Giáo án chuyên đề Âm nhạc 12 chân trời Bài 2: Chép nhạc trên phần mềm MuseScore

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, đọc thông tin mục 1.1 SGK tr.10 – 12 và cho biết: Em hãy trình bày cách tạo tệp.

+ Bước 1:

• Chọn 1 bè:

• Chọn nhiều bè:

+ Bước 2:

- GV chia HS cả lớp thành 4 nhóm và thực hiện nhiệm vụ: Tạo một bản nhạc mới với những yêu cầu khác nhau về hóa biểu, số chỉ nhịp, nhịp độ, số ô nhịp, nhịp lấy đà, tựa đề, tác giả,...

- GV lấy ví dụ cho HS: Đính kèm phía dưới Hoạt động 1.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo cặp, sau đó thảo luận nhóm, đọc thông tin SGK và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày về cách tạo tệp.

- GV mời đại diện các nhóm thực hành tạo bản nhạc mới 1 bè.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận về cách tạo tệp.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. Tạo bản nhạc mới 1 bè

* Tạo tệp

- Bước 1: Chọn Tệp  è Tạo mới (hoặc Ctrl + N).

+ Chọn 1 bè:

(1) Mẫu bản nhạc từ cửa sổ Tạo kiểu mẫu có sẵn.

(2) Bảng Thể loại  để lựa chọn kiểu bản nhạc muốn viết. Để viết ca khúc, chọn General (kiểu bản nhạc thông thường).

(3) Bảng Kiểu mẫu, chọn Treble Clef (khuông nhạc ở khóa Son, thường để viết ca khúc).

(4) Quan sát hình thức bản nhạc mẫu ở khung Xem trước.

+ Chọn nhiều bè:

(1) Chọn nhạc cụ để tạo tệp.

(2) Bảng lựa chọn họ nhạc cụ.

(3) Bảng lựa chọn nhạc cụ theo họ đã chọn ở khung 2.

(4) Đưa nhạc cụ đã chọn ở khung 3 vào bản nhạc.

(5) Bảng liệt kê các nhạc cụ đã chọn để chép nhạc.

- Bước 2: Chọn Tiếp  để chuyển sang bảng nhập thông tin bản nhạc bổ sung.

(1) Bảng chọn hóa biểu.

(2) Bảng chọn số chỉ nhịp.

(3) Bảng chọn nhịp độ.

(4) Bảng chọn số ô nhịp ban đầu và tạo ô nhịp lấy đà (nếu có).

(5) Khung nhập tựa đề bản nhạc.

(6) Khung nhập tên tác giả.

(7) Khung nhập tựa đề phụ của bản nhạc.

(8) Khung nhập tên tác giả phần lời ca.

(9) Khung nhập thông tin bản quyền.

- Bước 3: Chọn Xong  để chuyển đến màn hình làm việc chính.

Ví dụ cách tạo bản nhạc mới 1 bè

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS cả lớp thành 4 nhóm (2 nhóm thực hiện chung 1 nhiệm vụ).

+ Nhóm 1 + 2: Tạo một bản nhạc nhiều bè theo mẫu có sẵn.

+ Nhóm 3 + 4: Tạo một bản nhạc nhiều bè theo mẫu tự tạo.

- GV hướng dẫn HS thực hiện:

* Mẫu có sẵn:

+ Bảng công cụ Tạo từ kiểu mẫu có sẵn các mẫu chép nhạc để người dùng tiện dụng (Hình 1.8a).

+ Ví dụ các mẫu dành cho hợp xướng:

* Mẫu tự tạo: 

+ Mẫu 1: dành cho piano và giọng hát.

+ Mẫu 2: dành cho 2 đàn guitar và một sáo recorder.

+ Mẫu 3: dành cho ukulele, body percussion và giọng hát.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện theo nhóm và thực hiện nhiệm vụ theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày tạo bản nhạc mới nhiều bè theo mẫu có sẵn và mẫu tự do.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận về cách tạo bản nhạc mới nhiều bè.

- GV chuyển sang nội dung mới.

2. Tạo bản nhạc mới nhiều bè

HS tạo bản nhạc mới nhiều bè theo hướng dẫn của GV.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, đọc thông tin mục 1.2 SGK tr.13, 14 và cho biết: Em hãy trình bày cách tạo định dạng tệp.

+ Bước 1 (thiết lập trang giấy):

+ Bước 2 (định dạng chữ viết):

+ Bước 3 (lưu tệp mẫu):

- GV đưa ra một định dạng mẫu để giải thích một cách chi tiết hơn.

Ví dụ: Để tạo định dạng tệp viết một ca khúc tiếng Việt, cần làm theo trình tự sau:

+ Tạo tệp Treble Clef (tham khảo Hình 1.8a).

+ Thiết lập trang giấy (tham khảo Hình 1.10a).

+ Định kiểu chữ viết (tham khảo Hình 1.11).

- GV mô tả chi tiết cách chọn font chữ trực tiếp trên MuseScore cho từng mục như tựa đề, tác giả, lời ca,...

Ví dụ: chọn font chữ phần tựa đề bài hát:

+ Mở hộp thoại như Hình 1.11.

