Câu hỏi tự luận ngữ văn 10 cánh diều Bài 1: Văn bản Ra-ma buộc tội

TL. RA-MA BUỘC TỘI

NHẬN BIẾT

Câu 1: Thể loại của tác phẩm là gì ?

Trả lời:

Thể loại: sử thi

Câu 2: Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm ?

Trả lời:

Thuộc khúc ca thứ 6, chương 79 trích sử thi Ramayana Ấn Độ

Câu 3: Nêu bố cục của văn bản ?

Trả lời:

- Phần 1 (Từ đầu …. được lâu): Hoàn cảnh của Rama và lửa lòng cả Rama - Phần 1 (Từ đầu …. được lâu): Hoàn cảnh của Rama và lửa lòng cả Rama

- Phần 2 (Còn lại): Thái độ và hành động của Xita để tự minh oan cho mình - Phần 2 (Còn lại): Thái độ và hành động của Xita để tự minh oan cho mình

Câu 4: Hãy tóm tắt lại tác phẩm theo cách hiểu của em ?

Trả lời:

Rama là hoàng tử của vua Daxaratha. Khi chuẩn bị lên ngôi vua thì Rama bị thứ phi Kakei nhắc đến một ân huệ cũ. Lúc này, nhà vua buộc phải đẩy Rama vào rừng 14 năm. Xi ta là vợ của Rama đã đồng ý đi theo chàng. Khi thời gian đầy ải sắp kết thúc, Xita bị quỷ bắt cóc. Để bảo vệ vợ, Rama đã chiến đấu anh dũng để cứu Xita. Thế nhưng khi cứu được nàng, Rama lại nghi ngờ danh tiết của Xita để đến mức Xita phải bước lên dàn hỏa thiêu để tự vẫn. Sau cùng, với sự trợ giúp của thần lửa, Xita quay về bên Rama và sống hạnh phúc.

Câu 5: Nêu phương thức biểu đạt của tác phẩm ?

Trả lời:

Phương thức biểu đạt: Tự sự 

Câu 6: Truyện được kể theo ngôi thứ mấy ?

Trả lời:

 Người kể chuyện: Người kể chuyện ngôi thứ 3

THÔNG HIỂU

Câu 7: Nêu giá trị nội dung của tác phẩm ?

Trả lời:

- Tình huống gay cấn, ngặt nghèo buộc nhân vật bộc lộ tình cách của bản thân - Tình huống gay cấn, ngặt nghèo buộc nhân vật bộc lộ tình cách của bản thân

- Ca ngợi Xita với vai trò một người vợ trong trắng, tiết hành. - Ca ngợi Xita với vai trò một người vợ trong trắng, tiết hành.

Câu 8: Nêu giá trị nghệ thuật của tác phẩm ?

Trả lời:

- Xây dựng nhân vật lý tưởng về cả ngoại hình và tâm lý - Xây dựng nhân vật lý tưởng về cả ngoại hình và tâm lý

- Ngôn ngữ kịch tính - Ngôn ngữ kịch tính

- Sử dụng hàng loạt các điển tích, điển cổ - Sử dụng hàng loạt các điển tích, điển cổ

Câu 9: Hoàn cảnh tái hợp của Rama và Xita được miêu tả trong hoàn cảnh nào ?

Trả lời:

- Xi-ta vừa được Ra-ma giải cứu khỏi tay quỷ vương Ra-va-na. - Xi-ta vừa được Ra-ma giải cứu khỏi tay quỷ vương Ra-va-na.

- Cuộc tái hợp của hai vợ chồng không phải ở không gian riêng tư mà trong không gian cộng đồng với sự chứng kiến của rất nhiều người. - Cuộc tái hợp của hai vợ chồng không phải ở không gian riêng tư mà trong không gian cộng đồng với sự chứng kiến của rất nhiều người.

VẬN DỤNG

Câu 10: Chuyện gì đãn xảy ra giữa Ra ma và Xi ta ?

Trả lời:

* Một quốc vương với bổn phận cai trị vương quốc mẫu mực

+ Một người chồng hết lòng quan tâm nhớ thương vợ. + Một người chồng hết lòng quan tâm nhớ thương vợ.

=> Ra-ma trong vai trò của một quan tòa buộc phải kết tội Xi-ta. Lời buộc tội có sự chi phối lớn bởi hoàn cảnh.

*  Một người chồng hết lòng quan tâm nhớ thương vợ.

=> Ra-ma trong vai trò của một quan tòa buộc phải kết tội Xi-ta. Lời buộc tội có sự chi phối lớn bởi hoàn cảnh.

- Bởi vì trong Ra-ma luôn tồn tại mối nghi ngờ vì Xi-ta đã bị quỷ vương bắt đi một thời gian, liệu nàng có chung chạ chăn gối với hắn ta không là điều không ai biết - Bởi vì trong Ra-ma luôn tồn tại mối nghi ngờ vì Xi-ta đã bị quỷ vương bắt đi một thời gian, liệu nàng có chung chạ chăn gối với hắn ta không là điều không ai biết

- Xi-ta chưa kịp vui mừng, hạnh phúc vì được giải thoát, đã bị chính người chồng đem ra kết tội, sỉ nhục - Xi-ta chưa kịp vui mừng, hạnh phúc vì được giải thoát, đã bị chính người chồng đem ra kết tội, sỉ nhục

=> Xi-ta buộc phải minh chứng cho danh dự và sự trinh bạch của mình.

