Câu hỏi tự luận Tin học 8 kết nối Ôn tập Chủ đề 1: Máy tính và cộng đồng; 2: Tổ chức lưu trữ, tìm kiếm và trao đổi thông tin; 3: Đạo đức, pháp luật và văn hoá trong môi trường số (P1)
Bộ câu hỏi tự luận Tin học 8 kết nối tri thức. Câu hỏi và bài tập tự luận Ôn tập các chủ đề 1, 2, 3. Bộ tài liệu tự luận này có 4 mức độ: Nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận dụng cao. Phần tự luận này sẽ giúp học sinh hiểu sâu, sát hơn về môn học Tin học 8 kết nối tri thức.
ÔN TẬP CHỦ ĐỀ 1. MÁY TÍNH CỘNG ĐỒNG
CHỦ ĐỀ 2. TỔ CHỨC LƯU TRỮ, TÌM KIẾM VÀ TRAO ĐỔI THÔNG TIN
CHỦ ĐỀ 3. ĐẠO ĐỨC, PHÁP LUẬT VÀ VĂN HÓA TRONG MÔI TRƯỜNG SỐ (PHẦN 1)
Câu 1: Hãy kể một số biểu hiện vi phạm đạo đức, pháp luật hay thiếu văn hóa khi sử dụng công nghệ kĩ thuật số.
Trả lời:
Một số biểu hiện vi phạm như:
- Quay phim trong rạp chiếu phim.
- Chụp ảnh ở nơi không cho phép.
- Ghi âm trái phép cuộc nói chuyện.
- Tải về máy tính cá nhân các tệp bài hát, video có bản quyền để sử dụng mà chưa được phép.
- Sao chép thông tin từ một trang web và coi đó là của mình.
- Sử dụng phần mềm bẻ khóa.
- Phát trực tiếp (livestream) hoặc chia sẻ các vụ bạo lực học đường.
- Đưa lên mạng thông tin cá nhân của người khác mà chưa được phép.
- Tham gia, chia sẻ, quảng cáo cho các trang web cổ vũ bạo lực, đánh bạc.
Câu 2: Kể tên một số dạng sản phẩm số mà học sinh có thể tạo ra.
Trả lời:
Có nhiều dạng sản phẩm số mà em có thể tạo ra như:
- Poster, tài liệu quảng cáo
- Những bức ảnh (chụp, chỉnh sửa)
- Truyện tự sáng tác
- Bài đăng trên mạng xã hội, diễn đàn
- Bài giới thiệu, đánh giá về một cuốn sách, một bộ phim, một nhà hàng...
- Blog (nhật kí trên web)
- Tệp ghi âm giọng hát
- Vlog (video blog)
- Video âm nhạc
- Trò chơi điện tử tự thiết kế.
Câu 3: Những hình ảnh dưới đây có ý nghĩa gì về việc tuân thủ đạo đức và văn hóa trong sử dụng công nghệ kĩ thuật số?
Hình 1 Hình 2
Hình 3 Hình 4
Trả lời:
- Hình 1: Cấm quay phim, chụp ảnh.
- Hình 2: Không đăng ảnh của người khác khi chưa được phép.
- Hình 3: Không xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác trên mạng xã hội.
- Hình 4: Không sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông.
Câu 4: Hãy gọi tên các loại linh kiện điện tử và cho biết nó là thành phần điện tử chính trong máy tính thế hệ thứ mấy?
Hình 1 Hình 2
Hình 3 Hình 4
Trả lời:
- Hình 1: Mạch tích hợp cỡ rất lớn (VLSI) còn được gọi là bộ vi xử lí là thành phần điện tử chính trong máy tính điện tử thế hệ thứ tư.
- Hình 2: Mạch tích hợp (IC) là thành phần điện tử chính trong máy tính điện tử thế hệ thứ ba.
- Hình 3: Bóng bán dẫn là thành phần điện tử chính trong máy tính điện tử thế hệ thứ hai.
- Hình 4: Đèn điện tử chân không là thành phần điện tử chính trong máy tính điện tử thế hệ đầu tiên.
Câu 5: Bộ nhớ bán dẫn được sử dụng ở thế hệ máy tính nào? Kể thêm ví dụ về một loại bộ nhớ sử dụng công nghệ bán dẫn.
Trả lời:
- Bộ nhớ bán dẫn được sử dụng ở thế hệ máy tính thứ tư.
- Thẻ nhớ USB và ổ đĩa cứng thể rắn (SSD) là những ví dụ về bộ nhớ sử dụng công nghệ bán dẫn.
Câu 6: Hãy cho biết, theo lịch sử phát triển, máy tính thay đổi như thế nào về:
- a) Kích thước; b) Điện năng tiêu thụ; c) Tốc độ tính toán
Trả lời:
Theo lịch sử phát triển máy tính thay đổi về:
- Kích thước: ngày càng nhỏ gọn hơn.
