Câu hỏi tự luận địa lí 11 chân trời sáng tạo Phần 2: Địa lí khu vực và quốc gia – liên bang nga

ÔN TẬP PHẦN 2

ĐỊA LÍ KHU VỰC VÀ QUỐC GIA – LIÊN BANG NGA

Câu 1: Quan sát Bản đồ tự nhiên Liên bang Nga và kể tên những quốc gia tiếp giáp với Liên bang Nga.

Trả lời:

Những quốc gia tiếp giáp với Liên bang Nga là: Na Uy, Phần Lan, Thụy Điển, Lat-vi-a, Lít-va, Bê-la-rút, U-crai-na, Ca-dắc-xtan, Mông Cổ, Trung Quốc.

Câu 2: Quan sát Bản đồ tự nhiên Liên bang Nga và kể tên những quốc gia tiếp giáp với Liên bang Nga.

Trả lời:

Những quốc gia tiếp giáp với Liên bang Nga là: Na Uy, Phần Lan, Thụy Điển, Lat-vi-a, Lít-va, Bê-la-rút, U-crai-na, Ca-dắc-xtan, Mông Cổ, Trung Quốc.

Câu 3: Kể tên các đô thị từ 5 triệu người đến dưới 10 triệu người dựa vào Bản đồ phân bố dân cư và một số đô thị ở Liên bang Nga năm 2020.

Trả lời:

Các đô thị từ 5 triệu người đến dưới 10 triệu người là: Xanh Pê-téc-bua.

Câu 4: Trình bày đặc điểm nổi bật về phạm vi lãnh thổ và vị trí địa lí của Liên bang Nga. Phạm vi lãnh thổ và vị trí địa lí đó đã ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội của khu vực như thế nào?

Trả lời:

* Đặc điểm phạm vi lãnh thổ:

- Có diện tích lớn nhất thế giới (khoảng 17 triệu km2). - Có diện tích lớn nhất thế giới (khoảng 17 triệu km2).

- Lãnh thổ Liên bang Nga gồm phần lớn đồng bằng Đông - Lãnh thổ Liên bang Nga gồm phần lớn đồng bằng Đông  u và toàn bộ phần Bắc Á.

- Đường biên giới trên đất liền của Liên bang Nga dài khoảng 20000 km và đường bờ biển gần 38000 km. - Đường biên giới trên đất liền của Liên bang Nga dài khoảng 20000 km và đường bờ biển gần 38000 km.

* Đặc điểm vị trí địa lí:

- Nằm ở phía bắc lục địa Á - - Nằm ở phía bắc lục địa Á -  u.

- Lãnh thổ trên đất liền: kéo dài từ khoảng vĩ độ 41°B đến vĩ độ 77°B và từ khoảng kinh độ 27°Đ đến kinh độ 169°T. - Lãnh thổ trên đất liền: kéo dài từ khoảng vĩ độ 41°B đến vĩ độ 77°B và từ khoảng kinh độ 27°Đ đến kinh độ 169°T.

- Tiếp giáp:  - Tiếp giáp:

+ Phía bắc: Bắc Băng Dương. + Phía bắc: Bắc Băng Dương.

+ Phía đông: Thái Bình Dương. + Phía đông: Thái Bình Dương.

+ Nhiều biển: biển Ba-ren, biển Ca-ra, biển Ô-khốt,... + Nhiều biển: biển Ba-ren, biển Ca-ra, biển Ô-khốt,...

+ Phía tây: Các nước khu vực Đông và Bắc + Phía tây: Các nước khu vực Đông và Bắc  u

+ Phía nam: Các nước thuộc khu vực Tây Á, Trung Á và Đông Bắc Á + Phía nam: Các nước thuộc khu vực Tây Á, Trung Á và Đông Bắc Á

+ Riêng tỉnh Ca-li-nin-grát nằm biệt lập ở phía tây. + Riêng tỉnh Ca-li-nin-grát nằm biệt lập ở phía tây.

* Ảnh hưởng của phạm vi lãnh thổ và vị trí địa lí:

- Thuận lợi: giúp Liên bang Nga có thể giao thương thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội với các quốc gia châu - Thuận lợi: giúp Liên bang Nga có thể giao thương thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội với các quốc gia châu  u, châu Á và cả Bắc Phi, Bắc Mỹ.

- Khó khăn: phần lớn lãnh thổ Liên bang Nga nằm trong khu vực có khí hậu không thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội. - Khó khăn: phần lớn lãnh thổ Liên bang Nga nằm trong khu vực có khí hậu không thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội.

Câu 5: Khí hậu và sông, hồ ở Liên bang Nga có những nét đặc trưng gì? Những nét đặc trưng đó đã ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế - xã hội của lãnh thổ này?