=> Hoàn cảnh tái hợp đặc biệt ấy chính là điều kiện để Ra-ma và Xi-ta bộc lộ phẩm chất.

Câu 11: Trước khi Xi - ta lên giàn hỏa thiêu, Ra - ma đã phản ứng như thế nào với vợ mình ?

Trả lời:

+ Xưng hô: ta - phu nhân, cách xưng hô trịnh trọng nhưng lạnh lùng xa cách. + Xưng hô: ta - phu nhân, cách xưng hô trịnh trọng nhưng lạnh lùng xa cách.

+ Nhấn mạnh mục đích chiến đấu “ta làm điều đó vì nhân phẩm của ta…”, không phải vì Xi-ta mà vì danh dự, phẩm giá. + Nhấn mạnh mục đích chiến đấu “ta làm điều đó vì nhân phẩm của ta…”, không phải vì Xi-ta mà vì danh dự, phẩm giá.

+ Bộc lộ nghi ngờ, ghen tuông về trinh tiết của Xi-ta: “nàng đã lưu lại lâu trong nhà kẻ xa lạ,…”. + Bộc lộ nghi ngờ, ghen tuông về trinh tiết của Xi-ta: “nàng đã lưu lại lâu trong nhà kẻ xa lạ,…”.

+ Lăng nhục Xi-ta, không nhận vợ và đuổi nàng đi “ta không cần đến nàng nữa…”. + Lăng nhục Xi-ta, không nhận vợ và đuổi nàng đi “ta không cần đến nàng nữa…”.

=>Những lời nói rất lạnh lùng, tàn nhẫn với những chỉ thị oai nghiêm chứng tỏ lòng ghen tuông đẩy đến cao độ. 

=> Ra-ma tuy là một vị thần nhưng vẫn có lúc yêu lúc ghen, lúc cương quyết lúc mềm yếu.

Câu 12: Sau khi Xi - ta lên giàn hỏa thiêu, Ra - ma đã phản ứng như thế nào với vợ mình ?

Trả lời:

+ Kiên quyết không nói một lời, ngồi câm lặng “mắt dán xuống đất” + Kiên quyết không nói một lời, ngồi câm lặng “mắt dán xuống đất”

+ Ra-ma tê dại “nom chàng khủng khiếp như thần chết”. + Ra-ma tê dại “nom chàng khủng khiếp như thần chết”.

=> Một tâm lý phức tạp với nhiều cung bậc giằng xé trong con người Ra-ma:

Anh hùng (cao thượng) >< Con người (mềm yếu)

=> Hoàn cảnh ngặt nghèo buộc Ra-ma phải lựa chọn danh dự của bản thân và gia tộc

=> Đó là một hình mẫu lý tưởng của người anh hùng thời xưa đặt quốc gia nên trên cá nhân

=> Mặc dù rất yêu vợ nhưng Ra-ma bị đặt trong tình thế của một bậc quân vương mẫu mực và đứng trong không gian của cộng đồng lời buộc tội càng trở nên gay gắt. 

Cau 13: Phản ứng của Xi ta trước lời buộc tội của Ra ma là gì ?

Trả lời:

+ Mở tròn xoe đôi mắt đẫm lệ, + Mở tròn xoe đôi mắt đẫm lệ,

+ Đau đớn đến nghẹt thở như một dây leo bị vòi voi quật nát, muốn chôn vùi cả hình hài lẫn thân xác. + Đau đớn đến nghẹt thở như một dây leo bị vòi voi quật nát, muốn chôn vùi cả hình hài lẫn thân xác.

+ Nước mắt đổ ra như suối, giọng nói nghẹn ngào nức nở + Nước mắt đổ ra như suối, giọng nói nghẹn ngào nức nở

=> Phản ứng của Xi-ta từ ngạc nhiên đến sững sờ, bàng hoàng đến đau đớn tột độ

Câu 14: Xi - ta đã đáp lại lời buộc tội đó như thế nào ?

Trả lời:

+ Chỉ trích lời nói của Ra-ma, xem đó là lời lẽ của kẻ thấp hèn chửi mắng một con mụ thấp hèn. + Chỉ trích lời nói của Ra-ma, xem đó là lời lẽ của kẻ thấp hèn chửi mắng một con mụ thấp hèn.

+ Nêu ra những bằng chứng chứng minh cho sự thủy chung: Khỉ Ha-nu-man có thể làm chứng cho nàng, nguồn gốc xuất thân cao quý không cho phép nàng làm điều ô uế + Nêu ra những bằng chứng chứng minh cho sự thủy chung: Khỉ Ha-nu-man có thể làm chứng cho nàng, nguồn gốc xuất thân cao quý không cho phép nàng làm điều ô uế

+ Lấy tư cách của mình ra để thề: “hãy tin vào danh dự của thiếp” + Lấy tư cách của mình ra để thề: “hãy tin vào danh dự của thiếp”

+ Khẳng định tình yêu dành cho Ra-ma: “trái tim thiếp thuộc về chàng”. + Khẳng định tình yêu dành cho Ra-ma: “trái tim thiếp thuộc về chàng”.