- Điện năng tiêu thụ: ngày càng tiêu thụ ít năng lượng hơn.
- Tốc độ tính toán: Tốc độ xử lí lớn, độ tin cậy cao.
Câu 7: Theo em, tại sao ngày nay nhiều người có thói quen tìm kiếm thông tin trên Internet thay vì trên sách, báo truyền thống?
Trả lời:
Ngày nay, nhiều người thường tìm kiếm thông tin trên Internet thay vì trên sách, báo truyền thống vì:
- Thông tin trên Internet đa dạng, phong phú.
- Công cụ tìm kiếm dễ dàng, nhanh chóng.
Câu 8: Có ý kiến cho rằng thời điểm công bố thông tin rất quan trọng. Em có đồng ý với ý kiến này không? Tại sao?
Trả lời:
Thời điểm công bố thông tin rất quan trọng vì nó quyết định thông tin có còn ý nghĩa không hay đã trở nên lỗi thời. Chẳng hạn, nội dung những trang web đã lâu không được cập nhật thường có độ tin cậy thấp.
Câu 9: Việc khai thác thông tin đáng tin cậy và biết khai thác nguồn thông tin đáng tin cậy có ý nghĩa như thế nào đối với người dùng Internet? Em hãy lấy ví dụ minh họa.
Trả lời:
- Thông tin đáng tin cậy giúp người dùng Internet đưa ra kết luận đúng, quyết định hành động đúng và giải quyết được các vấn đề đặt ra.
- Chẳng hạn, nếu không biết khai thác nguồn thông tin đáng tin cậy, mà tin vào quảng cáo quá mức, em có thể tiêu tiền một cách lãng phí.
Câu 10: Theo em, vì sao ngày nay tin giả xuất hiện ngày càng nhiều trên mạng xã hội?
Trả lời:
Nguyên nhân của tình trạng tin giả tràn ngập trên mạng xã hội:
- Do tính chất đặc biệt của mạng Internet dễ lan truyền, chia sẻ thông tin, tiếp cận được nhiều người dùng mạng xã hội, dễ “ẩn danh”, xóa dấu vết;
- Sự thiếu hiểu biết, nhận thức hạn chế của người dùng mạng xã hội dễ tiếp tay, lan truyền, phát tán thông tin; năng lực nhận biết, phân loại, đánh giá tác hại của các thông tin xấu độc còn chưa cao;
- Hệ thống pháp luật trong lĩnh vực đấu tranh, xử lí tội phạm sử dụng công nghệ cao chưa theo kịp diễn biến tình hình thực tế.
Câu 11: Hãy chỉ ra những hành vi vi phạm khi sử dụng công nghệ kĩ thuật số trong các tình huống dưới đây và xử lí tình huống.
- Minh mua vé vào rạp chiếu phim để xem phim. Minh dùng điện thoại di động để phát trực tiếp (livestream) bộ phim cho bạn bè và người thân xem cùng. Nếu là bạn đi xem cùng phim với Minh hôm đó, em sẽ làm gì?
- Lan mua cuốn sách các bài văn hay trong tiệm sách. Lan dùng điện thoại di động chụp một bài văn trong cuốn sách và gửi cho Nam. Nam sử dụng phần mềm word để gõ lại bài văn này và nộp cho cô giáo để chấm điểm. Nếu là bạn của Lan và Nam, em sẽ khuyên các bạn như thế nào?
Trả lời:
- - Hành vi quay phim trong rạp chiếu phim là hành vi vi phạm bản quyền.
- Xử lí: Nhắc nhở, yêu cầu Minh dừng việc livestream lại vì bạn đã vi phạm quy định của rạp chiếu, nếu bị phát hiện sẽ bị xử phạt.
- - Hành động vi phạm là:
+ Lan chụp ảnh bài văn và gửi cho bạn.
+ Nam sao chép bài văn thành của mình để nộp cho cô giáo chấm điểm.
- Xử lí: Khuyên nhủ, phân tích cho các bạn làm như vậy là vi phạm bản quyền và vi phạm đạo đức.
Câu 12: Gia đình bạn Bình vừa lắp camera an ninh chống trộm. Bác hàng xóm của nhà bạn Bình nêu yêu cầu không để camera quay sang sân nhà bác. Theo em, yêu cầu đó có chính đáng không? Vì sao?
Trả lời:
Yêu cầu của bác hàng xóm là chính đáng. Vì pháp luật quy định không được tự ý quay phim, chụp hình người khác khi không được phép.
Câu 13: Em có đồng tình với việc sao chép bài làm trên mạng vào bài làm của mình để nộp cho cô giáo không? Vì sao?
Trả lời:
Không đồng tình. Vì việc làm đó vi phạm bản quyền và vi phạm đạo đức.
Câu 14: Em có cảnh báo và lời khuyên gì với bạn trong mỗi tình huống dưới đây?
- Bạn em quay video các bạn trong lớp có hành vi bạo lực và đăng lên mạng xã hội.