Trả lời:

* Khí hậu: Chủ yếu thuộc đới khí hậu ôn đới và có sự phân hóa giữa các miền:

- Phần lớn lãnh thổ có khí hậu ôn đới lục địa nhưng phía tây ôn hoà hơn phía đông - Phần lớn lãnh thổ có khí hậu ôn đới lục địa nhưng phía tây ôn hoà hơn phía đông

- Vùng ven Bắc Băng Dương có khí hậu cực và cận cực lạnh giá quanh năm. - Vùng ven Bắc Băng Dương có khí hậu cực và cận cực lạnh giá quanh năm.

- Ven Thái Bình Dương có khí hậu ôn đới gió mùa. - Ven Thái Bình Dương có khí hậu ôn đới gió mùa.

- Một bộ phận lãnh thổ phía nam có khí hậu cận nhiệt. - Một bộ phận lãnh thổ phía nam có khí hậu cận nhiệt.

→ Ảnh hưởng: Nhiều vùng rộng lớn có khí hậu băng giá hoặc khô hạn, gây nhiều trở ngại trong sinh hoạt và sản xuất.

* Sông, hồ:

- Có nhiều sông lớn, như: sông Von-ga, sông Ô-bi, sông Lê-na, sông Lê-nit-xây,..  - Có nhiều sông lớn, như: sông Von-ga, sông Ô-bi, sông Lê-na, sông Lê-nit-xây,..

- Phần lớn các con sông tập trung ở phía đông dãy Uran, có hướng chảy chủ yếu từ nam lên bắc và đổ vào Bắc Băng Dương. - Phần lớn các con sông tập trung ở phía đông dãy Uran, có hướng chảy chủ yếu từ nam lên bắc và đổ vào Bắc Băng Dương.

- Có nhiều hồ lớn, trong đó, Bai-can là hồ nước ngọt sâu nhất thế giới với độ sâu hơn 1700 m. - Có nhiều hồ lớn, trong đó, Bai-can là hồ nước ngọt sâu nhất thế giới với độ sâu hơn 1700 m.

→ Ảnh hưởng:

- Thuận lợi: - Thuận lợi:

+ Có giá trị về nhiều mặt như thuỷ điện, tưới tiêu, du lịch,..  + Có giá trị về nhiều mặt như thuỷ điện, tưới tiêu, du lịch,..

+ Trong đó, trữ năng thuỷ điện của Liên bang Nga đứng hàng đầu thế giới. + Trong đó, trữ năng thuỷ điện của Liên bang Nga đứng hàng đầu thế giới.

- Khó khăn: Hầu hết các sông của Liên bang Nga đều bị đóng băng do mùa đông lạnh giá, làm cho giao thông đường sông ít phát triển. - Khó khăn: Hầu hết các sông của Liên bang Nga đều bị đóng băng do mùa đông lạnh giá, làm cho giao thông đường sông ít phát triển.

Câu 6: Trình bày đặc điểm dân cư của Liên bang Nga. Cho biết, đặc điểm dân cư ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế xã hội của Liên bang Nga?

Trả lời:

* Đặc điểm dân cư:

- Quy mô dân số:  - Quy mô dân số:

+ Là nước đông dân, năm 2020, dân số Liên bang Nga đạt 145,9 triệu người. + Là nước đông dân, năm 2020, dân số Liên bang Nga đạt 145,9 triệu người.

+ Những năm gần đây, số dân của Liên bang Nga tăng chậm, thậm chí có giai đoạn giảm do tỷ lệ sinh giảm mạnh và một phần do người Nga di cư ra nước ngoài. + Những năm gần đây, số dân của Liên bang Nga tăng chậm, thậm chí có giai đoạn giảm do tỷ lệ sinh giảm mạnh và một phần do người Nga di cư ra nước ngoài.

- Tỉ lệ dân thành thị khá cao: khoảng 74,8% năm 2020; có 15 thành phố trên 1 triệu dân, trong đó Mát-xcơ-va và Xanh Pê-téc-bua là những thành phố tập trung đông dân cư nhất. - Tỉ lệ dân thành thị khá cao: khoảng 74,8% năm 2020; có 15 thành phố trên 1 triệu dân, trong đó Mát-xcơ-va và Xanh Pê-téc-bua là những thành phố tập trung đông dân cư nhất.

- Cơ cấu dân số:  - Cơ cấu dân số:

+ Có cơ cấu dân số già, tỉ lệ người từ 0 - 14 tuổi có xu hướng giảm, tỉ lệ người từ 65 tuổi trở lên ngày càng tăng.  + Có cơ cấu dân số già, tỉ lệ người từ 0 - 14 tuổi có xu hướng giảm, tỉ lệ người từ 65 tuổi trở lên ngày càng tăng.

+ Có số nữ nhiều hơn số nam, đặc biệt ở các nhóm tuổi cao. + Có số nữ nhiều hơn số nam, đặc biệt ở các nhóm tuổi cao.

