Câu hỏi tự luận lịch sử 7 cánh diều Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077)

CHƯƠNG 5: VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ X

ĐẾN ĐẦU THẾ KỈ XV

BÀI 15: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN TỐNG XÂM LƯỢC CỦA NHÀ LÝ (1075-1077)

I. NHẬN BIẾT

Câu 1: Quân Lý đã chọn Ung Châu làm gì để chống Tống?

Trả lời:

Quân Lý chọn Ung Châu để tiêu hủy hết kho lương thực khi tiến công vào đất Tống để tự vệ vì đây là căn cứ mạnh nhất của quân Tống.

Câu 2: Sau cuộc tập kích trên đất nhà Tống, Lý Thường Kiệt nhanh chóng rút quân về để làm gì?

Trả lời:

Sau 42 ngày chiến đấu, quân Lý đã hạ được thành Ung Châu – căn cứ mạnh nhất của quân Tống, tiêu hủy hết kho lương dự trữ rồi nhanh chóng rút quân về chuẩn bị phòng tuyến chặn giặc.

II. THÔNG HIỂU

Câu 1: Khái quát về các bước tiến công chống Tống của nhà Lý?

Trả lời:

- Chủ động tiến công tự vệ (1075)

- Xây dựng phòng tuyến chuẩn bị kháng chiến (1076-1077)

- Tổ chức phản công và kết thúc chiến tranh (1077).

Câu 2: Viên tướng nào chỉ huy quân Tống sang xâm lược Đại Việt vào năm 1077?

Trả lời:

Năm 1077, quân Tống chia làm hai đạo quân tiến vào xâm lược Đại Việt. Quân bộ do Quách Quỳ chỉ huy; quân thủy do Hòa Mâu chỉ huy.

Câu 3: Kể tóm tắt tiểu sử của Lý Thường Kiệt?

Trả lời:

Lý Thường Kiệt quê ở phường Thái Hòa, Thăng Long (nay là Hà Nội). Từ nhỏ, ông là người có chí hướng ham đọc binh thư, thích luyện tập võ nghệ. Trải qua các đời vua Lý Thái Tông, Lý Thánh Tông, Lý Nhân Tông, ông được giao giữ nhiều chức vụ quan trọng.

Câu 4: Lý Thường Kiệt chọn khúc sông Như Nguyệt làm phòng tuyến chặn quân Tống xâm lược vì sao?

Trả lời:

Lý Thường Kiệt chọn khúc sông Như Nguyệt làm phòng tuyến chặn quân Tống xâm lược vì sông Như Nguyệt là một đoạn của sông Cầu. Dòng sông chặn ngang con đường bộ mà quân Tống có thể vượt qua để tiến vào Thăng Long.

Câu 5: Cách kết thúc chiến tranh của Lý Thường Kiệt có gì độc đáo?

Trả lời:

Tính độc đáo trong cách kết thúc chiến tranh của Lý Thường Kiệt thể hiện ở việc: khi quân Đại Việt đang trên đà thắng lợi, có thể tiêu diệt toàn bộ lực lượng quân Tống nhưng Lý Thường Kiệt đã chủ động giảng hoà để chấm dứt chiến tranh, quan hệ hai nước Tống – Việt sau đó bình thường trở lại.

III. VẬN DỤNG

Câu 1: Âm mưu xâm lược Đại Việt của nhà Tống là gì?

Trả lời:

- Âm mưu xâm lược Đại Việt của nhà Tống:

+ Thỏa mãn tham vọng bành trướng lãnh thổ xuống phía Nam.

+ Tăng vị thế của nhà Tống, khiến hai nước Liêu, Hạ phải kiêng nể.

+ Đánh Đại Việt để góp phần dẹp yên mâu thuẫn trong nội bộ nước Tống.

- Nhà Tống âm mưu phối vợp với quân Chăm-pa để tấn công Đại Việt.

Câu 2: Trước nguy cơ xâm lược của nhà Tống, Lý Thường Kiệt đã có chủ trương gì?

Trả lời:

Trước nguy cơ xâm lược của nhà Tống, Lý Thường Kiệt đã có chủ trương tiến công trước để tự vệ (Lý Thường Kiệt nhận định: “ngồi yên đợi giặc không bằng đem quân đánh trước để chặn thế mạnh của giặc).

Câu 3: Em hãy cho biết sự chuẩn bị của nhà Lý khi quân Tống kéo sang xâm lược?

Trả lời:

- Chăm-pa có ý định phối với với quân Tống để tấn công Đại Việt từ phía Nam.

- Sự chuẩn bị của nhà Lý trước khi quân Tống kéo sang xâm lược:

+ Xây dựng phòng tuyến chống giặc ở sông Như Nguyệt.

+ Bố trí lực lượng thuỷ binh trên biển để chặn giặc.

+ Hạ lệnh cho tù trưởng dân tộc ít người chặn giặc ở biên giới.

IV. VẬN DỤNG CAO

Câu 1: Tư tưởng xuyên suốt của nhà Lý trong cuộc kháng chiến chống Tống (1075 – 1077) là gì?

Trả lời:

Tư tưởng xuyên suốt là chủ động, đó là:

+ Chủ động tiến công quân Tống để tự vệ

+ Chủ động thực hiện các biện pháp để chống quân Tống

+ Chủ động giảng hoà để kết thúc chiến tranh.

Câu 2: Vị tướng người dân tộc thiểu số nào đã có nhiều công lao trong cuộc kháng chiến chống Tống của nhà Lý (1075 – 1077)?

Trả lời:

Thân Cảnh Phúc là tù trưởng dân tộc Tày, là phò mã của vua nhà Lý, ông có công lãnh đạo chặn giặc Tống ở vùng biên giới. Ông đã hi sinh năm 1077.