- Một người bạn sử dụng ảnh em chụp để tham gia cuộc thi ảnh nhưng chưa có sự đồng ý của em.
Trả lời:
- Hành vi quay và phát tán hình ảnh, video có nội dung bạo lực lên không gian mạng là hành vi vi phạm pháp luật.
- Việc sử dụng hình ảnh khi chưa được phép của tác giả là hành vi vi phạm bản quyền → yêu cầu bạn rút lại ảnh tham gia cuộc thi.
Câu 15: Dựa vào hiểu biết của bản thân, hãy nêu ví dụ cụ thể cho thấy có những thông tin đáng tin cậy mang giá trị to lớn trong hoạt động kinh tế - xã hội.
Trả lời:
Gợi ý:
- Ví dụ 1: Câu chuyện "Tã giấy và bia"
+ Phân tích thông tin chính xác từ lượng lớn phiếu thanh toán mua hàng, một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các ông bố khi đến cửa hàng để mua tã giấy trẻ em thường mua thêm bia.
+ Dựa vào thông tin trên, Walmart (chuỗi siêu thị nổi tiếng ở Mỹ) đã bố trí chuyển các loại bia đến vị trí bày tã giấy. Việc này đã khiến doanh số bán bia và tã giấy đều tăng lên đáng kể.
- Ví dụ 2: Google dự đoán dịch cúm
Vào năm 2009, Google đã nghiên cứu 50 triệu từ được tìm kiếm thường xuyên nhất, so sánh nó với dữ liệu đáng tin cậy của Trung tâm kiểm soát dịch bệnh trong các mùa cúm từ năm 2003 đến năm 2008 để xây dựng mô hình thống kê → Mô hình này đã dự báo thành công sự lây lan của dịch cúm mùa.
Câu 16: Em hãy tự xây dựng cho mình một bộ quy tắc để tỉnh táo khi sử dụng mạng xã hội, tránh việc tiếp nhận và truyền bá tin tức giả?
Trả lời:
Ví dụ: Nguyên tắc 5 "K" phòng chống tin giả:
- Không tin ngay
- Không vội bấm "Thích"
- Không thêm thắt
- Không kích động
- Không vôi chia sẻ
Câu 17: Thiết bị thông minh có vai trò thế nào đối với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và nền kinh tế tri thức?
Trả lời:
- Máy tính và công nghệ tạo nền tảng cho Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 với việc ứng dụng công nghệ cao vào mọi hoạt động của đời sống xã hội.
- Sử dụng các hệ thống thông minh trong sản xuất, kinh doanh là cơ sở hình thành, phát triển kinh tế tri thức.
Câu 18: Em hãy cho biết vào thời điểm đất nước ta hoàn toàn thống nhất, năm 1975, những thế hệ máy tính điện tử nào đã xuất hiện ở nước ta. Điều này có ý nghĩa thế nào đối với sự phát triển của đất nước?
Trả lời:
Vào thời điểm đất nước ta hoàn toàn thống nhất, kinh tế nước ta còn rất nghèo, xã hội lạc hậu, chiếc máy tính thế hệ thứ ba đã xuất hiện.
→ Ý nghĩa: Điều này cho thấy: mặc dù khó khăn nhưng sự phát triển nhanh chóng của đất nước về mọi mặt đã là thành tựu to lớn.
→ Trách nhiệm: Mỗi người cần phát huy điều kiện hiện có, phát huy bản thân để thích nghi với sự thay đổi và để góp phần vào sự phát triển của đất nước.
Câu 19: Em hãy đưa ra một dự báo về ứng dụng của máy tính trong tương lai. Hãy giải thích cơ sở cửa dự báo đó.
Trả lời:
Gợi ý: Dự báo về ứng dụng máy tính trong tương lai là ứng dụng điều khiển rác thải biến mất vì hiện nay Trái Đất đang ngày càng ô nhiễm, hiệu ứng nhà kính tăng cao nên ứng dụng này sẽ giúp Trái Đất trở nên trong lành hơn.
Câu 20: Minh muốn tìm kiếm thông tin về việc khai báo tạm trú cho một người bạn nước ngoài của mình tại Việt Nam, Minh đã truy cập vào Trang thông tin điện tử Cổng dịch vụ công Bộ Công An (https://dichvucong.bocongan.gov.vn/). Em có đồng ý với cách làm của Minh hay không? Dựa vào yếu tố nào khiến em xác định được Minh đã tìm được nguồn thông tin đáng tin cậy?
Trả lời:
- Em đồng ý với cách làm của Minh, vì Bộ Công An là tổ chức có uy tín và thẩm quyền, có ảnh hưởng đến giá trị và độ tin cậy của thông tin mà họ cung cấp.
- Em xác định được Minh đã tìm được nguồn thông tin đáng tin cậy vì trang web có địa chỉ gov.vn là trang thông tin của cơ quan chính phủ.