=> Lời nói của Xi-ta vừa có tình vừa có lí, thể hiện nàng là một người phụ nữ lí trí, thông minh, đức hạnh và chung thủy.

VẬN DỤNG CAO

Câu 15: Hành động tự thiêu của Xi - ta chứng minh điều gì ?

Trả lời:

+ Xi-ta đi quanh Ra-ma, cúi lậy chư thần, đấng Bra-ma, cầu xin sự chứng giám của thần Lửa A-nhi + Xi-ta đi quanh Ra-ma, cúi lậy chư thần, đấng Bra-ma, cầu xin sự chứng giám của thần Lửa A-nhi

+ Nàng dũng cảm chấp nhận cái chết để chứng minh cho sự chung thủy, cho tình yêu, cho phẩm hạnh của mình. + Nàng dũng cảm chấp nhận cái chết để chứng minh cho sự chung thủy, cho tình yêu, cho phẩm hạnh của mình.

+ Thái độ của người xung quanh: ai nấy đều đau lòng đứt ruột, các phụ nữ kêu khóc thảm thương,..thể hiện lòng thương cảm, sự tin tưởng. + Thái độ của người xung quanh: ai nấy đều đau lòng đứt ruột, các phụ nữ kêu khóc thảm thương,..thể hiện lòng thương cảm, sự tin tưởng.

+ Xi-ta nhảy vào lửa nhưng không chết bởi nàng được thần linh che chở và chứng giám cho sự chung thủy. + Xi-ta nhảy vào lửa nhưng không chết bởi nàng được thần linh che chở và chứng giám cho sự chung thủy.

+ Thần lửa A- nhi đã xuất hiện mà chứng minh sự trong sạch của Xi-ta trước tất cả dân chúng, quần thần, bạn hữu. + Thần lửa A- nhi đã xuất hiện mà chứng minh sự trong sạch của Xi-ta trước tất cả dân chúng, quần thần, bạn hữu.

+ Nhờ vậy mà Ra- ma hiểu được tấm lòng và sự thủy chung của vợ, hai người đã được đoàn tụ + Nhờ vậy mà Ra- ma hiểu được tấm lòng và sự thủy chung của vợ, hai người đã được đoàn tụ

=> Xi-ta là mẫu phụ nữ lí tưởng của Ấn Độ yêu chồng, thủy chung, nhẫn nại, chịu đựng, dũng cảm, vị tha.

Câu 16:  Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về nhân vật Xi - ta trong đoạn trích Ra - ma buộc tội?

Trả lời:

Gặp lại chồng, Xita vô cùng vui mừng, thế nhưng đáp lại sự nhớ thương, chờ mong của nàng thì Ra-ma đối xử với nàng vô cùng lạnh lùng bởi trong Ra-ma luôn tồn tại mối nghi ngờ vì Xita đã bị quỷ vương bắt đi một thời gian, liệu nàng có chung chạ chăn gối với hắn ta không là điều không ai biết. Nghi ngờ danh tiết của vợ nên Ra-ma có ý muốn chối bỏ dù rất yêu thương vợ. Xi-ta đã hết lời thanh minh nhửng Ra-ma vẫn không chịu tin, cuối cùng nàng đã tìm đến Lửa thần A- nhi để nhờ người chứng minh cho tấm lòng trinh bạch, thủy chung cả nàng. Đoạn trích Ra-ma buộc tội đã thể hiện được thái độ và quan điểm của nhà văn về Ra-ma- một vị vua mẫu mực, lí tưởng của đất nước Ấn Độ và hình tượng người phụ nữ Ấn Độ Xi-ta.Cuối cùng, không còn cách nào khác, Xi-ta đã phải nhờ đến sự giúp đỡ của thần lửa A- nhi, nàng đã bước lên giàn hỏa thiêu để nhờ thần Lửa chứng minh cho sự trung trinh, trong sạch của mình. Cảm động trước tấm lòng của nàng, thần lửa A- nhi đã xuất hiện mà chứng minh sự trong sạch của Xi-ta trước tất cả dân chúng, quần thần, bạn hữu. Nhờ vậy mà Ra- ma hiểu được tấm lòng và sự thủy chung của vợ, hai người đã được đoàn tụ thực sự mà không có bất kì khoảng cách nào khác. Mọi người có mặt ở đó đều cảm động trước hành động dũng cảm và tấm lòng trong sạch của Xi-ta, những tiếc khóc thương của những người xung quanh chính là sự đồng cảm, tấm lòng cảm động của đông đảo mọi người đối với nàng. Hơn nữa, sự chung thủy, son sắc của Xi-ta đã làm cảm động cả thần lửa A-nhi. Sau bao nhiêu sóng gió, cuối cùng nàng cũng vượt qua và chạm tay vào hạnh phúc thực sự