BÀI 9. ĐẤT NƯỚC BUỔI ĐẦU ĐỘC LẬP (939- 967)

1. Ngô Quyền dựng nền độc lập

Câu 1: Em hãy trình bày những nét chính về tổ chức chính quyền, đời sống xã hội và văn hoá thời Ngô.

Trả lời:

• Tổ chức chính quyền:
• Bỏ chức tiết độ sứ, thiết lập chính quyền mới do vua đứng đầu, có quyền quyết định mọi việc.
• Dưới vua có quan văn, võ phụ trách từng công việc.
• Ở địa phương: giao các tướng lĩnh trấn giữa các châu quan trọng.
• Đời sống xã hội và văn hoá: yên bình, văn hoá dân tộc được chú ý khôi phục.

=> Nền độc lập dân tộc được khẳng định, tạo nền tảng căn bản cho công cuộc phát triển đất nước sau này.

Câu 2: Quyết định bỏ chức tiết độ sứ, thiết lập chính quyền độc lập của Ngô Quyền có ý nghĩa như thế nào?

Trả lời:

• Khẳng đinh nước ta không còn là một quận huyện của Trung Quốc, không phụ thuộc và cũng không thừa nhận sự cai quản, đô hộ của chính quyền phương Bắc.
• Gián tiếp thể hiện lòng yêu nước và sự trung thành của ông.

2. Công cuộc thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh và sự thành lập nhà Đinh

Câu 1: Em hãy nêu tình hình nước ta sau khi Ngô Quyền mất.

Trả lời:

• Chính quyền nhà Ngô suy yếu nhanh chóng, các thế lực hào trưởng địa phương nổi lên, mỗi người chiếm cứ một vùng.
• Năm 965, nhà Ngô tan rã, đất nước rơi vào tình trạng cát cứ 12 sứ quân.

Câu 2: Hãy trình bày công cuộc thống nhất đất nước và thành lập nhà Đinh của Đinh Bộ Lĩnh.

Trả lời:

• Trong hai năm 966-967: Đinh Bộ Lĩnh lần lượt dẹp yên các sứ quân, chấm dứt tình trạng cát cứ.
• Sau chiến thắng, ông lập ra nhà Đinh.

LUYỆN TẬP - VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy đánh giá công lao của Ngô Quyền trong buổi đầu độc lập.

Trả lời:

• Có công lớn trong việc giành lại độc lập dân tộc, chấm dứt hơn 1000 năm Bắc thuộc.
• Bước đầu xây dựng chính quyền độc lập, tự chủ.

Câu 2: Những việc làm của Đinh Bộ Lĩnh có ý nghĩa như thế nào đối với dân tộc?

Trả lời:

• Có công dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất đất nước và lập ra chính quyền mới.
• Cho thấy nỗ lực trong việc xây dựng nền độc lập, tự chủ, vị thế ngang hàng không thua kém gì các nước khác, khẳng định chủ quyền quốc gia dân tộc.

Câu 3: Có ý kiến cho rằng: Ngô Quyền quyết định về đóng đô ở Cổ Loa là để tiếp nối truyền thống cha ông. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?

Trả lời:

• Cổ Loa là kinh đô cũ của nhà nước Âu Lạc, cũng chính là kinh đô đầu tiên của nước ta.
• Ngô Quyền chọn Cổ Loa làm kinh đô nước Việt vừa thể hiện sự biết ơn đối với cha ông, với cội nguồn dân tộc, vừa góp phần nối tiếp truyền thống của các vua Hùng, vua Thục.

=> Sử gia Lê Văn Hưu đời Trần đã đánh giá cao ý tưởng này khi viết về Ngô Vương “chính thống của nước Việt ta đã nối lại được”.