- Mật độ dân số trung bình rất thấp, chưa đến 9 người/km2 (năm 2020) - Mật độ dân số trung bình rất thấp, chưa đến 9 người/km2 (năm 2020)

- Dân cư phân bố tập trung chủ yếu ở phần lãnh thổ thuộc châu - Dân cư phân bố tập trung chủ yếu ở phần lãnh thổ thuộc châu  u và Nam Xibia; tại các vùng khác, dân cư rất thưa thớt.

- Thành phần tộc người:  - Thành phần tộc người:

+ Có khoảng 100 dân tộc, trong đó người Nga chiếm hơn 80% dân số.  + Có khoảng 100 dân tộc, trong đó người Nga chiếm hơn 80% dân số.

+ Ngoài ra còn có người Tác-ta, Chu-vát,... + Ngoài ra còn có người Tác-ta, Chu-vát,...

→ Ảnh hưởng:

- Thuận lợi:  - Thuận lợi:

+ Dân số đông cung cấp nguồn lao động dồi dào và thị trường tiêu thụ rộng, qua đó thúc đẩy sự phát triển của kinh tế. + Dân số đông cung cấp nguồn lao động dồi dào và thị trường tiêu thụ rộng, qua đó thúc đẩy sự phát triển của kinh tế.

+ Thành phần tộc người đa dạng tạo nên sự đa dạng về văn hóa. + Thành phần tộc người đa dạng tạo nên sự đa dạng về văn hóa.

- Khó khăn:  - Khó khăn:

+ Tỉ lệ dân gia tăng dân số tự nhiên thấp và cơ cấu dân số già đã và đang đặt Liên bang Nga đứng trước nhiều khó khăn, như: vấn đề thiếu hụt nguồn lao động trong tương lai; chi phí phúc lợi xã hội tăng,… + Tỉ lệ dân gia tăng dân số tự nhiên thấp và cơ cấu dân số già đã và đang đặt Liên bang Nga đứng trước nhiều khó khăn, như: vấn đề thiếu hụt nguồn lao động trong tương lai; chi phí phúc lợi xã hội tăng,…

+ Dân cư phân bố không đồng đều giữa các khu vực đặt ra vấn đề về sử dụng lao động và khai thác tài nguyên hiệu quả của Liên bang Nga. + Dân cư phân bố không đồng đều giữa các khu vực đặt ra vấn đề về sử dụng lao động và khai thác tài nguyên hiệu quả của Liên bang Nga.

+ Thành phần tộc người đa dạng cũng gây một số khó khăn trong quá trình quản lí xã hội. + Thành phần tộc người đa dạng cũng gây một số khó khăn trong quá trình quản lí xã hội.

Câu 7: Tại sao dân cư Liên bang Nga tập trung đông chủ yếu ở vùng ở vùng Đồng bằng Đông Âu còn dân cư phân bố ở phần lãnh thổ phía Bắc, Tây lại thưa thớt?

Trả lời: 

Dân cư tập trung chủ yếu ở vùng Đồng bằng Đông Âu là do:

- Đây là khu vực có các điều kiện tự nhiên thuận lợi cho cư trú - sinh hoạt, tập trung nhiều trung tâm công nghiệp của Liên bang Nga,... - Đây là khu vực có các điều kiện tự nhiên thuận lợi cho cư trú - sinh hoạt, tập trung nhiều trung tâm công nghiệp của Liên bang Nga,...

- Phần lãnh thổ phía Bắc, Tây của Liên Bang Nga có khí hậu cực lạnh giá, khắc nghiệt, địa hình núi cao,… nên khó khăn cho đời sống, phát triển kinh tế. - Phần lãnh thổ phía Bắc, Tây của Liên Bang Nga có khí hậu cực lạnh giá, khắc nghiệt, địa hình núi cao,… nên khó khăn cho đời sống, phát triển kinh tế.

Câu 8: Giải thích lí do vì sao số dân của Liên bang Nga giai đoạn từ 1991 – 2020 lại giảm?

Trả lời:

Số dân của Liên bang Nga giai đoạn từ 1991 – 2020 lại giảm vì:

- Tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số Liên bang Nga thấp (0,05%), tỉ suất sinh thấp mà tỉ suất tử thô lại cao.  - Tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số Liên bang Nga thấp (0,05%), tỉ suất sinh thấp mà tỉ suất tử thô lại cao.

- Hệ thống y tế còn thiếu nguồn lực và tình trạng di dân ra nước ngoài. - Hệ thống y tế còn thiếu nguồn lực và tình trạng di dân ra nước ngoài.

- Tình hình chính trị không ổn định, nên nhiều người Nga đã di cư ra nước ngoài sinh sống làm giảm đáng kể số lượng dân. - Tình hình chính trị không ổn định, nên nhiều người Nga đã di cư ra nước ngoài sinh sống làm giảm đáng kể số lượng dân.

