[Cánh diều] Giáo án Địa lí 6 bài 5: Trái đất trong hệ mặt trời. Hình dạng và kích thước của Trái đất (1 tiết)

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV có thể cho cả lớp quan sát hình 5.1 SGK và xem video clip về hệ Mặt Trời, sau đó chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm 4-6 HS tìm hiểu và  trả lời theo Phiếu học tập một số câu hỏi sau:

+ Hệ Mặt Trời bao gồm những hành tinh nào?

+ Mặt Trời có đặc điểm gì?

+ Hành tinh nào nhỏ nhất? Hành tinh nào lớn nhất?

+ Trái Đất ở vị trí thứ mấy trong hệ Mặt Trời tính từ ngoài vào?

- GV giao nhiệm vụ và HS thực hiện theo phiếu học tập.

- GV đặt tiếp câu hỏi cho cả lớp: Theo em, tại sao trong hệ Mặt trời, chỉ có Trái Đất tồn tại sự sống?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn, HS đọc SGK, thảo luận và thực hiện yêu cầu.

- GV theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Dự kiến sản phẩm:

+ Hệ MT gồm 8 hành tinh (HS tự kể tên). Thủy tinh là hành tinh nhỏ nhất.

+ Mặt trời là ngôi sao tự phát sáng, khối lượng chiếm tới 99,8% khối lượng của toàn bộ hệ MT. Đường kính của MT gấp 109 lần đường kính của Trái Đất. Các hành tinh đều chuyển động quanh hệ Mặt Trời.

+ Trái Đất nằm ở vị trí thứ 3 trong hệ MT.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV gọi HS trả lời câu hỏi.

- GV gọi HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.  

GV chuẩn kiến thức và bổ sung:

Sự sống trên Trái Đất có rất nhiều nguyên nhân:

– Kích thước vừa phải (chỉ lớn hơn Kim tinh một chút), tỉ trọng vừa phải (chỉ hơn Thuỷ tinh một chút).

– Khoảng cách vừa phải so với Mặt Trời, đủ để nước có thể tồn tại được ở dạng và nhiệt đến từ Mặt Trời cũng là vừa đủ cho sự sống tồn tại. - Khối lượng vừa phải của Trái Đất đủ để giữ lại một bầu khí quyển giàu ô-xy, không quá đậm đặc và cũng không quá loãng.

- Sự chuyển động quanh trục đã giúp bề mặt Trái Đất không quá nóng và cũng không quá lạnh, tạo ra sự điều hoà nhiệt độ giữa ngày và đêm.

1.     Trái Đất trong hệ Mặt trời

- Hệ Mặt Trời gồm có 8 hành tinh, Trái Đất nằm ở vị trí thứ 3 trong theo thứ tự xa dần mặt trời.

- Mặt trời nằm ở trung tâm của hệ Mặt Trời, là ngôi sao lớn, tự phát ra ánh sáng.

- Trái Đất là hành tinh duy nhất trong hệ Mặt Trời có sự sống

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS quan sát SGK, thảo luận theo cặp đôi và trả lời câu hỏi:

+ Tại sao khi đứng ở trên cao người ta có thể nhìn thấy những con tàu ngoài xa đang lênh đênh trên mặt nước biển?

+  Tại sao nhìn con tàu ngoài khơi xa qua kính viễn vọng, ta thấy boong tàu gần như đang bị chìm trong nước biển, Do dạng hình cầu của Trái Đất). trong sự thật thì không phải thế?

- GV yêu cầu HS quan sát tiếp hình 5.4 và đặt tiếp câu hỏi:

+ Bán kính ở cực của Trái Đất và bán kính xích đạo khác nhau ở điểm nào?

+ Em có nhận xét gì về bán kính Trái Đất?

+ Việc xác định được hình dạng và kích thước Trái Đất có ý nghĩa gì đối với đời sống của con người?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn, HS đọc SGK, thảo luận và thực hiện yêu cầu.

- GV theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Dự kiến sản phẩm:

- Vì Trái đất có hình cầu nên khi đứng trên cao, hìn xuống hai bên đều thấp hơn nên chúng ta có thể quan sát dễ dàng những con tàu ngoài xa đang lênh đênh trên mặt nước biển.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV gọi HS trả lời câu hỏi.

- GV gọi HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.      

- GV  mở rộng kiến thức cho HS: Trái Đất không hẳn là một hình cầu lí tưởng mà hơi dẹt ở hai đầu. Chính vì vậy, các nhà khoa học đưa ra tên gọi đúng hình dạng Trái Đất là e-lip-xô-it.

2. Hình dạng và kích thước của Trái Đất

- Hình dạng: Hình cầu

- Kích thước:

+ Trái Đất có kích thước rất lớn,có sự chênh lệch giữa  bán kính ở xích đạo và bán kính ở cực.

+ Kích thước của Trái Đất có ý nghĩa quan trọng: xác định được tọa độ các điểm trên TĐ, khoảng cách giữa các điểm….