 - 15 (ngày rằm) hàng tháng.

Câu 2: Mặt Trăng có ảnh hưởng như thế nào tới Trái Đất?

Trả lời:

Mặt trăng có ảnh hưởng không thể phủ nhận đối với thủy triều của Trái đất. Lực hấp dẫn của nó gây ra sự dâng lên và hạ xuống ở mực nước biển của hành tinh chúng ta.

Câu 3: Điều gì sẽ xảy ra nếu Trái Đất vắng bóng Mặt Trăng?

Trả lời:

• Điều đầu tiên nếu Trái Đất không có Mặt Trăng là thủy triều sẽ nhỏ hơn.
• Trục của Trái đất sẽ thay đổi. Khi đó, khí hậu sẽ có những thay đổi lớn.
• Bầu trời sẽ tối hơn nhiều vào ban đêm.
• Trái Đất sẽ quay nhanh hơn ®thời gian ban ngày sẽ ngắn hơn.
• Nếu không có ánh trăng, nhiều loài động vật sống về đêm sẽ gặp khó khăn trong việc định hướng vào ban đêm.
• Làm thay đổi mực nước của các đại dương.
• Ảnh hưởng đến một số động vật sống dưới nước dựa vào chu kỳ Mặt Trăng để sinh sản.