- Năm 2019 – 2020: dịch COVID-19 bùng phát khiến hơn 2,4 triệu người Nga tử vong vì căn bệnh này - Năm 2019 – 2020: dịch COVID-19 bùng phát khiến hơn 2,4 triệu người Nga tử vong vì căn bệnh này

Câu 9: Vì sao khí hậu Liên bang Nga, nhất là phần thuộc châu Á rất lạnh và khắc nghiệt?

Trả lời:

Khí hậu liên bang Nga rất lạnh vì nằm ở phía bắc, phía tây và phía đông của Nam bán cầu, phần lớn nước Nga nằm gần Bắc Cực hơn so với đường xích đạo. Khoảng hai phần ba biên giới bị giới hạn bởi nước biển và hầu như các bờ biển phía bắc đều nằm trên Vòng Bắc Cực nên rất lạnh.

Câu 10: Giải thích tại sao vấn đề thiếu nguồn lao động lại là vấn đề về dân số mà Liên bang Nga đang quan tâm nhất hiện nay?

Trả lời:

- Dân số Liên bang Nga có xu hướng giảm dần, gia tăng tự nhiên ở chỉ số âm kết hợp với số người di cư ra nước ngoài đông. - Dân số Liên bang Nga có xu hướng giảm dần, gia tăng tự nhiên ở chỉ số âm kết hợp với số người di cư ra nước ngoài đông.

- Dân số suy giảm, tỷ lệ trẻ em (dưới 15 tuổi) và tỉ lệ dân số trong độ tuổi lao động giảm gây nên vấn đề thiếu hụt nguồn lao động cho phát triển kinh tế. - Dân số suy giảm, tỷ lệ trẻ em (dưới 15 tuổi) và tỉ lệ dân số trong độ tuổi lao động giảm gây nên vấn đề thiếu hụt nguồn lao động cho phát triển kinh tế.

→ Trở thành vấn đề dân số đang được Liên bang Nga hết sức quan tâm hiện nay.

Câu 11: Chứng minh Nga có được lãnh thổ rộng lớn như hiện nay là do những cuộc chiến tranh xâm lược để bảo vệ trái tim Mát-xcơ-va từ thời xưa?

Trả lời: 

- Từ thời Sa hoàng Ivan Bạo chúa, Nga liên tục mở rộng các cuộc chiến tranh xâm lược nhằm thôn tính càng nhiều đất đai để tạo một vùng đệm khổng lồ cho thủ đô Mát-xcơ-va. - Từ thời Sa hoàng Ivan Bạo chúa, Nga liên tục mở rộng các cuộc chiến tranh xâm lược nhằm thôn tính càng nhiều đất đai để tạo một vùng đệm khổng lồ cho thủ đô Mát-xcơ-va.

- Các đội quân muốn xâm chiếm Nga đều phải trải qua khí hậu khắc nghiệt của mùa đông nước Nga. Nga tận dụng được những yếu tố mà thiên nhiên đã dành cho quốc gia của mình để tránh khỏi những cuộc xâm chiếm của các thế lực đang nhằm vào thủ đô Mát-xcơ-va. - Các đội quân muốn xâm chiếm Nga đều phải trải qua khí hậu khắc nghiệt của mùa đông nước Nga. Nga tận dụng được những yếu tố mà thiên nhiên đã dành cho quốc gia của mình để tránh khỏi những cuộc xâm chiếm của các thế lực đang nhằm vào thủ đô Mát-xcơ-va.

- Sa hoàng Peter Đại đế đã liên tục gây chiến với đế quốc Thụy Điển trong suốt 20 năm nhằm giành lại thành phố cảng Xanh Pê-téc-bua. - Sa hoàng Peter Đại đế đã liên tục gây chiến với đế quốc Thụy Điển trong suốt 20 năm nhằm giành lại thành phố cảng Xanh Pê-téc-bua.

- Các đời Sa hoàng luôn tìm cách xâm lược Crưm chiếm cảng Xê-va-xtô-pôn, mở đường cho Nga đến biển Đen. - Các đời Sa hoàng luôn tìm cách xâm lược Crưm chiếm cảng Xê-va-xtô-pôn, mở đường cho Nga đến biển Đen.

- Ở phía Đông, Nga chèn ép nhà Thanh của Trung Hoa đóng chiếm cảng Vla-đi-vô-xtốc ở Mãn Châu, ép các cảng biển Trung Hoa ở Liêu Ninh, Hồ Bắc, Sơn Đông để mở rộng thuộc địa. - Ở phía Đông, Nga chèn ép nhà Thanh của Trung Hoa đóng chiếm cảng Vla-đi-vô-xtốc ở Mãn Châu, ép các cảng biển Trung Hoa ở Liêu Ninh, Hồ Bắc, Sơn Đông để mở rộng thuộc địa.

Câu 12: Tại sao lại nói Nga là quốc gia có trình độ học vấn cao và đạt được rất nhiều thành tựu trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là hàng không vũ trụ?

