Giáo án điện tử Lịch sử 10 cánh diều Bài 13: Một số thành tựu của văn minh Đại Việt (P1)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BUỔI HỌC NGÀY HÔM NAY!

TRÒ CHƠI Ô CHỮ

Luật chơi:

• Có 7 từ hàng ngang tương ứng với 7 câu hỏi gợi ý bất kỳ.
• Các em dựa vào gợi ý và tìm từ hàng ngang tương ứng với số ô chữ của mỗi hàng
• Các em có thể lựa chọn thứ tự câu hỏi bất kì.
• Sau khi lật hết các từ hàng ngang, em hãy đọc cụm từ ở hàng dọc mà em đã tìm được.

Câu A

Công trình được vua Lý Thánh Tông cho dựng vào năm 1070 để thờ Khổng Tử.

Câu B

Công trình kiến trúc được xây dựng dưới thời Nguyễn trở thành biểu tượng của thủ đô Hà Nội.

Câu C

Tác phẩm của Trần Hưng Đạo sáng tác nhằm cổ vũ tinh thần chiến đấu của quân sĩ trong cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên.

Câu D

Trường đại học đầu tiên của Việt Nam.

Câu E

Công trình được xây dựng vào thời Lê sơ nhằm mục đích vinh danh người tài.

Câu G

Loại hình nghệ thuật biểu diễn đặc sắc phát triển từ thời Lý.

Câu H

Tên gọi thành Đại La vào thời Lý.

Câu I

Một trong “An Nam tứ đại khí” gắn liền với tứ linh.

Câu K

Dòng văn học phát triển mạnh ở thế kỉ X - XV.

Câu L

Hệ tư tưởng giữ vị trí độc tôn vào thời Lê Sơ.

Câu M

Thầy giáo nổi tiếng thời Trần đã dâng Thất trảm sớ.

Câu N

Ông tổ nghề thuốc nam của Việt Nam.

Câu O

Ông là chủ biên bộ Đại Việt sử ký.

Câu P

Tên gọi khác của Luỹ Trường Dục.

Chùa Một Cột

Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Ô chữ chủ đề

VĂN MINH ĐẠI VIỆT

BÀI 13:

MỘT SỐ THÀNH TỰU CỦA

VĂN MINH ĐẠI VIỆT

NỘI DUNG BÀI HỌC

Tìm hiểu về thành tựu cơ bản

01

Tìm hiểu về ý nghĩa của văn minh Đại Việt

02

01

TÌM HIỂU VỀ

THÀNH TỰU CƠ BẢN

1. Chính trị

Đọc thông tin mục 1a SGK tr.69, 70 để tìm hiểu thành tựu của văn minh Đại Việt trên lĩnh vực chính trị, tập trung vào tổ chức bộ máy nhà nước và luật pháp:

Nhóm 1 + 2: Tìm hiểu thành tựu về tổ chức bộ máy nhà nước.

Nhóm 3 + 4: Tìm hiểu thành tựu về luật pháp.

a. Tổ chức bộ máy nhà nước

• Không ngừng được củng cố, hoàn thiện từ trung ương đến địa phương.
• Việc thành lập cơ quan hành chính, pháp lí, chuyên môn, giám sát,...

Vai trò tổ chức, quản lí của nhà nước ngày càng chặt chẽ, tiêu biểu là tổ chức bộ máy nhà nước thời Lê sơ.

Vua

Quan đại thần (Thái sư, Thái úy,..)

Các cơ quan văn phòng, hành chính, giám sát, chuyên môn (Đông các, Bộ hộ, Ngự sử đài, Sở đồn điền,…)

Đạo/ thừa tuyên

Phủ

Huyện/ Châu

Xã, Phường, Sách,…

Sơ đồ 15. Tổ chức bộ máy Nhà nước thời vua Lê Thánh Tông

Trung ương

Đại phương

b. Luật pháp

Nhà nước tăng cường quản lí xã hội thông qua luật pháp.

Năm 1002, nhà Tiền Lê định luật lệ.

Năm 1042, vua Lý Thái Tông ban hành bộ Hình thư.

 Bộ luật thành văn đầu tiên của Đại Việt.

Đánh dấu mốc quan trọng trong lịch sử pháp quyền Việt Nam và là bước tiến của văn minh Đại Việt.

Năm 1230, vua Trần Thái Tông cho soạn bộ Hình luật.

Năm 1483, bộ Quốc triều hình luật (Luật Hồng Đức) dưới thời Lê sơ ra đời.

b. Luật pháp

Trở thành hệ thống chuẩn mực nhằm duy trì và bảo vệ quyền lợi của tầng lớp thống trị cũng như trật tự xã hội.

Mộc bản sách Hoàng Việt Luật lệ

Bộ Quốc triều hình luật (Luật Hồng Đức)

Bộ Quốc triều hình luật (Luật Hồng Đức)

Khai thác thông tin mục 1, tư liệu SGK tr.69, 70 để trả lời câu hỏi:

• Cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước thời vua Lê Thánh Tông như thế nào?
• Vai trò của vua, các quan lại và cơ quan văn phòng, hành chính, giám sát, chuyên môn ra sao?
• Nhà nước quản lí chính quyền ở các cấp địa phương như thế nào?

b. Luật pháp

Năm 1811, vua Gia Long cho biên soạn bộ Hoàng Việt luật lệ (Luật Gia Long) và ban hành năm 1815

Đề cao tính dân tộc và chủ quyền quốc gia.

Bảo vệ quyền lực của vua, quý tộc, quan lại.

Bảo vệ sức kéo trong nông nghiệp.

Bảo vệ quyền lợi của nhân dân, trong đó có quyền lợi của phụ nữ.

THẢO LUẬN CẶP ĐÔI

Nhiệm vụ:

So sánh tổ chức bộ máy nhà nước thời Lý, Trần với thời Lê sơ (tổ chức và tính chất bộ máy nhà nước

• Quyền lực ngày càng tập trung vào tay vua.
• Nhà nước quân chủ điển hình

Điểm chung của các bộ luật thời Lý, Trần, Lê sơ, Nguyễn: Bảo vệ quyền lợi của giai cấp thống trị, bảo vệ an ninh đất nước.

2. Kinh tế

Đọc thông tin mục 1b, quan sát Hình 2, 3 kết hợp mục Góc khám phá SGK tr. 71-73 và thực hiện nhiệm vụ:

Nhóm 3 + 4: Tìm hiểu thành tựu trên lĩnh vực thủ công nghiệp với các nội dung: thủ công nghiệp nhà nước và thủ công nghiệp dân gian, tác dụng.

Nhóm 1 + 2: Tìm hiểu thành tựu trên lĩnh vực nông nghiệp với các nội dung: cải tiến công cụ lao động, các chính sách của nhà nước, thành tựu tiêu biểu, tác dụng.

Nhóm 5 + 6: Tìm hiểu thành tựu về thương nghiệp: nội thương, ngoại thương; sản phẩm trao đổi, buôn bán; địa điểm, tác dụng.

Khai thác tư liệu trích đoạn trong Đại việt sử ký toàn thư để hiểu được giá trị của lễ cày Tịch điền, tác dụng của việc đắp đê, làm thủy lợi và các chức năng trông coi sản xuất nông nghiệp:

Nhóm 1 + 2: Nông nghiệp

Khai thác tư liệu trích đoạn trong Đại việt sử ký toàn thư để hiểu được giá trị của lễ cày Tịch điền, tác dụng của việc đắp đê, làm thủy lợi và các chức năng trông coi sản xuất nông nghiệp:

Nhóm 1 + 2: Nông nghiệp

--------------- Còn tiếp ---------------