BÀI 22 - TÁC DỤNG CỦA DÒNG ĐIỆN

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Tia sét, hình 22.1, được tạo ra là kết quả của dòng hạt mang điện chuyển động. Khi sét đánh, dòng điện trong tia sét có tác dụng phát sáng và tác dụng nhiệt rất mạnh. Tuy nhiên, dòng điện của tia sét chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Làm thế nào để tạo ra và duy trì dòng điện để từ đó khai thác các tác dụng của dòng điện?

Trả lời:

Muốn tạo ra dòng điện ổn định đáp ứng các mục đích khác nhau, cần có thiết bị để duy trì sự chuyển động có hướng của các hạt mang điện trong các vật dẫn điện. Thiết bị như vậy được gọi là nguồn điện.

I. NGUỒN ĐIỆN

Câu hỏi 1: Nêu một số nguồn điện trong đời sống và nêu vai trò của chúng khi được sử dụng.

Trả lời:

Một số nguồn điện trong đời sống và vai trò khi được sử dụng

• Các loại pin (pin nhiệt điện, pin quang điện, pin mặt trời...)
• Các loại ắc quy (acquy axit, acquy kềm...)
• Máy phát điện (dinamo xe đạp, máy phát điện nhỏ ở xe máy, ô tô, máy phát điện ở các nhà máy...)

Luyện tập 1: Nêu sự chuyển hoá năng lượng ở các thiết bị dùng pin, acquy khi tạo ra dòng điện.

Trả lời:

Các thiết bị dùng pin, acquy khi tạo ra dòng điện có sự chuyển hóa năng lượng từ hóa năng thành điện năng.

II.MỘT SỐ TÁC DỤNG CỦA DÒNG ĐIỆN

1.Tác dụng phát sáng

Câu hỏi 2: Trong quá trình làm thí nghiệm ở hình 22.3, chỉ ra các trường hợp đóng công tác nhưng trong mạch vẫn không có dòng điện.

Trả lời:

Các trường hợp đóng công tác nhưng trong mạch vẫn không có dòng điện.

• đèn bị cháy
• mạch điện hở
• nguồn không cung cấp điện
• lắp sai cực điện.

2. Tác dụng nhiệt

Câu hỏi 3: Nêu ví dụ về các dụng cụ điện có tác dụng nhiệt, tác dụng phát sáng của dòng điện trong đời sống.

Trả lời:

• Đèn sợi tóc 
• Máy sưởi
• Bàn ủi
• Nồi cơm điện.

3. Tác dụng hóa học và tác dụng sinh lí

Câu hỏi 4 : Nêu một số cách đề đảm bảo an toàn điện, tránh bị điện giật trong gia đình em.

Trả lời:

• Không dùng dây nối bị hư hỏng.
• Không dùng thiết bị điện bị lỗi.
• Rút phích cắm điện đúng cách.
• Tắt đèn trước khi thay bóng mới.
• Kiểm tra dây điện trước khi khoan tường.
• Không dùng nhiều thiết bị cùng một ổ cắm.
• Không dùng thiết bị điện ở nơi ẩm ướt.

Vận dụng: Trong các thiết bị dùng điện, năng lượng điện được chuyển thành các dạng năng lượng khác để đáp ứng nhiều mục đích khác nhau.

1. a) Nêu một số ví dụ về việc sử dụng năng lượng điện trong gia đình em.
2. b) Chỉ ra tác dụng của dòng điện ở mỗi ví dụ đã nêu.

Trả lời:

• Dùng bàn ủi là phẳng quần áo 
• Bóng đèn để chiếu sáng
• Bóng đèn sợ đốt sưởi âm cho vật nuôi (gà)
• Tủ lạnh để bảo quản thực phẩm.