Trả lời:

Nói Nga là quốc gia có trình độ học vấn cao và đạt được rất nhiều thành tựu trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là hàng không vũ trụ vì

- Ngày 4/10/1957, Liên Xô phóng thành công vệ tinh nhân tạo đầu tiên Sputnik 1 lên quỹ đạo, mở ra kỷ nguyên chinh phục không gian cho loài người. Cũng trong năm 1957, Liên Xô phóng tiếp Sputnik 2 đưa sinh vật sống đầu tiên là chú chó Laika ra ngoài không gian. - Ngày 4/10/1957, Liên Xô phóng thành công vệ tinh nhân tạo đầu tiên Sputnik 1 lên quỹ đạo, mở ra kỷ nguyên chinh phục không gian cho loài người. Cũng trong năm 1957, Liên Xô phóng tiếp Sputnik 2 đưa sinh vật sống đầu tiên là chú chó Laika ra ngoài không gian.

- Ngày 12/4/1961, phi hành gia người Liên Xô đã trở thành người đầu tiên trên thế giới bay vào không gian trên con tàu vũ trụ Vostok 1. - Ngày 12/4/1961, phi hành gia người Liên Xô đã trở thành người đầu tiên trên thế giới bay vào không gian trên con tàu vũ trụ Vostok 1.

Câu 13: Liên bang Nga có những ngành công nghiệp nào? Nêu những đặc điểm nổi bật của một số ngành công nghiệp và lấy ví dụ minh họa.

Trả lời:

* Đặc điểm chung:

- Ngành công nghiệp chiếm tỷ trọng gần 30% trong cơ cấu GDP của Liên bang Nga (năm 2020). - Ngành công nghiệp chiếm tỷ trọng gần 30% trong cơ cấu GDP của Liên bang Nga (năm 2020).

- Nhờ những thuận lợi về vị trí địa lí, nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào, có giá trị cao, cơ sở hạ tầng, khoa học - kĩ thuật hiện đại nên ngành công nghiệp Liên bang Nga phát triển với nhiều trung tâm công nghiệp lớn, tập trung chủ yếu ở phía tây lãnh thổ. - Nhờ những thuận lợi về vị trí địa lí, nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào, có giá trị cao, cơ sở hạ tầng, khoa học - kĩ thuật hiện đại nên ngành công nghiệp Liên bang Nga phát triển với nhiều trung tâm công nghiệp lớn, tập trung chủ yếu ở phía tây lãnh thổ.

- Cơ cấu ngành công nghiệp đa dạng, bao gồm các ngành công nghiệp truyền thống và hiện đại, nhiều sản phẩm công nghiệp của quốc gia này đứng hàng đầu thế giới. - Cơ cấu ngành công nghiệp đa dạng, bao gồm các ngành công nghiệp truyền thống và hiện đại, nhiều sản phẩm công nghiệp của quốc gia này đứng hàng đầu thế giới.

- Các ngành công nghiệp nổi bật của Liên bang Nga là: khai thác khoáng sản, chế biến đá quý và kim loại, chế tạo máy bay, hàng không vũ trụ, điện tử - tin học, công nghiệp quốc phòng, cơ khí,... - Các ngành công nghiệp nổi bật của Liên bang Nga là: khai thác khoáng sản, chế biến đá quý và kim loại, chế tạo máy bay, hàng không vũ trụ, điện tử - tin học, công nghiệp quốc phòng, cơ khí,...

* Đặc điểm của một số ngành công nghiệp ở Liên bang Nga:

- Công nghiệp khai thác dầu khí: - Công nghiệp khai thác dầu khí:

+ Là ngành mũi nhọn, đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế. + Là ngành mũi nhọn, đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế.

+ Tập trung chủ yếu ở đồng bằng Tây Xibia, khu vực dãy Uran,... + Tập trung chủ yếu ở đồng bằng Tây Xibia, khu vực dãy Uran,...

- Công nghiệp cơ khí:  - Công nghiệp cơ khí:

+ Là ngành công nghiệp hàng đầu, chiếm gần 30% trong cơ cấu ngành công nghiệp. + Là ngành công nghiệp hàng đầu, chiếm gần 30% trong cơ cấu ngành công nghiệp.

+ Tập trung chủ yếu ở Mát-xcơ-va, Xanh Pê-téc-bua, Ê-ca-tê-rin-bua, Ni-giơ-nhi Lô-gô-rốt. + Tập trung chủ yếu ở Mát-xcơ-va, Xanh Pê-téc-bua, Ê-ca-tê-rin-bua, Ni-giơ-nhi Lô-gô-rốt.

+ Một số sản phẩm nổi bật: rô-bốt, thiết bị, máy nông nghiệp, máy bay, đóng tàu,… + Một số sản phẩm nổi bật: rô-bốt, thiết bị, máy nông nghiệp, máy bay, đóng tàu,…

- Liên bang Nga là một trong các cường quốc hàng đầu thế giới về công nghiệp hàng không vũ trụ, công nghiệp quốc phòng, năng lượng nguyên tử. - Liên bang Nga là một trong các cường quốc hàng đầu thế giới về công nghiệp hàng không vũ trụ, công nghiệp quốc phòng, năng lượng nguyên tử.