+ Chọn font chữ cho mục Tiêu đề với các thao tác tương tự mục Tựa đề. với các thông số như hình trên, tựa đề bài hát sẽ có định dạng như sau:

+ Lưu tệp mẫu để sử dụng (tham khảo Hình 1.12).

- GV tiếp tục yêu cầu khám phá thao tác trong mục Bản nhạc, Trang, Đánh số cho ô nhịp, Kí hiệu hợp âm, Lời bản nhạc,...

Ví dụ: trong ca khúc ít khi đánh số cho ô nhịp, cần điều chỉnh công cụ đánh số trong hộp thoại Định kiểu như sau:

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo cặp, sau đó thảo luận nhóm, đọc thông tin SGK và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày về cách tạo định dạng tệp ca khúc.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận về cách tạo định dạng tệp ca khúc.

- GV chuyển sang nội dung mới.

3. Tạo định dạng tệp ca khúc

- Bước 1 (thiết lập trang giấy): Chọn Định dạng è Page settings sau đó điền thông số tùy chọn vào bảng.

- Bước 2 (định dạng chữ viết): Chọn Định dạng è Style,...; chọn Định kiểu chữ viết và điền thông số tùy chọn vào bảng.

- Bước 3 (lưu tệp mẫu): Chọn Định dạng è Save style, đặt tên tệp, nháy chuột vào nút Save để lưu.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, đọc thông tin mục 2.1 SGK tr.14 và cho biết: Em hãy trình bày cách chép nốt nhạc bằng chuột.

- GV lấy ví dụ cho HS: Nhập nốt Đô thì đưa chuột về dòng kẻ phụ số 1 dưới khuông nhạc và nháy chuột. Khi muốn viết các nốt nhạc ở những trường độ khác thì nháy chuột chọn hình nốt phù hợp và viết tiếp.

- GV tiếp tục yêu cầu HS làm việc theo cặp và thực hiện nhiệm vụ: Chép một câu nhạc đơn giản bằng chuột.

Ví dụ:

- GV hướng dẫn HS thực hiện:

+ Tạo tệp mới với 8 nhịp  (tham khảo khung 4 – Hình 1.9).

+ Chọn hình nốt và dấu hóa trên thanh công cụ, dùng chuột chép vào khuông nhạc.

+ Để không hiển thị số chỉ nhịp hoặc vạch nhịp trên khuông, nháy chuột phải trên khuông nhạc, chọn Staff/Part Properties...

+ Sử dụng các dấu tùy chọn hiển thị các đối tượng (khóa học, số chỉ nhịp, vạch nhịp,...) trong hộp thoại Staff/Part Properties... để điều chỉnh theo yêu cầu bài tập.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo cặp, đọc thông tin SGK và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày về cách chép nốt nhạc bằng chuột.

- GV mời đại diện các cặp thực hành chép nốt nhạc bằng chuột.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận về cách chép nốt nhạc bằng chuột.

- GV chuyển sang nội dung mới.

4. Tìm hiểu cách chép nốt nhạc bằng chuột

- Bước 1: Chọn hình nốt nhạc theo tiết tấu trên thanh công cụ và dấu hóa bất thường, dấu chấm dôi (nếu cần).

- Bước 2: Nhập hình nốt đã chọn vào dòng hoặc khe trên khuông nhạc.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, đọc thông tin mục 2.2 SGK tr.15 và cho biết: Em hãy trình bày cách chép nốt nhạc bằng bàn phím.

- GV lấy ví dụ cho HS: Nhấn phím số (5 – nốt đen, 6 – nốt trắng) và phím chữ để ghép nhạc.

- GV trình chiếu cho HS các phím tắt để điều chỉnh cao độ, xóa nốt nhạc, thêm kí hiệu (Đính kèm phía dưới Hoạt động 5).

- GV tiếp tục yêu cầu HS làm việc theo cặp và thực hiện nhiệm vụ: Chép một câu nhạc đơn giản bằng bàn phím.

Ví dụ:

- GV hướng dẫn HS thực hiện:

+ Tạo tệp mới với 1 nhịp  (tham khảo khung 4 – Hình 1.9).

+ Tiến hành chép nốt nhạc bằng bàn phím.

+ Dùng tiện ích trong hộp thoại Staff/Part Properties... để điều chỉnh không hiển thị số chỉ nhịp và đuôi nốt như yêu cầu bài tập.

+ Chọn Thuộc tính định kiểu nâng cao... để mở tiện ích bỏ đuôi nốt.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc theo cặp, đọc thông tin SGK và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày về cách chép nốt nhạc bằng bàn phím.

- GV mời đại diện các cặp thực hành chép nốt nhạc bằng bàn phím.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận về cách chép nốt nhạc bằng bàn phím.

- GV chuyển sang nội dung mới.

5. Tìm hiểu cách chép nốt nhạc bằng bàn phím

- Bước 1: Nhấn phím số để chọn hình nốt.

- Bước 2: Nhấn phím chữ trên bàn phím để nhập nốt.

Một số phím tắt thường dùng được sử dụng khi viết nhạc