Giáo án điện tử hóa học 10 kết nối Bài 7: Xu hướng biến đổi thành phần và một số tính chất của hợp chất trong một chu kì

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BUỔI HỌC HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

Tình huống:

Bạn Nam làm thí nghiệm hóa học cho iron (Fe) vào 2 ống nghiệm chứa dung dịch các loại acid H₂CO₃ và HNO₃ . Nam thấy rằng Fe phản ứng với HNO₃ rất mạnh mẽ sinh rất nhiều bọt khí và dung dịch đổi màu vàng nhưng lại không phản ứng với H₂CO₃. Chứng tỏ acid HNO₃ mạnh hơn acid H₂CO₃ rất nhiều. Liệu rằng điều này có liên quan đến vị trí của C, N trong bảng tuần hoàn?

Bài 7: Xu hướng biến đổi thành phần và một số tính chất của hợp chất trong một chu kì

NỘI DUNG BÀI HỌC

THÀNH PHẦN CỦA CÁC OXIDE
VÀ HYDROXIDE

TÍNH CHẤT CỦA OXYDE VÀ HYDROXIDE

1. THÀNH PHẦN CỦA CÁC OXIDE VÀ HYDROXIDE

Nhắc lại hóa trị cao nhất của các nguyên tố nhóm A trong hợp chất oxygen, bằng cách điền vào bảng sau:

HOẠT ĐỘNG CẶP ĐÔI

             Lập công thức hóa học của oxide và hydroxide các nguyên tố chu kì 2, 3 (trừ O và F) với hóa trị cao nhất, bằng cách điền vào bảng:

CH1 (SGK tr.40): Nguyên tố gallium thuộc nhóm IIIA và nguyên tố selenium thuộc nhóm VIA của bảng tuần hoàn. Viết công thức hóa học của oxide, hydroxide (ứng với hóa trị cao nhất) của hai nguyên tố trên.

             Oxide

Ga₂O₃ và SeO₃

Hydroxide

Ga(OH)₃ và H₂SeO₄

• Phản ứng của oxide với nước
  Quan sát video thí nghiệm phản ứng của oxide với nước nêu hiện tượng và trả lời câu hỏi:
• Khi có các oxide Na₂O, MgO, P₂O₅ vào nước thì có hiện tượng gì?
• Màu giấy quỳ tím khi nhúng vào dung dịch sản phẩm thay đổi như thế nào?
• Viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra trong thí nghiệm trên.
• So sánh tính axit – base của các oxide và hydroxide tương ứng dựa vào màu sắc của quỳ tím.

Khi cho Na₂O, P₂O₅ vào nước, các oxide này đều tan hoàn toàn vào nước tạo dung dịch trong suốt. MgO tan một phần trong nước.

Cho quỳ tìm vào dung dịch sản phẩm của:

2. Phản ứng của muối với dung dịch acid

• Quan sát video thí nghiệm phản ứng của oxide với nước nêu hiện tượng và trả lời câu hỏi:
• Khi cho Na₂CO₃ vào dung dịch HNO₃, có hiện tượng gì xảy ra.
• Viết phương trình hóa học của phản ứng.
• So sánh độ mạnh, yếu giữa hai acid HNO₃ và H₂CO₃.

Hãy nhận xét về biến đổi điện tích hạt nhân nguyên tử các nguyên tố trong thí nghiệm theo chu kì?

Nêu nhận xét mối liên hệ giữa sự biến đổi điện tích hạt nhân nguyên tử các nguyên tố với xu hướng biến đổi tính chất acid, base của oxide và hydroxide trong một chu kì.

Nhận xét

Thí nghiệm 1

Các nguyên tố kim loại trong thí nghiệm đều thuộc chu kì 3 và điện tích hạt nhân tăng dần từ Na, Mg đến P

Thí nghiệm 2

Nguyên tố C và N đều nằm ở chu kì 2,  điện tích hạt nhân của N lớn hơn C

Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân: tính base của oxide và hydroxide tương ứng giảm dần, tính acid tăng dần.