- Công nghiệp điện tử - tin học, công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng, công nghiệp chế biến, hóa chất,… cũng được phát triển ở nhiều trung tâm công nghiệp của Liên bang Nga. - Công nghiệp điện tử - tin học, công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng, công nghiệp chế biến, hóa chất,… cũng được phát triển ở nhiều trung tâm công nghiệp của Liên bang Nga.

Câu 14: Giải thích lí do tại sao sản xuất nông nghiệp ở Nga rất phát triển? Trình bày sự phân bố của ngành nông nghiệp và phân tích vai trò của ngành nông nghiệp trong nền kinh tế Liên Bang Nga.

Trả lời:

* Sản xuất nông nghiệp ở Liên bang Nga rất phát triển, do:

- Diện tích đất nông nghiệp lớn, chiếm hơn 13% diện tích lãnh thổ. - Diện tích đất nông nghiệp lớn, chiếm hơn 13% diện tích lãnh thổ.

- Khí hậu và đất đai phân hóa đa dạng, tạo điều kiện phát triển nhiều loại cây trồng và vật nuôi khác nhau - Khí hậu và đất đai phân hóa đa dạng, tạo điều kiện phát triển nhiều loại cây trồng và vật nuôi khác nhau

- Chính phủ đầu tư nguồn lực lớn vào việc phát triển và hiện đại hoá nông nghiệp, sử dụng máy móc, thiết bị và công nghệ tiên tiến vào sản xuất. - Chính phủ đầu tư nguồn lực lớn vào việc phát triển và hiện đại hoá nông nghiệp, sử dụng máy móc, thiết bị và công nghệ tiên tiến vào sản xuất.

* Sản xuất nông nghiệp phát triển chủ yếu ở phần lãnh thổ phía tây, thuộc đồng bằng Đông  u, Tây Xi-bia.

* Vai trò của ngành nông nghiệp: Ngành nông nghiệp chiếm khoảng 4% GDP của Liên bang Nga (năm 2020) và đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của quốc gia này:

- Về trồng trọt:  - Về trồng trọt:

+ Nhiều mặt hàng nông sản có sản lượng hàng đầu thế giới, như: lúa mì, lúa mạch, hướng dương, khoai tây,...  + Nhiều mặt hàng nông sản có sản lượng hàng đầu thế giới, như: lúa mì, lúa mạch, hướng dương, khoai tây,...

+ Liêng Bang là quốc gia xuất khẩu lúa mì lớn nhất thế giới. + Liêng Bang là quốc gia xuất khẩu lúa mì lớn nhất thế giới.

- Về chăn nuôi:  - Về chăn nuôi:

+ Tổng đàn gia súc của Liên bang Nga lớn, đạt khoảng 18 triệu con (năm 2020) với các vật nuôi đa dạng như bò, lợn, gia cầm, cừu, hươu,...  + Tổng đàn gia súc của Liên bang Nga lớn, đạt khoảng 18 triệu con (năm 2020) với các vật nuôi đa dạng như bò, lợn, gia cầm, cừu, hươu,...

+ Sản phẩm ngành chăn nuôi xuất khẩu sang nhiều quốc gia trên thế giới như Trung Quốc, Ca-dắc-xtan,… + Sản phẩm ngành chăn nuôi xuất khẩu sang nhiều quốc gia trên thế giới như Trung Quốc, Ca-dắc-xtan,…

- Về lâm nghiệp:  - Về lâm nghiệp:

+ Liên bang Nga có diện tích rừng lớn nhất thế giới: khoảng 815 triệu ha đất có rừng (chiếm 49,8% diện tích lãnh thổ), trong đó gần 416 triệu ha là rừng sản xuất + Liên bang Nga có diện tích rừng lớn nhất thế giới: khoảng 815 triệu ha đất có rừng (chiếm 49,8% diện tích lãnh thổ), trong đó gần 416 triệu ha là rừng sản xuất

+ Hàng năm, ngành khai thác và chế biến lâm sản mang lại nguồn thu đáng kể cho nền kinh tế với các sản phẩm chủ yếu là: gỗ tròn, giấy và bột giấy,... + Hàng năm, ngành khai thác và chế biến lâm sản mang lại nguồn thu đáng kể cho nền kinh tế với các sản phẩm chủ yếu là: gỗ tròn, giấy và bột giấy,...

- Ngành khai thác thuỷ sản: - Ngành khai thác thuỷ sản:

+ Phát triển và có đóng góp đáng kể cho ngành kinh tế: tạo ra hơn 60.000 việc làm, đóng góp doanh thu đáng kể cho nền kinh tế. + Phát triển và có đóng góp đáng kể cho ngành kinh tế: tạo ra hơn 60.000 việc làm, đóng góp doanh thu đáng kể cho nền kinh tế.

+ Ngành đánh bắt phát triển mạnh với trung tâm là vùng Viễn Đông + Ngành đánh bắt phát triển mạnh với trung tâm là vùng Viễn Đông

+ Các sản phẩm của ngành đánh bắt và nuôi trồng thuỷ sản là cá hồi, cá trích, cá bơn, cá tuyết,... + Các sản phẩm của ngành đánh bắt và nuôi trồng thuỷ sản là cá hồi, cá trích, cá bơn, cá tuyết,...

Câu 15: Trình bày những nét đặc trưng về ngành giao thông vận tải của Liên bang Nga.

Trả lời:

Tất cả các loại hình giao thông vận tải đều được chú trọng phát triển:

* Đường sắt:

- Mạng lưới đường sắt phát triển với hơn 85 000 km đường sắt.  - Mạng lưới đường sắt phát triển với hơn 85 000 km đường sắt.

- Tuyến đường sắt xuyên Xibia là tuyến đường sắt dài nhất thế giới, đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy kinh tế lãnh thổ phía đông. - Tuyến đường sắt xuyên Xibia là tuyến đường sắt dài nhất thế giới, đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy kinh tế lãnh thổ phía đông.

* Đường ô tô:

- Mạng lưới đường ô tô với chiều dài hơn 940000 km - Mạng lưới đường ô tô với chiều dài hơn 940000 km

- Nhiều hệ thống đường cao tốc phát triển, chất lượng đường được nâng cấp, phân bố chủ yếu ở phần lãnh thổ phía tây. - Nhiều hệ thống đường cao tốc phát triển, chất lượng đường được nâng cấp, phân bố chủ yếu ở phần lãnh thổ phía tây.

* Đường hàng không:

- Chú trọng phát triển để kết nối các vùng trong nước và các nước trên thế giới.  - Chú trọng phát triển để kết nối các vùng trong nước và các nước trên thế giới.

- Một số sân bay lớn như Sê-rê-mê-tê-vô, Đô-mô-đê-vô, Pun-cô-vô,... - Một số sân bay lớn như Sê-rê-mê-tê-vô, Đô-mô-đê-vô, Pun-cô-vô,...

* Đường biển, đường sông: Giao thông vận tải đường biển đóng vai trò quan trọng trong giao thương với các nước trên thế giới.

- Liên bang Nga là quốc gia có đội tàu phá băng lớn, giúp cho việc khai thác tài nguyên vùng thềm lục địa ở Bắc Cực đạt hiệu quả cao. - Liên bang Nga là quốc gia có đội tàu phá băng lớn, giúp cho việc khai thác tài nguyên vùng thềm lục địa ở Bắc Cực đạt hiệu quả cao.

- Đường sông tuy có chiều dài hơn 95.000 km nhưng do ảnh hưởng của khí hậu nên khả năng phát triển còn hạn chế. - Đường sông tuy có chiều dài hơn 95.000 km nhưng do ảnh hưởng của khí hậu nên khả năng phát triển còn hạn chế.

- Một số cảng biển lớn, như Xanh Pê-téc-bua, Vla-đi-vô-xtốc, Ma-ga-đan,... - Một số cảng biển lớn, như Xanh Pê-téc-bua, Vla-đi-vô-xtốc, Ma-ga-đan,...

* Giao thông công cộng:

- Tại các khu vực đô thị, Liên bang Nga chú trọng xây dựng hệ thống giao thông công cộng. - Tại các khu vực đô thị, Liên bang Nga chú trọng xây dựng hệ thống giao thông công cộng.

- Nhiều công nghệ hiện đại được đẩy mạnh áp dụng. - Nhiều công nghệ hiện đại được đẩy mạnh áp dụng.

* Đối với các khu vực có khí hậu khắc nghiệt, tuyết bao phủ thường xuyên thì phổ biến là các loại xe trượt tuyết.

Câu 16: Trình bày tình hình phát triển và phân bố của tài chính ngân hàng và ngành du lịch ở Liên bang Nga.

Trả lời:

* Tài chính ngân hàng:

- Có những bước phát triển vượt bậc với nhiều hoạt động sôi nổi như thị trường trái phiếu, chứng khoán,… tác động đến sự phát triển kinh tế quốc gia. - Có những bước phát triển vượt bậc với nhiều hoạt động sôi nổi như thị trường trái phiếu, chứng khoán,… tác động đến sự phát triển kinh tế quốc gia.

- Năm 2020, Liên bang Nga thu hút vốn đầu tư nước ngoài hơn 9,5 tỉ USD và đầu tư ra nước ngoài hơn 5,8 tỉ USD.  - Năm 2020, Liên bang Nga thu hút vốn đầu tư nước ngoài hơn 9,5 tỉ USD và đầu tư ra nước ngoài hơn 5,8 tỉ USD.

* Du lịch:

- Là quốc gia tập trung nhiều di sản tự nhiên và văn hóa thế giới được UNESCO công nhận như Gây-sơ, nhà thờ chính tòa thánh Ba-si,…  - Là quốc gia tập trung nhiều di sản tự nhiên và văn hóa thế giới được UNESCO công nhận như Gây-sơ, nhà thờ chính tòa thánh Ba-si,…

- Ngành du lịch rất - Ngành du lịch rất  phát triển, mang lại doanh thu lớn cho nền kinh tế.

- Năm 2020: - Năm 2020:  đón khoảng 6,4 triệu lượt khách quốc tế đến và doanh thu du lịch quốc tế đạt gần 5 tỉ USD.

Câu 17: Tại sao ngành công nghiệp của Liên bang Nga tập trung chủ yếu ở phía tây?

Trả lời: 

Ngành công nghiệp Liên bang Nga tập trung chủ yếu ở phía tây vì: ở phía tây nhiều đầm lầy, nhiều dầu mỏ và khí đốt, dãy Uran giàu khoáng sản than, dầu mỏ, quặng sắt, kim loại màu,… thuận lợi cho phát triển công nghiệp.

Câu 18: Giải thích vì sao ngành khai thác thủy sản phát triển và có đóng góp đáng kể cho ngành kinh tế của Liên bang Nga?

Trả lời: 

Ngành khai thác thủy sản phát triển và có đóng góp đáng kể cho ngành kinh tế của Liên bang Nga là do Liên bang Nga có:

- Đường bờ biển dài - Đường bờ biển dài

- Vùng biển thuộc các biển, đại dương lớn - Vùng biển thuộc các biển, đại dương lớn

+ Nhiều hệ thống sông, hồ + Nhiều hệ thống sông, hồ

Câu 19: Sưu tầm thông tin về sự phát triển của một loại hình giao thông ở Liên bang Nga (gợi ý: điều kiện phát triển; hiện trạng phát triển, phân bố và vai trò). Sau khi đã tìm kiếm thông tin theo các nội dung gợi ý, hãy thể hiện những nội dung thu thập được bằng sơ đồ.

Trả lời: 

Câu 20: Chứng minh cơ cấu ngành công nghiệp của Liên Bang Nga đa dạng và phân bố rộng khắp ở các vùng trong nước.

Trả lời: 

- Nhờ những thuận lợi về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, cơ sở hạ tầng, khoa học kỹ thuật hiện đại, ngành công nghiệp Liên bang Nga phát triển với nhiều trung tâm công nghiệp lớn, tập trung chủ yếu ở khu vực phía tây lãnh thổ. - Nhờ những thuận lợi về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, cơ sở hạ tầng, khoa học kỹ thuật hiện đại, ngành công nghiệp Liên bang Nga phát triển với nhiều trung tâm công nghiệp lớn, tập trung chủ yếu ở khu vực phía tây lãnh thổ.

- Cơ cấu công nghiệp đa dạng bao gồm các ngành công nghiệp truyền thống và các ngành công nghiệp hiện đại. Nhiều sản phẩm công nghiệp của quốc gia đứng đầu thế giới: - Cơ cấu công nghiệp đa dạng bao gồm các ngành công nghiệp truyền thống và các ngành công nghiệp hiện đại. Nhiều sản phẩm công nghiệp của quốc gia đứng đầu thế giới:

+ Công nghiệp khai thác dầu khí là ngành mũi nhọn mang lại doanh thu lớn, đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu kinh tế của liên bang nga.  + Công nghiệp khai thác dầu khí là ngành mũi nhọn mang lại doanh thu lớn, đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu kinh tế của liên bang nga.

+ Công nghiệp dầu mỏ, khí tự nhiên tập trung chủ yếu ở đồng bằng Tây Xibia, khu vực dãy Uran… + Công nghiệp dầu mỏ, khí tự nhiên tập trung chủ yếu ở đồng bằng Tây Xibia, khu vực dãy Uran…

+ Công nghiệp cơ khí là ngành công nghiệp hàng đầu của liên bang nga, chiếm gần 30% trong cơ cấu công nghiệp tập trung chủ yếu ở Matxcơva, Xanh Petécbua… + Công nghiệp cơ khí là ngành công nghiệp hàng đầu của liên bang nga, chiếm gần 30% trong cơ cấu công nghiệp tập trung chủ yếu ở Matxcơva, Xanh Petécbua…

+ Liên bang nga là một trong những cường quốc hàng đầu thế giới về công nghiệp hàng không vũ trụ, công nghiệp quốc phòng, năng lượng nguyên tử, công nghiệp điện tử, tin học… + Liên bang nga là một trong những cường quốc hàng đầu thế giới về công nghiệp hàng không vũ trụ, công nghiệp quốc phòng, năng lượng nguyên tử, công nghiệp điện tử, tin học…